Από την πρώτη ημέρα του πολέμου για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, στις 27 Σεπτεμβρίου, οι Αρμένιοι κατήγγειλαν την εμπλοκή της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας και τη συμμετοχή ξένων τζιχαντιστών-μισθοφόρων που έστειλε η Άγκυρα στο πλευρό των Αζέρων. Η Τουρκία απορρίπτει τις συγκεκριμένες κατηγορίες αλλά υποστηρίζει σθεναρά, με κάθε μέσο, το Αζερμπαϊτζάν. Επιχείρησε μάλιστα επικοινωνιακό αντιπερισπασμό με ισχυρισμούς για δήθεν συμμετοχή Κούρδων «τρομοκρατών» που εκπαιδεύονται στην Ελλάδα και πολεμούν στο πλευρό των Αρμενίων, κατηγορίες που έπεσαν στο κενό.
Μετά από τρεις εβδομάδες μαχών, οι Αζέροι έχουν μικρά εδαφικά κέρδη στο βόρειο και στο νότιο τμήμα του αρμενικού θύλακα που έχει αυτοανακηρυχθεί σε Δημοκρατία του Αρτσάχ. Τα θύματα είναι εκατοντάδες και στις δυο πλευρές. Η αναμέτρηση εξελίχθηκε σε πόλεμο των πόλεων, με βομβαρδισμούς εναντίον αστικών κέντρων και αμάχων. Μια πρώτη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός έμεινε στα χαρτιά.
Το Στεπανακέρτ βομβαρδίζεται σχεδόν καθημερινά από τους Αζέρους. Οι Αρμένιοι χτύπησαν την Γκαντζά, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Αζερμπαϊτζάν, στον δρόμο των αγωγών που ξεκινούν από το Μπακού και παρακάμπτοντας το Καραμπάχ καταλήγουν μέσω της Γεωργίας στη Μαύρη Θάλασσα (Πότι) και στη Μεσόγειο (στο Τσεϊχάν της Τουρκίας). Αυτή η... λεπτομέρεια διαφεύγει από τις καθημερινές ειδησεογραφικές αναφορές για τον βομβαρδισμό της πόλης. Ακόμα λιγότερες είναι οι αναφορές στο αεροδρόμιο της Γκαντζά, που κάποτε ήταν βάση του σοβιετικού στρατού και τώρα χρησιμοποιείται για αεροπορικές επιθέσεις εναντίον των Αρμενίων, κυρίως με μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) τουρκικής και ισραηλινής προέλευσης. Το Αζερμπαϊτζάν ήταν -μέχρι πρότινος- μια από τις λίγες μουσουλμανικές χώρες με τις οποίες έκανε επίσημα μπίζνες το Ισραήλ, που καλύπτει με αζέρικο πετρέλαιο, από τον αγωγό Μπακού-Τσεϊχάν, περίπου το 40% των αναγκών του, ενώ πουλά στους Αζέρους οπλικά συστήματα.
Στις 29 Σεπτεμβρίου η Αρμενία ανακοίνωσε ότι τουρκικό F-16 κατέρριψε μαχητικό αεροσκάφος της τύπου SU-25. Η Άγκυρα αρνήθηκε ότι αεροσκάφη της εκτελούν πολεμικές επιχειρήσεις στην περιοχή. Όμως, δυο τουρκικά F-16 και ένα μεταγωγικό αεροπλάνο φιγουράρουν σε δορυφορικές φωτογραφίες από το αεροδρόμιο της Γκαντζά, στις 3 Οκτωβρίου. Κάτω από την πίεση των αποκαλύψεων, στις 9 Οκτωβρίου, ο Αζέρος Πρόεδρος Ιλχάμ Αλίεφ, με συνέντευξη στο CNN-Turk, επιβεβαίωσε την παρουσία τουρκικών F-16 στο Αζερμπαϊτζάν. Ο Αλίεφ υποστήριξε ότι τα αμερικανικής κατασκευής τουρκικά μαχητικά βρίσκονταν ήδη στο Αζερμπαϊτζάν για «άσκηση» όταν ξέσπασε ο πόλεμος με τους Αρμένιους. Είπε ότι εφέτος έγιναν μόνο δυο κοινές ασκήσεις (λόγω κορωνοϊού) έναντι δέκα πέρυσι. Αυτό που δεν είπε ο Αζέρος Πρόεδρος είναι ότι τα τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα βρίσκονταν στην Γκαντζά από τις αρχές Αυγούστου, όταν έγινε η αζερο-τουρκική πρόβα για την επίθεση κατά των Αρμενίων.
Η Ρωσία έχει συνάψει σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας με την Αρμενία, όπου διατηρεί προκεχωρημένη βάση, δίπλα στα σύνορα της Τουρκίας (και του ΝΑΤΟ), σε εγκαταστάσεις του πρώην σοβιετικού στρατού στο Γκιούμρι. Οι Ρώσοι είναι σε θέση να γνωρίζουν λεπτομερώς την τουρκική συμμετοχή στον πόλεμο. Ρόλο θεατή διατηρούν οι ΗΠΑ, που περιορίζονται σε νουθεσίες για κατάπαυση του πυρός, ενώ απομένουν δυο εβδομάδες για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Σε νουθεσίες περιορίζεται και η Ε.Ε., με την εξαίρεση της Γαλλίας του Μακρόν, που έχει πιο έντονη ρητορική.
Η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν έχει αποθρασυνθεί. Ανοίγει διαρκώς μέτωπα, αξιώνοντας να γίνει μέρος νέων λύσεων σε παλαιά προβλήματα. Το καθεστώς που διατηρεί δυνάμεις εισβολής και κατοχής στη βόρεια Κύπρο, στη βόρεια Συρία και στο βόρειο Ιράκ, επεμβαίνει στρατιωτικά στη Λιβύη και απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα, απαιτεί τώρα να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τους εμπολέμους και με τη Ρωσία για την ειρήνευση στον Καύκασο. Και όπως όλα δείχνουν, θα το πετύχει.
