Η παρτίδα μεταξύ του 19χρονου Αμερικανού Χανς Νίμαν και του 31χρονου Νορβηγού παγκόσμιου πρωταθλητή Μάγκνους Κάρλσεν που παίχτηκε στο Sinquefield Cup του Σεν Λούις των ΗΠΑ έγινε ταχύτατα γνωστή σε όλο τον κόσμο. Οι λιγότερο μυημένοι αρκέστηκαν στην είδηση πως ο Κάρλσεν γνώρισε την πρώτη του ήττα μετά από 53 παρτίδες κλασικού χρόνου σκέψης, ενώ οι καλοί γνώστες του πνευματικού παιχνιδιού έσπευσαν να αναλύσουν την παρτίδα διεξοδικά.
Ο λόγος που έκανε την αναμέτρηση τόσο ενδιαφέρουσα δεν ήταν κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της, κάποια πολύ όμορφη κίνηση ή κάποιο τραγικό λάθος. Στάθηκε η αιτία να εγκαταλείψει το τουρνουά ο παγκόσμιος πρωταθλητής, για πρώτη φορά στην καριέρα του!
Όπως ήταν αναμενόμενο αναζητήθηκαν αμέσως τα αίτια και, δεδομένου ότι ο ίδιος περιορίστηκε σε μήνυμα στο Twitter, με το οποίο απλά ενημέρωνε πως αποσύρεται από τους αγώνες, φούντωσαν οι φήμες για ενδεχόμενη σκακιστική απάτη, για κάποιου είδους υποβοήθηση του Νίμαν. Διατυπώθηκαν επίσης και άλλες υπόνοιες, όπως ότι ο Κάρλσεν οργίστηκε όταν διαπίστωσε πως ο αντίπαλος του γνώριζε μυστικές αναλύσεις του. Θεώρησε πως προδόθηκε από κάποιον συνεργάτη του. Σε πολύ καλή διάθεση ο νεαρός Αμερικανός σχολίασε χιουμοριστικά πως ο Κάρλσεν ήταν τόσο απογοητευμένος επειδή έχασε από έναν ηλίθιο και συμπλήρωσε: «Πρέπει να είναι ντροπιαστικό για τον παγκόσμιο πρωταθλητή να χάνει από εμένα».
Πώς γίνεται το… σύγχρονο κλέψιμο;
Να σταθούμε λίγο εδώ και να αναφέρουμε πιθανούς τρόπους υποβοήθησης. Ας ξεκινήσουμε από τον πιο γνωστό και πολύ φανερό: θεατής υποδεικνύει κίνηση σε παίκτη (όλο και κάποιες φορές θα έχετε τύχει σε καυγά, κυρίως σε καφενείο). Άλλοι τρόποι λιγότερο φανεροί είναι η γλώσσα του σώματος, το νεύμα, η κίνηση των δακτύλων (παλαιότερα το εφάρμοζαν προπονητές παιδιών), οι εκφράσεις του προσώπου και, πριν απαγορευτεί η είσοδος του παίκτη στον αγωνιστικό χώρο με κινητό, τα τηλεφωνικά μηνύματα. Ασφαλώς, όσο ανεβαίνει το επίπεδο των αγώνων, τα περισσότερα από αυτά θεωρούνται ξεπερασμένα.
Ο διεθνής διαιτητής και μέλος της Επιτροπής Fair Play της ΦΙΝΤΕ Μιχάλης Πρεβενιός μάς ενημερώνει πως η σύγχρονη τεχνολογία έχει αναπτύξει προηγμένες μεθόδους υποβοήθησης, όπως ακουστικό μικρότερο από μέγεθος φακής που μπορεί να εντοπιστεί οπτικά μόνο με εργαλεία που χρησιμοποιούν οι ΩΡΛ, μικροσκοπική κάμερα ενσωματωμένη σε γυαλιά, πομπό κολλημένο στο πόδι που δέχεται κωδικοποιημένα σήματα, ειδικά στυλό (οι διοργανωτές επιτρέπουν πλέον μόνο δικά τους) και πολλά ακόμα. Ο συνεργάτης του παίκτη μπορεί να παρακολουθεί την παρτίδα του στο διαδίκτυο και παράλληλα να έχει ανοιχτά, ισχυρά προγράμματα ανάλυσης και να τον συμβουλεύει. Γι αυτό, συνηθίζεται η μετάδοση των παρτίδων με χρονική καθυστέρηση, κάτι που εφαρμόστηκε μετά την αποχώρηση του Κάρλσεν και στο Σεν Λούις. Η Επιτροπή επαγρυπνά εφαρμόζει αποτελεσματικές μεθόδους, αλλά ορισμένες φορές βρίσκεται αντιμέτωπη με αντιδράσεις παικτών, όχι απαραιτήτως υπόπτων.
Ο γκραν μετρ Στράτος Γρίβας, ο οποίος έχει επικρίνει με σφοδρότητα τους διαδικτυακούς αγώνες, θεωρώντας την ηλεκτρονική υποβοήθηση απλή και εύκολη πλέον υπόθεση, δεν αποκλείει τη δυνατότητα απάτης και στο σκάκι δια ζώσης. Όπως τα αναβολικά βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από την ανίχνευση έτσι μπορεί να υπάρχει σήμερα ένα εξελιγμένο Wi-Fi που δεν πιάνεται, ένα μικροτσίπ στο σώμα του παίκτη ή κάτι άλλο που δεν φανταζόμαστε. Ο πρώην πρωταθλητής Ελλάδας, προπονητής και συγγραφέας, αγωνίζεται με επιτυχία στα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου είναι εγκατεστημένος και προσφάτως κατέλαβε την δεύτερη θέση στο δυνατό τουρνουά βετεράνων του Αμπού Ντάμπι. Όπως μας λέει, αναλύοντας σε βάθος την παρτίδα Νίμαν - Κάρλσεν, θεωρεί πως δεν υπήρξε υποβοήθηση. Κρίνει πως και οι δύο παίκτες έκαναν λάθη, με τον παγκόσμιο πρωταθλητή να κάνει τα περισσότερα.
Από την πρώτη στιγμή επισημάνθηκε ότι δεν επιτρέπεται να σέρνεται το ζήτημα για πολύ καιρό. Ούτε είναι σωστό να κατηγορείται άδικα ένας παίκτης, με πιθανό αποτέλεσμα να καταστραφεί η καριέρα του, αλλά ούτε να μείνει ατιμώρητος ένας απατεώνας. Και τα δυο αμαυρώνουν την εικόνα του σκακιού.
Μετά την αποχώρηση του Κάρλσεν τα αποτελέσματά του του διαγράφτηκαν από τον βαθμολογικό πίνακα (μεγάλος κερδισμένος ο Νεπομνιάτσι που είχε ηττηθεί στον πρώτο γύρο και μεγάλος χαμένος ο Νίμαν που, με τη νίκη του, θα προηγείτο). Η κατάταξη μετά τον 5ο γύρο: 1) Σο 3 βαθμοί, 2-5) Νεπομνιάτσι (σε 4 παρτίδες), Νίμαν (σε 4), Καρουάνα, Ντομίνγκεζ 2,5 βαθμοί, 6-7) Φιρούζια (σε 4), Βασιέ-Λαγκράβ 2 βαθμοί, 8-9) Αρονιάν (σε 4), Μαμεντιάροβ 1,5 βαθμό, 10) Κάρλσεν χωρίς βαθμό (https://grandchesstour.org).
Η επίμαχη συνάντηση:
Κάρλσεν (Νορβηγία, 2861) - Νίμαν (ΗΠΑ, 2688)
1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.Ιγ3 Αβ4 4.η3 0–0 5.Αη2 δ5 6.α3 Αxγ3+ 7.βxγ3 δxγ4 8.Ιζ3 γ5 9.0–0 γxδ4 10.Βxδ4 Ιγ6 11.Βxγ4 ε5 12.Αη5 θ6 13.Πζδ1 Αε6 14.Πxδ8 Αxγ4 15.Πxα8 Πxα8 16.Αxζ6 ηxζ6 17.Ρζ1 Πδ8 18.Ρε1 Ια5 19.Πδ1 Πγ8 20.Ιδ2 Αε6 21.γ4 Αxγ4 22.Ιxγ4 Πxγ4 23.Πδ8+ Ρη7 24.Αδ5 Πγ7 25.Πα8 α6 26.Πβ8 ζ5 27.Πε8 ε4 28.η4 Πγ5 [όχι 28...ζxη4?! 29.Πxε4 θ5 30.Πε5 με ισότητα] 29.Αα2 Ιγ4 30.α4 Ιδ6 31.Πε7 ζxη4 [31...Πγ2! 32.Αδ5 Πγ1+ 33.Ρδ2 Πγ5] 32.Πδ7
32...ε3! 33.ζxε3 Ιε4 34.Ρζ1 Πγ1+ 35.Ρη2 Πγ2 36.Αxζ7 Πxε2+ 37.Ρη1 Πε1+ 38.Ρη2 Πε2+ 39.Ρη1 Ρζ6 40.Αδ5? [40.Πxβ7 Πxε3 41.Αγ4] 40...Πδ2 41.Πζ7+ Ρη6 42.Πδ7? [42.Πε7 Πxδ5 43.Πxε4] 42...Ιη5 43.Αζ7+ Ρζ5 44.Πxδ2 Ιζ3+ 45.Ρη2 Ιxδ2 46.α5 Ρε5 47.Ρη3 Ιζ1+! 48.Ρζ2? [48.Ρxη4 Ιxθ2+ 49.Ρη3] 48...Ιxθ2 49.ε4 Ρxε4 50.Αε6 Ρζ4 51.Αγ8 Ιζ3 52.Αxβ7 Ιε5 [όχι 52...η3+ 53.Ρη2 Ιε5 54.Αxα6 με ισότητα] 53.Αxα6 Ιγ6 54.Αβ7 Ιxα5 55.Αδ5 θ5 56.Αζ7 θ4 57.Αδ5 0–1.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Με συμμετοχή 620 σκακιστών και σκακιστριών από 72 χώρες άρχισαν στην Μαμάια της Ρουμανίας τα Παγκόσμια Νεανικά Πρωταθλήματα στις ηλικιακές κατηγορίες 14, 16 και 18 ετών. Από την Ελλάδα αγωνίζονται οι Δ. Μακρίδης (18 ετών), Ν. Κούτλας, Β. Φράγκος, Π. Χριστοδούλου (16 ετών), Ν. Πούπαλος, Στ. Καζαντζόγλου (14), Μ. Τσάκωνα (κορίτσια 16), Δ. Αλεξανδρή, Γ. Χριστοδούλου (κορίτσια 14 ετών). Αρχηγός αποστολής – συνοδός είναι ο διεθνής μετρ Κ. Μεγαλιός. Επικεφαλής διαιτητής όλης της διοργάνωσης είναι ο Π. Νικολόπουλος. Ιστοσελίδα: https://worldyouth2022.com/
Καλή εμφάνιση πραγματοποίησαν ο Γιώργος Γκούμας (6,5 βαθμοί σε 9 παρτίδες / απόδοση 2486 / κέρδος 6,5 μονάδες ΕΛΟ) και η Αντωνία Χριστοδουλάκη (5 βαθμοί / απόδοση 2075 / κέρδος 14,6 μονάδες ΕΛΟ), στο Maia Chess Open της Πορτογαλίας.
Ο διεθνής μετρ Π. Φρεντζάς πρώτευσε στο 12ο ανοιχτό τουρνουά Καρπενησίου με 6 βαθμούς σε 7 παρτίδες. Δεύτερος τερμάτισε ο Β. Τσεκούρας με 5,5 και στις δύο επόμενες θέσεις ο Κ. Κωνσταντέλιας και ο Θ. Μητραντζάς με 5.
Στο «17o Beach Chess - Open» του Παράλιου Άστρους Αρκαδίας, στο οποίο ενσωματώθηκε το Πρωτάθλημα Ράπιντ Περιφέρειας Πελοποννήσου, πρώτευσε ο Γ. Κωστιάνης του Π.Σ. Σπάρτης (6,5/7) προ των Αλ. Μπουρνάκα του ΣΣ Τρίπολης και Αθ. Καλομοίρη του Π.Σ. Σπάρτης (6/7).
Αξιέπαινη πρωτοβουλία του Σκακιστικού Συλλόγου Τρίπολης. Από τον Ιούνιο μέχρι και το Αύγουστο παρέδιδε δωρεάν μαθήματα εκμάθησης σκακιού σε παιδιά προσφύγων, ηλικίας από 7 έως 13 ετών, τα οποία φιλοξενούνται στην πόλη.
