1897. Ο 60χρονος σεΐχης Μουμπάρακ Αλ Σαμπάχ είναι από τις 18 Μαΐου της περασμένης χρονιάς ο έβδομος εμίρης του Κουβέιτ. Το εμιράτο γνωρίζει από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέρες ευμάρειας εκμεταλλευόμενο τη στρατηγική θέση του ως λιμάνι του εμπορικού δρόμου που συνδέει τη Βασόρα με το Χαλέπι αλλά και ως διεθνές εμπορικό κέντρο διακίνησης αγαθών μεταξύ Ινδίας, Βαγδάτης, Αραβικής Χερσονήσου, Σμύρνης και Κωνσταντινούπολης. Εδώ ναυπηγούνται εμπορικά σκάφη και εκπαιδεύονται κάποιοι από τους ικανότερους ναυτικούς του Περσικού Κόλπου και της Αραβικής Θάλασσας. Όταν δε η Βρετανική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το λιμάνι του Κουβέιτ ως διαμετακομιστικό σταθμό, οι Τούρκοι άρχισαν να εποφθαλμιούν την πόλη. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον ο σεΐχης Μουμπάρακ Αλ Σαμπάχ θα υπογράψει δύο χρόνια αργότερα την Αγγλοκουβεϊτιανή Συμφωνία με την οποία το Κουβέιτ θα καταστεί βρετανικό προτεκτοράτο, παραμένοντας σ’ αυτό το καθεστώς έως το 1961.
Τη χρονιά αυτή, ο εμίρης εγκαθιστά το προσωπικό του περίπτερο μέσα στην κεντρική αγορά της πόλης. Η κίνηση αυτή έχει πολιτική και διπλωματική σημασία. Το Κουβέιτ είναι κόμβος που φέρνει κοντά την ινδική υποήπειρο με την Αραβική Χερσόνησο, την Εγγύς και Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Αυτό και μόνο συγκεντρώνει εδώ εμπόρους πολλών διαφορετικών εθνικοτήτων που έρχονται να διαπραγματευτούν για αγαθά που δύσκολα συναντάς αλλού συγκεντρωμένα. Η συσσώρευση τόσων ισχυρών μεγαλεμπόρων για μπίζνες και ανταλλαγές απόψεων και πληροφοριών σημαίνει ότι εδώ συναντώνται η οικονομική και διπλωματική ισχύς από Μεσόγειο μέχρι Ινδικό. Επόμενο είναι λοιπόν η Πόλη του Κουβέιτ και ειδικά η μεγάλη αγορά να αποτελούν γεωπολιτικά κάτι πολύ ευρύτερο ενός απλού εμπορικού κόμβου. Εύλογα λοιπόν το ενδιαφέρον που δείχνει ο σεΐχης για την αγορά είναι και ο λόγος που αυτή θα πάρει το όνομά του, Αλ Μουμπαρακίγια.
Παρασκευή 10 Μαρτίου 2017. Πρώτη ημέρα στο Κουβέιτ, όπου έφτασα στις 2.30 τη νύχτα ερχόμενος από το γειτονικό Μπαχρέιν ύστερα από 65 λεπτά πτήση. Το Κουβέιτ κυβερνά η ίδια δυναστεία των Αλ Σαμπάχ και 15ος εμίρης της, 6ος από την ανεξαρτησία της χώρας, είναι ο 88χρονος βετεράνος της διπλωματίας Σαμπάχ Αλ Άχμαντ Αλ Τζαμπράλ Σαμπάχ. Από τα πρώτα αξιοθέατα που επισκέπτομαι μετά από πρωινό στο αεροδρόμιο και ολιγόωρη ξεκούραση στο ξενοδοχείο είναι το Σουκ Μουμπαρακίγια. Σουκ είναι το παζάρι στα αραβικά. Αναχωρώ από το ξενοδοχείο που βρίσκεται απέναντι από το σύμπλεγμα των οικοδομικών τετραγώνων των υπουργείων και περνάω μπροστά από το τζαμί Αλ Σάλμαν με κατεύθυνση βόρεια, προς τη θάλασσα. Σε λιγότερο από 20 λεπτά φτάνω στην πολυσύχναστη πλατεία Σάφατ, όπου είναι μαζεμένη θαρρείς όλη η νεολαία της πόλης. Φαστ φουντ, καφέ και εστιατόρια στη σειρά και ένα μοντέρνας τεχνοτροπίας σιντριβάνι δίπλα σε μια τεράστια σημαία. Εδώ έφταναν στις αρχές του 20ού αιώνα καραβάνια που μετέφεραν από ινδικό αγελαδινό βούτυρο γκη και βρώμη μέχρι τρούφες της ερήμου φάκκα, μαλλί και θεραπευτικά βότανα.
Βορείως της πλατείας ξεκινά το σουκ. Περνάω πρώτα από την παλιά αγορά. Στη συνέχεια απλώνονται πολυκαταστήματα και μια σειρά από διαδοχικά σουκ μέσα στο σουκ με ονομασίες όπως Μπεϊτάκ, Αλ Χάμρα και Αλ Γκαβάλι, πάρκα, κήποι, καφέ, τράπεζες, εστιατόρια. Η αγορά καταστράφηκε μετά την εισβολή των Ιρακινών το 1990, αλλά ξαναχτίστηκε, διατηρώντας ωστόσο το χρώμα της. Σε μια πτέρυγα είναι μαζεμένα καταστήματα με μεταξωτά, υφάσματα, περσικά χαλιά και αρώματα. Περνώ κάμποση ώρα δοκιμάζοντας συνθέσεις αρωμάτων που πωλούνται μέσα σε περίτεχνα φιαλίδια που συνδυάζουν πολυτέλεια και έργα τέχνης. Τα αρώματα είναι πολύ έντονα. Ψάχνω κάποιο συγκεκριμένο είδος αρώματος, το ο0υντ, ειδικό απόσταγμα που συλλέγεται υπό μορφή ρητίνης με την οποία αμύνεται το ξύλο του ομώνυμου δέντρου σε έναν συγκεκριμένο μύκητα και που δίνει ένα ισχυρό και βαρύ άρωμα. Ολόγυρα κυριαρχούν μυρωδιές από κεχριμπάρι, μόσχο, σπάνια λουλούδια από τριαντάφυλλα και γιασεμί, εξωτικά μπαχαρικά, ρητίνες από δέντρα που φύονται σε ορεινά κλίματα της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, θυμιάματα, μύρο και τα δύο πιο δημοφιλή αρώματα. Το ένα είναι το σανταλόξυλο, που συχνά ονομάζεται «ανατολίτικο ξύλο», και μπαίνει στη βάση σχεδόν κάθε αραβικού αρώματος. Δεν είναι μόνο ότι μυρίζει ωραία, αλλά μπορεί επίσης να υποστηρίξει τα άλλα συστατικά για να κάνει τα αρώματα να διαρκούν περισσότερο. Και το άλλο είναι το μασκ.
Στη συνέχεια περνάω από καταστήματα με κοσμήματα, μπαχαρικά, κρέας, φρούτα, γλυκά και δύο μουσεία. Το Περίπτερο του σεΐχη Μουμπάρακ, μια στεγασμένη εξέδρα που την ανεβαίνεις με μια σκάλα, και το πρώτο ισλαμικό φαρμακείο στο Κουβέιτ.
Κάθομαι να πιω τσάι, που, όπως και τον καφέ, τον ζεσταίνουν στα κάρβουνα, ενώ έρχονται μυρωδιές από αραβικά, ινδικά και περσικά φαγητά και από ναργιλέδες. Παίρνω μια εικόνα πώς ήταν η ζωή πριν από το πετρέλαιο. Όταν το παζάρι ήταν κάτι περισσότερο από απλή καταναλωτική αγορά.
