Η δικαιοσύνη, η ισότητα, οι σχέσεις χωρίς προαπαιτούμενα, η οργή για τη βλακεία, ο θυμός του γι’ αυτούς που η ανυπαρξία είναι η αιτία της ύπαρξής τους αλλά και η απέχθειά του για τους υποταγμένους υπήρξαν κίνητρα της ζωής του, συχνά πηγές της έμπνευσής του ως συνθέτης, στιχουργός και ένας σύγχρονος «rock» τραγουδοποιός.
Εναλλακτικές θεραπείες
Από την άλλη του πλευρά, ο Λάμπρος είναι ζεν, αποφεύγει να σκέφτεται αυτά που τον αναστατώνουν. Το Thai massage και το shiatsu, πριν ακόμα οι εναλλακτικές θεραπείες γίνουν «της μόδας», τον έκαναν έναν πράο άνθρωπο, πιο κοντά στο είναι του. Στον χώρο της θνήσκουσας μουσικής βιομηχανίας κάποιοι τον αποκαλούσαν «ταλαντούχο, αλλά περίεργο». «Προφανώς γιατί τους πετούσα έξω από την πόρτα της παραγωγής και... κατάπινα το κλειδί!» λέει και χαμογελάει απολογητικά.
Μία από τις πιο μεγάλες χαρές του Λ. Παπαλέξη προέρχεται από το ότι συναντά γύρω του ανθρώπους γαλήνιους και δημιουργικούς, που κατέχουν ελάχιστα «πράγματα».
Το ξανθό Ελληνάκι
Φτάνοντας στα 5 χρόνια του στην Ελλάδα, σταλμένος από τους γονείς του στους θείους του στην Αθήνα για να πάει στο ελληνικό σχολείο, αντιμετώπισε τον ρατσισμό των γηγενών, για τους οποίους ήταν ο «Γερμανός». Το ίδιο, αντεστραμμένο, συνέβαινε και στη Γερμανία. Πολλά από τα ξανθά Γερμανόπουλα τον έλεγαν «Yude». Οι μνήμες από τον ναζισμό δεν είχαν σβήσει, κι ας ήταν ένα ξανθό Ελληνάκι, γιος μεταναστών.
Από την αρχή η μουσική ήταν μια βαθιά φυσική του ανάγκη. Κοντά στα 2, η μητέρα του του πήρε μια φυσαρμόνικα. Όμως η αγάπη της για τη μουσική και οι δίσκοι του πατέρα δεν ήταν η «αρχή». Μπορεί να λειτούργησαν μέσα του θετικά, αλλά, στο σχολείο πια, ο Λ. Παπαλέξης, με μια κιθάρα θέλησε -εν αγνοία του- να εκφράσει μια άλλη δυνατότητα, μια άλλη «διαφυγή».
Στους Μοντέρνους Καιρούς
Τα παιδιά των Cracking the Floor -έτσι ονομάστηκε το συγκρότημα της γειτονιάς του- έπαιζαν ένα άτσαλο, κακότεχνο garage rock. Τους έφτανε ενάμισι ακόρντο. Στους Μοντέρνους Καιρούς των Αμπελοκήπων, οι πέντε Φάντης Μπαστούνι και οι Άσσοι ανέβηκαν για πρώτη φορά στη σκηνή. Ο χώρος αυτός υπήρξε σημαντικός για την εξέλιξή τους.
Η κιθάρα, η φωνή του και τα δικά του τα τραγούδια, ο Αντώνης Κατράκης (κιθάρα), ο Θοδωρής Μπαλούρδος (μπάσο), ο Μάρκος Ζώτος (τύμπανα) και, για ένα φεγγάρι, ο Μάκης Σημίτης (πλήκτρα) ολοκλήρωναν ένα εγχείρημα που το 1985 εκδηλώθηκε με το άλμπουμ «Rock and Roll». Η μουσική; Ό,τι λέει ο τίτλος του. Μια εντυπωσιακή λιμουζίνα Cord του 1935 ποζάριζε στο εξώφυλλό του. Κι όταν πλέον ο Λάμπρος έφυγε για να βρει νέες σχέσεις, νέο κλίμα, κάλεσε τα άλλα παιδιά του γκρουπ να συνεχίσουν.
Συνεργασίες με ψυχή
Στις πιο σημαντικές, ο Παπαλέξης βάζει τη συνύπαρξή του με τα αδέλφια Βασίλη και Νίκο Σπυρόπουλο των Σπυριδούλα στα χρόνια της Σαύρας των Βασιλικών Δρόμων. Τον βοήθησαν να κατανοήσει πώς λειτουργούν τα μεγάλα σχήματα και να βρει τον δικό του τρόπο να γράψει μουσική για πολλά όργανα. Κάτι που έκανε με την ήδη επταμελή Σαύρα του, που έγινε ακόμα και δωδεκαμελής, εντυπωσιάζοντας τον κόσμο αλλά και τους δημοσιογράφους των μουσικών εντύπων. Κι ας του κόστισε.
«Στον Αλέξη Καλοφωλιά των Last Drive χρωστάω πολλά, μπορεί και τα πάντα. Μαζί ξεκινήσαμε, παίξαμε στα πρώτα live στον Πήγασο και παντού αλλού, κι αυτή τη στιγμή του οφείλω την υγεία μου, καθώς κινητοποίησε τα αντισώματά μου. Είναι μια παλιά, βαθιά, προσωπική φιλία που φτάνει μέχρι σήμερα και δεν χωράει άλλους χαρακτηρισμούς. Η σχέση μας ατσαλώθηκε ακόμα κι όταν υπήρξαμε για λίγο καιρό “άσπονδοι φίλοι”».
Φοβερός και τρομακτικά αδικημένος μουσικός και ηχολήπτης -όπως συμβαίνει με πολλούς στην Ελλάδα- είναι ο Μανώλης Αγγελάκης. Τον Λάμπρο τον ξέρει ως μουσικό περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον και κατόρθωσε να αποτυπώσει ηχητικά τη σκέψη του αναδεικνύοντας το υλικό που βρίσκεται στο μυαλό ενός δημιουργού, τις στάθμες, τις χροιές, βάζοντας τα όργανα «στη θέση» τους. «Ο Μανώλης έχει κάνει τη μείξη του δίσκου “Δηλητήριο ποτισμένο από αγάπη” (2015-2017) αναδεικνύοντας αυτό που είναι οι βασικές αρχές της τραγουδοποιίας μου».
«Με τον Γιάννη τον Αφέντρα (Mr. Highway Band) και με όλη του την παρέα έζησα τη χαρά της περιοδείας. Το κέφι, το ταλέντο του(ς), καθορίζουν σε έναν μεγάλο βαθμό τα δύο επερχόμενα άλμπουμ» λέει συνεχίζοντας έναν απολογισμό των συνεργασιών του. Με τον κιθαρίστα Διονύση Τελιόπουλο συνεργάζεται από το 1989. «Δύσκολος, αλλά καταλυτικός, πολύ καλός φίλος και συνεργάτης» δηλώνει «αποδίδοντας τα δίκαια». Συναντήθηκαν όταν ο Λάμπρος δούλευε ως μπάρμαν στο Blues των Αμπελοκήπων. Εκεί βρέθηκαν με τα πιο πολλά μέλη της Σαύρας των Βασιλικών Δρόμων. Αυτό το γκρουπ με το μακρινάρι όνομα ήταν το σχήμα που τον έκανε γνωστό σε ένα ευρύτερο κοινό ως μουσικό και ως συνθέτη μουσικής για μεγάλα σχήματα. Κι ας έπαιζε, ακόμα, μόνο δυόμισι ακόρντα.
Σαύρα των Βασιλικών Δρόμων
Η σαύρα -ένα ζώο που αλλάζει δέρμα και προσαρμόζεται στο περιβάλλον- εξέφραζε τη μετάλλαξη του ίδιου του rock’n’roll, το πώς αυτή εκδηλώνεται μέσα στα χρόνια (blues, rhythm & blues, folk, rock) και ανανεώνει τις παραδόσεις απ’ όπου έρχεται. Οι «βασιλικοί δρόμοι» είναι οι δρόμοι του βασιλιά, αυτοί που έρχονται από την πηγή: τον Robert Johnson ή τον Woody Guthrie. Μια αφετηρία από την οποία ξεκινάς, κι ας άρχισε η Ιστορία πολύ πιο πίσω στον χρόνο.
Πήγασος, ΑΝ Club, Θέατρο Αμόρε (Ήχοι του Χειμώνα), το φεστιβάλ στο Άκτιο, το πρώτο φεστιβάλ της Διεθνούς Αμνηστίας, τα live στο Καφέ Διπλό των Εξαρχείων, η συμμετοχή σε κινηματικές συναυλίες, σε σχολές, σε καταλήψεις και πλατείες για κοινωνικές αιτίες του μένουν αξέχαστα. Εκεί ο νεαρόκοσμος άκουγε μεν έναν συχνά κακότεχνο punk-rock ήχο, πάντοτε όμως φρέσκο και γεμάτο ενέργεια.
Rock που μιλάει ελληνικά
Οι αντίπαλοι του ελληνόφωνου rock τους βάφτισαν περιπαικτικά «Psycho Charms». Ο Λάμπρος θα μπορούσε κάλλιστα να γράψει αγγλικό στίχο για τη μουσική του, αλλά ο ελληνικός γραφόταν από γινάτι, για να αποδείξει ότι μπορεί να κάνει rock’n’roll σε οποιαδήποτε γλώσσα. «Επηρεασμένος μουσικά ή στιχουργικά από τον Παύλο Σιδηρόπουλο ή τον Μήτσο, τον Πουλίκα, δεν είμαι. Το ό,τι κάνανε, όμως, ήταν ένα “καύσιμο” για να γράψω ελληνικό στίχο όπως θέλω και όπως με εκφράζει».
Στο τραγούδι «Πόρτο Ράφτη» -που ανοίγει το άλμπουμ «Rock and Roll» (1985) και περιγράφει κάτι αθώο και πολύ παιδικό, ένα παράθυρο σ’ έναν νέο κόσμο- ή στο «Πες μου μια ευχή» η μουσική γράφτηκε παράλληλα με τον στίχο, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά.
Εν κινδύνοις γιγνώσκεις
Το πρόβλημα υγείας που προέκυψε τα τελευταία τρία χρόνια τον έκανε να νιώθει ξινός και χολώδης - στο σώμα και στην ψυχή. Εκεί μέτρησε η αλληλεγγύη των φίλων που τον έσωσαν. Φίλοι προσωπικοί και πολλοί μουσικοί τον στήριξαν όσο ποτέ δεν περίμενε. Μετά την εγχείρηση, ο Λάμπρος ένιωσε ευγνωμοσύνη και -ξανά- υγιής. Ανέκτησε δυνάμεις «σαν να γέμισε το ντεπόζιτο βενζίνη για λίγα χιλιόμετρα ακόμα».
«Έχοντας ήδη διαλυθεί οικονομικά από την καραντίνα, θα πέθαινα σαν το σκυλί στ’ αμπέλι αν δεν οργανώνανε για μένα κάποιες συναυλίες και εράνους όντας δίπλα μου στα δύσκολα. Αυτό με κάνει πιο αισιόδοξο για την έννοια της λέξης “ανθρωπιά”» αναλογίζεται σκεπτικός.
BOX
40 χρόνια τραγούδια από τον υπόνομο
Θα μπορούσε να είναι αυτός ο τίτλος του πρώτου από τους δύο νέους δίσκους του Λάμπρου Παπαλέξη που έρχονται από τον Δεκέμβριο του 2023. Ο πραγματικός, όμως, θα είναι «Νομανσλάνδη»
Γεννήθηκε από την εποποιία του «σκόιλ ελικίκου», μια πικρόχολη πραγματεία της κατάστασης του ελληνικού κράτους, της κοινωνίας, της κυβέρνησης που μας έλαχε, μέσα από μια χειριστική ερωτική ιστορία. Σε ύφος vintage ’60s blues, περιγράφει τη σύγχυση, την τοξικότητα, την παράνοια της όποιας εξουσίας.
Ακουστικές επανεκτελέσεις, διασκευές με φουλ μπάντες τραγουδιών από όλο το φάσμα της δισκογραφίας του Παπαλέξη, μαζί με ακυκλοφόρητα όλων των περιόδων του (’80s, ’90s έως και σήμερα) και νέα τραγούδια απαρτίζουν τη «Νομανσλάνδη». Καθένα απ’ αυτά τα ερμηνεύει μια διαφορετική μπάντα ή φωνή, πάντα μαζί με τον Λάμπρο. Από την ατελείωτη λίστα των συμμετεχόντων μουσικών ξεχωρίζω αυθαίρετα τον Δημήτρη Πουλικάκο (κρουστά και φωνή), την παρέα των Mr. Highway Band, τον Νίκο Μπάρδη (κιθάρα, ακουστικό μπάσο) και τη Μάρτζι Τρίκκα (γιουκαλίλι, μπάσο, φωνή).
Η «Νομανσλάνδη» είναι το αντίο του στον «Υπόνομο». Κι αν ακόμα απορείτε ποιος είναι αυτός, μια ματιά στη χώρα στην οποία ο Λάμπρος έζησε τα τελευταία πενήντα χρόνια λύνει κάθε απορία, καθώς ένας νέος κόσμος τον περιμένει, μακριά από τη σκοτεινή πραγματικότητα μιας αποτυχημένης χώρας. «Δεν έχω κάνει κάτι το πρωτοποριακό. Πρόθεσή μου, να μείνω κοντά στις “ρίζες”, ερμηνεύοντάς τες με έναν πιο μοντέρνο τρόπο, που να ακούγεται και λίγο παλιομοδίτικος» αναλογίζεται ενώ πλησιάζει το τέλος της συνάντησής μας.
Η «Νομανσλάνδη» θα κυκλοφορήσει μαζί με ένα μικρό βιβλίο γεμάτο ιστορίες ζωής και σκέψεις που αναδεικνύουν ποιος πραγματικά είναι, από πού προέρχεται και ποια είναι η αντίληψή του για τον κόσμο. Το τόλμημα του Λ. Παπαλέξη θα κυκλοφορήσει σε όλες τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες μέσα στο 2024 μαζί με όλες τις άλλες δουλειές του - ακυκλοφόρητες και μη, καθώς φέτος ολοκληρώνει μια σαραντάχρονη μουσική πορεία.
Επιμέλεια: Μαρώ Καβαλιέρου
