Η υπόθεση: Ένας Πολωνοεβραίος, ο Σίμον Φρανκ, ο μόνος από την οικογένειά του επιζών του Ολοκαυτώματος, εγκαθίσταται τη δεκαετία του 1960 σε ένα χωριό της Αργεντινής. Αρχίζει να κτίζει τεράστια θεατρικά σκηνικά που αναπαριστούν σκηνές από τη μικρή πόλη όπου μεγάλωσε αλλά και από το στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου δολοφονήθηκαν οι γονείς του. Στην αναπαράσταση τόπων και περιστατικών, που διατρέχει ολόκληρη τη ζωή του, συμμετέχουν αμέτρητοι κομπάρσοι κάτοικοι του χωριού, το οποίο εντέλει γίνεται διάσημο και πλουτίζει χάρις σε αυτή την ατραξιόν. Είναι όμως πράγματι ο πρωταγωνιστής αυτός που φαίνεται;
Με αφορμή αυτή την πραγματική ιστορία, ο διεθνώς αναγνωρισμένος καινοτόμος Αργεντινός συγγραφέας και σκηνοθέτης Μαριάνο Πενσότι εξερευνά στα έργα του τι σημαίνει ψέμα και αλήθεια στη ζωή και στην Τέχνη, ποιος είναι ο θύτη και ποιος το θύμα, εναλλακτικά κάθε φορά, στις πολύπλοκες σχέσεις των ανθρώπων. Εστιάζει στη σχέση ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και στη μυθοπλασία, αναζητώντας τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Αντλεί συχνά από τη δική του ζωή και από τις ζωές των συνεργατών του.
Στο «La obra» επινοεί ως alter ego του τον θεατρικό σκηνοθέτη Ουαλίντ Μανσούρ, ο οποίος, σύμφωνα με την πλοκή, έρχεται στην Αργεντινή για να ανεβάσει μια παράσταση με υλικό τις αφηγήσεις των κατοίκων που συμμετείχαν στο έργο του Σίμον Φρανκ. Πώς επιδρά άραγε στην πραγματικότητα η διαδικασία της αναπαράστασης; Τι περιθώριο υπάρχει, κάτω από τα στρώματα των παγιωμένων αφηγήσεων, να ανακαλύψει κανείς την αλήθεια; Ωστόσο, η καλειδοσκοπική οπτική με την οποία μεταφέρει την ιστορία του στη σκηνή τού επιτρέπει να ταξιδεύει αμφίδρομα στον χώρο και στον χρόνο, σε ένα παιχνίδι πιραντελικής υφής, με τον ώριμο Πλάτωνα πίσω από τον Ιταλό συγγραφέα (και όχι τον Παρμενίδη, όπως κάποιοι σήμερα εξακολουθούν να ισχυρίζονται). Με την πλατωνική διαλεκτική του όντος και του μη όντος, όπου το μη ον ως τέτοιο δεν μπορεί να είναι κάτι, άρα ούτε μη ον. Και εντάσσεται γι’ αυτό στην κλίμακα του όντος ως αρνητική βαθμίδα του, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιστροφή της Τέχνης στην ιδανική πλατωνική πολιτεία. Για να μπορούμε να αναζητούμε «αυτό που δεν υπάρχει αλλά πρέπει να το φτιάξουμε από την αρχή», την ανθρώπινη ελπίδα.
Πρόκειται για ένα γοητευτικό παιχνίδι φιλοσοφικών εννοιών που ενδύονται ρόλους θεατρικούς για να μας τέρψουν και να μας διδάξουν τον έρωτα της ομορφιάς που μόνο αυτή σώζει τον κόσμο, σε μια εποχή πνευματικής ξηρασίας, όπου κυβερνούν «κακοί άρχοντες», δαίμονες της απληστίας, και όπου ο καταστρεπτικός, αρπακτικός αρχαίος «ερπετικός» εγκέφαλος του ανθρώπου έχει αφυπνισθεί και επιχειρεί να πάρει τα ηνία από τον Ηomo Sapiens.
Ο ίδιος ο Πενσότι σκηνοθετεί στην Πειραιώς 260 το έργο του με τρόπο χαρίεντα και σοβαρό ταυτόχρονα, με το περιστρεφόμενο «οικουμενικό» σκηνικό και τα εμπνευσμένα «ομιλούντα» κοστούμια της Μαριάνα Τιράντε, για να μας αποδείξει ότι η ιστορία που αφηγούμαστε δεν είναι μόνο αφήγηση, είναι και σκηνοθεσία. Κυρίως αυτό. Και ότι το έργο που αναπαριστάνουμε δεν είναι ένα έργο «δωματίου», αλλά εκτείνεται σε ολόκληρη την πόλη επηρεάζοντας διαδραστικά την «πραγματική πραγματικότητα». Ο Πενσότι-Μανσούρ θα βρει στο τέλος την αλήθεια, μια κραυγή ελευθερίας, κάτω από τις παγωμένες κοιλάδες των διαδοχικών επιχωματώσεων. Οι πάγοι της λήθης θα λιώσουν.
Την προσπάθεια στηρίζει μια ισοκέφαλη ομάδα έξι σημαντικών ηθοποιών (Rami Fadel Khalaf, Alejandra Flechner, Diego Velazquez, Suzana Pampin, Horacio Acosta, Pablo Seijo) καθώς και ο σπουδαίος μουσικός Julian Rodriguez.
