Ο Τραμπ έχασε και φεύγει. "Δεν θα μας λείψει" είπε ο Μπέρνι Σάντερς "αποχαιρετώντας" τον. Αλλά ποιος μπορεί να είναι βέβαιος ότι δεν θα επιστρέψει; Ότι δεν θα επανέλθει μόλις η συγκυρία γίνει πάλι βολική γι' αυτόν; Οι απογοητευμένοι είναι ακόμα εκεί έξω και αναζητούν απεγνωσμένα ελπίδα. Αν όχι ο ίδιος -το 2024, όπως έχει "υποσχεθεί"- θα μπορούσε κάποιος άλλος να πάρει τη θέση του. Κάποιος που επίσης θα πλασαριστεί όχι μόνον ως υπέρμαχος της "μεγάλης Αμερικής", αλλά, κυρίως, ως υπερασπιστής της εργατικής τάξης.
Κι εδώ είναι το πρόβλημα. Σκόπιμα ή όχι, υποβαθμίστηκε όλον αυτό τον καιρό. Όταν οι Δημοκρατικοί είχαν βάλει μπροστά την καθαίρεση του Τραμπ, που έμοιαζε περισσότερο με εκστρατεία διαπόμπευσης, ο κομματικός πυρήνας από πρωτοκλασάτους γερουσιαστές επέμενε να εστιάζει τα πυρά του στην πασιφανή αναξιοπιστία του (απερχόμενου) Προέδρου, στα πρόδηλα ψέματά του και στα εμπρηστικά tweets του.
Τα επιχειρήματα ήταν ρητορικά, η γλώσσα παρέπεμπε σε πολιτικές κοκορομαχίες, οι χλευαστικές γκριμάτσες αντικατέστησαν την ουσία της πολιτικής ανάλυσης. Οι βαρόνοι του κόμματος αρνούνταν να κοιτάξουν κατάματα την αλήθεια: Ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές του 2016 επειδή είχε κερδίσει την εργατική τάξη, όχι επειδή "έκλεψε" ψήφους ή τον βοήθησαν οι Ρώσοι χάκερς. Κάποιοι ψύχραιμοι παρατηρητές είχαν μιλήσει γι' αυτό το "φαινόμενο".
Αλλά και σήμερα, μετά την ήττα του, το "τραμπικό" ρεύμα κάθε άλλο παρά αποδυναμώθηκε. Όντως ο Τραμπ έχασε και φεύγει από τον Λευκό Οίκο, αλλά τα εκλογικά αποτελέσματα μαρτυρούν μια άλλη αλήθεια. Ο "χαμένος", λοιπόν, αυτών των εκλογών πήρε 11 εκατομμύρια περισσότερες ψήφους από ό,τι το 2016 (!) κερδίζοντας την υποστήριξη ακόμη περισσότερων απογοητευμένων από τις καταπιεσμένες και περιθωριοποιημένες κοινότητες, όπου η ανεργία και η φτώχεια "θερίζουν", η υγειονομική περίθαλψη και οι κοινωνική πρόνοια είναι ανεπαρκείς και οι άνθρωποι υποφέρουν.
Αυτός ο κόσμος πίστεψε ότι ο Τραμπ και οι δισεκατομμυριούχοι φίλοι του πασχίζουν για το καλό της εργατικής τάξης της Αμερικής...
Το "κλειδί"
Έγραψε ο Μπέρνι Σάντερς σε άρθρο του στον Guardian την περασμένη εβδομάδα, μ' έναν τίτλο που περιέχει μια καίρια ερώτηση και μια ουσιαστική απάντηση: "Πώς να αποφύγουμε αυταρχικούς ηγέτες στο μέλλον; Το κλειδί είναι να ξανακερδίσουμε την εργατική τάξη":
"Η αλήθεια είναι ότι ο Τραμπ έβαλε περισσότερους δισεκατομμυριούχους στην κυβέρνησή του από οποιονδήποτε άλλον Πρόεδρο στην Ιστορία των ΗΠΑ. Διόρισε ξεκάθαρα αντεργατικά μέλη στο Εθνικό Συμβούλιο Εργατικών Σχέσεων (NLRB) και πρόσφερε τεράστιες φορολογικές ελαφρύνσεις στις πολύ εύρωστες και μεγάλες εταιρείες, ενώ εισηγήθηκε μαζικές περικοπές στα προγράμματα εκπαίδευσης, στέγασης και σίτισης.
Προσπάθησε να θέσει εκτός υγειονομικής περίθαλψης έως και 32 εκατομμύρια Αμερικανούς κι έχει εγκρίνει προϋπολογισμούς με περικοπές δεκάδων δισεκατομμυρίων στους τομείς της περίθαλψης και της κοινωνικής ασφάλισης. Κι όμως, ένα τμήμα της εργατικής τάξης στη χώρα μας εξακολουθεί να πιστεύει ότι ο Ντόναλντ Τραμπ στέκεται στο πλευρό της".
Πώς εξηγείται αυτό το παράδοξο; Μα, με τον ανορθόδοξο και παρελκυστικό τρόπο που πολιτεύτηκε και διαχειρίστηκε την εξουσία του τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. Για εκατομμύρια Αμερικανούς που ζουν μέσα στον φόβο και την ανασφάλεια έχοντας μείνει άνεργοι ή τα εισοδήματα από τη δουλειά τους είναι σήμερα λιγότερα απ' ό,τι ήταν πριν από 47 χρόνια σε πραγματικές τιμές, ο Τραμπ είναι ο σκληρός και ανυποχώρητος "μαχητής".
Ανακήρυξε εαυτόν εχθρό του "κατεστημένου" επιτιθέμενος όχι μόνο στους Δημοκρατικούς, αλλά και στους Ρεπουμπλικανούς που δεν ταυτίζονταν μαζί του, ακόμη και σε μέλη της δικής του κυβέρνησης, για τα οποία δήλωνε ότι ανήκουν στο "βαθύ κράτος".
Έβαλε στο στόχαστρό του ηγέτες χωρών οι οποίες υπήρξαν επί μακρόν σύμμαχοι της Αμερικής, επιτέθηκε σε κυβερνήτες και δημάρχους, αλλά και σε δικαστές επειδή τού πήγαν κόντρα, κατηγόρησε συστηματικά τα μη φιλικά προς αυτόν ΜΜΕ ως μηχανισμούς διασποράς fake news και, φυσικά, με την κατά καιρούς εμπρηστική ρητορική του "σάρωσε" τα πιο ευάλωτα τμήματα της αμερικανικής κοινωνίας: μετανάστες, Αφροαμερικανούς, θρησκευτικές μειονότητες.
Μέσα απ' αυτό το μοτίβο επιθετικής στάσης και αντιμετώπισης, γράφει ο Σάντερς, "την ξενοφοβία και την παράνοιά του, έπεισε ένα τεράστιο τμήμα του αμερικανικού λαού ότι ανησυχεί για τις ανάγκες του, όταν τίποτα δεν μπορεί να απέχει πιο πολύ από την αλήθεια απ' ό,τι αυτός ο ισχυρισμός. Το μοναδικό του ενδιαφέρον από την πρώτη μέρα της Προεδρίας του ήταν ο εαυτός του".
Το στοίχημα
Αλλά ποιες είναι οι προοπτικές και πώς θα πορευτεί ο νέος Πρόεδρος που ορκίζεται στις 20 Ιανουαρίου; Θα αντιμετωπίσει αυτή την τεράστια απογοητευμένη, απελπισμένη, φοβισμένη, οργισμένη μάζα με πραγματική βούληση να της ανοίξει τον δρόμο στην ευκαιρία και το όραμα ή θα επιλέξει την "παραδοσιακή" διαχείριση με συμβατικά και άτολμα βήματα;
"Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο", υπογραμμίζει ο προοδευτικός γερουσιαστής του Βερμόντ: Το Δημοκρατικό Κόμμα πρέπει να ξανακερδίσει την εργατική τάξη.
"Αν οι Δημοκρατικοί δεν θέλουν να χάσουν εκατομμύρια ψήφους στο μέλλον, πρέπει να ορθώσουν ανάστημα και να προσφέρουν στις εργαζόμενες οικογένειες της χώρας μας που αντιμετωπίζουν σήμερα τη μεγαλύτερη οικονομική απόγνωση μετά τη Μεγάλη Ύφεση. Οι Δημοκρατικοί πρέπει να δείξουν στα λόγια και στην πράξη πόσο δόλιος είναι ο ισχυρισμός των Ρεπουμπλικανών ότι αυτοί είναι το κόμμα της εργατικής τάξης".
"Για να το πετύχουν αυτό, θα πρέπει να έχουν τη βούληση να τα βάλουν με τα συγκεκριμένα ισχυρά συμφέροντα που βρίσκονται σε πόλεμο με τους εργαζόμενους εδώ και δεκαετίες. Μιλάω για τη Γουόλ Στριτ, τη φαρμακευτική βιομηχανία, τη βιομηχανία ασφάλισης υγείας, τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, το στρατιωτικο-βιομηκανικό σύμπλεγμα, το βιομηχανικό σύμπλεγμα των ιδιωτικών φυλακών και πολλών άλλων κερδοφόρων ομίλων που συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται τους υπαλλήλους τους".
Το επίμετρο του άρθρου Σάντερς έχει χαρακτήρα προειδοποίησης: "Εάν το Δημοκρατικό Κόμμα δεν μπορεί να αποδείξει ότι θα αντισταθεί σ' αυτούς τους ισχυρούς θεσμούς και ότι θα αγωνιστεί επιθετικά για τις εργαζόμενες οικογένειες αυτής της χώρας -μαύρους, λευκούς, Λατίνους, Ασιάτες Αμερικανούς, αυτόχθονες Αμερικανούς-, θα ανοίξουμε τον δρόμο για την εκλογή ενός άλλου δεξιού αυταρχικού Προέδρου το 2024. Κι αυτός θα μπορούσε να είναι ακόμη χειρότερος από τον Τραμπ".
