Είναι δύο και καλοί φίλοι. Αυτό τους βοηθάει να μην φιλτράρουν τα οράματά τους και τις επιρροές τους. Ο ήχος τους ακούγεται πολύ πιο πλούσιος από ένα συνηθισμένο ντουέτο και οι μουσικές τους ρέουν γάργαρα, συμπλέκονται και απεμπλέκονται. Το πρώτο δισκογραφικό τους βήμα, το «Neocortex», υπήρξε ένα φιλόδοξο στη σύλληψή του εγχείρημα που τράβηξε αμέσως την προσοχή μου. Από τότε προσδοκούσα, με ενδιαφέρον, τη συνέχεια.
Στο ντεμπούτο τους οι συνθέσεις αιωρούνταν και παλινδρομούσαν ανάμεσα στη σύγχρονη jazz, στην τολμηρή electronica και στον αυτοσχεδιασμό, στον ακουστικό και στον ηλεκτρονικό ήχο. Συναντούσαν τη fusion και συνομιλούσαν χωρίς αμηχανία με τον progressive ήχο, με πιάνο, πλήκτρα και τύμπανα. Το «Νeocortex» του 2018 το ακολούθησε το άλμπουμ βινυλίου «Binary flaws», που κυκλοφόρησε, τελικά, το 2023.
Χωρίς αισθητικά όρια
Η συγγένεια των δύο με την τζαζ είναι εμφανής. Ξεκίνησαν ως συμμαθητές σε τζαζ σεμινάρια και ίσως αυτός να ήταν ο πρώτος κοινός τους κώδικας. Με τη δημιουργία των Loop Vertigo άρχισαν να βγαίνουν στη φόρα, είτε γυμνά είτε μεταμφιεσμένα, τα ακούσματά τους: από progressive και metal μέχρι παραδοσιακά και ηλεκτρονική μουσική. Αποφάσισαν να μην λογοκρίνουν τίποτα, να τα κάνουν όλα να νιώθουν άνετα μεταξύ τους. Στην πορεία κατάλαβαν πόσο σημαντικό είναι να έχουν συναίσθηση των μουσικών και των εκφραστικών μέσων που είχαν στη διάθεσή τους. Τα κομμάτια που έγραφαν ήταν το αποτέλεσμα. Εξάλλου, η συνύπαρξη ενός μουσικού ντουέτου έχει να κάνει με τη «χημεία» των δύο που, εκτός από τη μουσική, συνδέονται με μια παλιά φιλία. Αυτό κάνει τα πράγματα πιο εύκολα και στις πρόβες τους και στις live εμφανίσεις τους.
Loop Vertigo το όνομά τους, γιατί η επανάληψη είναι μεγάλο κεφάλαιο στη μουσική και έχει να κάνει με πρωτόγονα ένστικτα. Η επανάληψη σκοπών με τη μορφή μιας λούπας χρησιμοποιείται από πολύ παλιά για να έρθουν οι άνθρωποι σε έκσταση. Η περίπτωση των Loop Vertigo δεν αφορά ηχογραφημένες λούπες, αλλά μικρές επαναλαμβανόμενες φράσεις, οι οποίες είτε είναι μέρος μιας σύνθεσης είτε αυτοσχεδιασμοί με μεγάλη δυναμική και μια ιδιαιτερότητα στον χειρισμό τους.
Αλέξης Σταυρόπουλος, ο ντράμερ
Από μικρός έπαιζε τύμπανα νοερά, χτυπώντας «αέρα» ή τις καρέκλες των γονιών του. Μέχρι που κατάλαβαν ότι αυτό δεν ήταν κάτι περαστικό και του αγόρασαν τα πρώτα του ντραμς: ένα βαθύ μπλε σετ Tama. Συναντώντας φίλους και γείτονες, παιδιά που έπαιζαν metal και progressive rock, έφτιαξαν τους Borderline Syndrome. Για τον Αλέξη η μουσική είναι μια βασική δημιουργική διέξοδος. Με αυτή ζει, με αυτή διασκεδάζει και οι Loop Vertigo είναι η «παιδική χαρά» του! Μια ιδέα του στα τύμπανα περνάει αμέσως στην πράξη. Μαζί με τον Δημήτρη την... ξεζουμίζουν, οδηγώντας την σε ποικίλες αισθητικές κατευθύνσεις. Χρόνια μετά ανακαλύπτουν σ’ ένα παλιό τους κομμάτι στοιχεία που τους οδηγούν σε νέα δημιουργικά μονοπάτια. Ως ντουέτο συνυπάρχουν από το 2014, όταν ήταν μαθητές του Σάμι Αμίρη, «ενός μουσικού και ανθρώπου που ευτυχώς υπάρχει στην Ελλάδα!», όπως λέει ο Αλέξης. Ο δάσκαλος επέμεινε να κάνουν τη μουσική τους όπως τους ταιριάζει, να πιστέψουν σε αυτό που οραματίζονται. Η ύπαρξη των LV κάνει τον Αλέξη να μελετάει και να διοχετεύει όλη του την προσπάθεια σε αυτό που εκφράζει το ντουέτο μ’ έναν τρόπο αφοσιωμένο στο ύφος του, στη συγκεκριμένη μουσική του ταυτότητα.
Δημήτρης Μούτσιος, ο πιανίστας
Μ’ ένα σαξόφωνο -και όχι πιάνο- ξεκίνησε ο Δημήτρης, ακούγοντας μια μελωδία του Henry Mancini. Ο πατέρας του, μαέστρος της παιδικής μπάντας της Φιλαρμονικής της Τρίπολης, του έδωσε διέξοδο από τη βαρεμάρα των σχολικών υποχρεώσεων. Το πιάνο ήταν στο σαλόνι, στον αποκλειστικά δικό του χώρο, στον «κόσμο» της ελευθερίας του. Στα πλήκτρα του έφτιαχνε τραγούδια σε ύφος ροκ για κορίτσια που ποτέ δεν έμαθαν ότι γράφτηκαν γι’ αυτά, τις μούσες του.
Σχολείο, ροκ μπάντες, ωδείο, πτυχίο αρμονίας, η παραίτηση από το σαξόφωνο και η αφοσίωση στο πιάνο -με δάσκαλο τον συντοπίτη Γιώργο Δούση- και αργότερα το «ξύλο» που έφαγε από τον Σάμι Αμίρη και τις πολυρυθμικές του προκλήσεις στις μνήμες του. Οι σπουδές με αυτούς τους δύο σπουδαίους πιανίστες, στα χρόνια του σχολείου και του Πολυτεχνείου, του χάρισαν την προοπτική να ασχοληθεί με τη μουσική. Η τζαζ υπήρξε καλό σχολείο για να γράψει τη δική του. Συνθέσεις για ντοκιμαντέρ, κινηματογραφική μουσική σε ύφος Yann Tiersen, βαλκανική τζαζ με το Kich τρίο υπήρξαν κάποιες από τις μουσικές του διεξόδους. Πιανίστας στην ψυχή, πολυτεχνίτης στις σπουδές, ο Δημήτρης συχνά χρησιμοποιεί τα μαθηματικά στη μουσική του, στον τρόπο διαχείρισης των ιδεών του. Παρατηρεί, αυτοσχεδιάζει και προσπαθεί να κωδικοποιεί αυτό που τον συγκινεί. Εμπιστεύεται το ένστικτό του, το υλικό πάνω στο οποίο δουλεύει μια σύνθεση. Με τον Αλέξη και τους Loop Vertigo προηγείται η μελωδία, απολύτως ελεύθερη σε όποιο ρυθμικό πλαίσιο εξελιχθεί η «κανονικοποίηση» μιας νέας μουσικής ιδέας. Από ένα αξίωμα φτιάχνουν τελικά τη δική τους «θεωρία».
Βήματα μπροστά
Οταν το 2012 οι Open Circle διαλύθηκαν, οι δύο φίλοι και συνάδελφοι άρχισαν να συναντιούνται χτίζοντας τις κοινές μουσικές ιδέες τους. Πρώτη τους σύνθεση ήταν το «Neocortex». Στα 11/4 των τυμπάνων ένας αυτοσχεδιασμός δημιούργησε το κομμάτι που έδωσε τον τίτλο στη μακριά «Neocortex suite». Διαρκούσε σχεδόν 11 λεπτά. Έπαιζαν και... δεν έλεγαν να τελειώσουν. Λίγους μήνες μετά συνειδητοποίησαν οριστικά πως στο σχήμα τους δεν χώραγε μπασίστας ή ένα lead όργανο, όπως μια τρομπέτα. Το duo τους έχει και περιορισμούς και πλεονεκτήματα. Σαν ένα ζευγάρι που τελικά συνεννοείται, μετά όμως από... καβγάδες!
Οι Loop Vertigo, το ντουέτο των Δ. Μούτσιου (συνθεσάιζερ, πιάνο) και Α. Σταυρόπουλου (ντραμς), έχουν πολυποίκιλες επιρροές από τη σύγχρονη jazz σκηνή -Vijay Iyer, Mehliana, Now vs Now, Bad Plus, Tigran Hamasyan- και τις εκτείνουν έως τη σύγχρονη electronica - Nerve, Squarepusher ή Autechre. Μέσα από τέτοιες πηγές προκύπτει το μουσικό τους υλικό, που «ισορροπεί ανάμεσα στη σύνθεση, στον αυτοσχεδιασμό και στον ηχητικό πειραματισμό», όπως έγραφε ο Γιώργος Χαρωνίτης.
Δυαδικά και αψεγάδιαστα
Το άλμπουμ «Binary Flaws» άρχισε να χτίζεται το καλοκαίρι του 2018. Τότε που οι δύο φίλοι και συνεργάτες αγκάλιασαν τα ψεγάδια ενός ντουέτου -του δικού τους συγκεκριμένα- και αποφάσισαν πως αυτός θα ήταν ο χαρακτήρας των Loop Vertigo
Αμέσως μετά την παρουσίαση του άλμπουμ “Neocortex” στον χώρο του six d.o.g.s συνειδητοποιήσαμε τι πραγματικά κάνουμε καλά, τι μας ταιριάζει και τι έπρεπε να απαλειφθεί. Με τον δεύτερο δίσκο μας αρχίσαμε να αποδεχόμαστε την ύπαρξή μας ως ενιαίο συγκρότημα» λένε ο Αλέξης και ο Δημήτρης με μια φωνή. Ο δίσκος αυτός, ένα 100% «πανδημικό» έργο, δημιουργήθηκε από την εγγύτητα -και την απόσταση μαζί- της καραντίνας. Στην απελπισία της μοναξιάς ο Αλέξης μπήκε μόνος στο στούντιο, αποφασισμένος να το φτιάξει, γιατί αλλιώς δεν θα γινόταν ποτέ. Δεν ήξεραν αν θα έπαιζαν ξανά ζωντανά μπροστά σε κοινό. Η πρώτη τους συναυλία μετά την καραντίνα είχε ατόφια χαρά. Είχε διώξει (μια κατάκτηση για το μέλλον) κάθε είδους σκηνικό άγχος.
«Ο αυτοσχεδιασμός παίζει σημαντικό ρόλο στη διάρκεια της σύλληψης της μουσικής και λιγότερο στην εκτέλεσή της. Είναι σαν να επαναδιατυπώνεις μια φράση, μέχρι να καταλήξεις στον βέλτιστο για σένα τρόπο» λέει ο Δ. Μούτσιος. «Εξυπηρετεί στη δημιουργία ενός νέου ήχου μας» συμπληρώνει ο Α. Σταυρόπουλος.
Το πηγάδι δεν έχει στερέψει
Το «Binary Flaws» είναι πιο αυστηρά δομημένο από το «Neocortex». Οι συνθέσεις είναι συχνά γραμμένες στο «χαρτί», λιγότερο τζαζ και περισσότερο κατασταλαγμένες ηχητικά, πιο στοχευμένες συνθετικά. Το κομμάτι» Instant code» ήταν το πρώτο που συστήθηκε στο κοινό, στα πρώτα live «μετά». Εκφράζει τον πραγματικό χρόνο της επικοινωνίας τους, τους κοινούς κώδικες που διακρίνουν τους δύο Loop Vertigo. Το «A tiny blossom» είναι το περισσότερο «pop with a twist» κομμάτι του άλμπουμ. Στο μυαλό του Δημήτρη ήταν οι Bad Plus ή έστω μια εσάνς τους. Αρχικά, ο Αλέξης νιώθει σαν να παίζει «four on the floor» στα τύμπανα, θυμίζοντας χορευτική μουσική, ενώ η μελωδία κάνει αλλεπάλληλους ομόκεντρους κύκλους, συγκλίνοντας σαν μέσα από έναν μεγεθυντικό φακό που παρατηρεί ένα όμορφο λουλούδι. Σκοπός είναι να μην... μαραθεί! Το «Protocol flee», μια φαινομενικά απλοϊκή χαρακτηριστική μελωδία με πυρήνα τις χαμηλές συχνότητες -παιγμένες από ένα αναλογικό Roland και τη βοήθεια της τεχνολογίας ενός Mac-, αρχίζει σε ύφος drum n’ bass, στον ρυθμό ενός hip hop. «Μια μελωδία “παιδική χαρά” χωρίς κανέναν αυτοσχεδιασμό, μια “φυγή” από τις έως τώρα νόρμες μας» λέει ο Δημήτρης και επικροτεί ο Αλέξης.
Ο Tigran Hamasyan, ένας υπερπαικταράς πιανίστας, αυθεντικός όσο λίγοι άλλοι, που δεν φοβάται ν’ αποκαλύψει όλες τις πλευρές του -σκληρή, αρμονική, αρμένικη, λυρική-, τους άρεσε πάντα. Ακούγοντας το «Whirling intensions», ένα δικό τους κομμάτι που από τον λυρισμό ενός βαλς γίνεται βίαιο, εκρηκτικό, φορτισμένο με ένταση, είναι φανερό πως οι Loop Vertigo κλείνουν το μάτι στον Αρμένιο φίλο τους.
Από το πρώτο κομμάτι του «Binary flaws», ο Α. Σταυρόπουλος και ο Δ. Μούτσιος συνειδητοποίησαν με χαρά πως «το πηγάδι δεν είχε στερέψει». Και δεν θα στερέψει, γιατί οι Loop Vertigo έχουν γίνει τρόπος σκέψης, το κυρίως δημιουργικό τους «παιχνίδι».
Επιμέλεια κειμένου: Μαρώ Καβαλιέρου
