Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα για τον πολιτισμό οργάνωσε στην έδρα τού Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξης Γεωργούλης στις 8 Δεκεμβρίου 2022. Ένα από τα πάνελ ασχολήθηκε με τον πολιτισμό σε σχέση με την υγεία. Περίεργα ακούγεται, αλλά ακούστηκαν απόψεις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.
Αναμφισβήτητα, η καλή υγεία και η ευεξία θεωρούνται θεμελιώδης πυλώνας των επιτυχημένων κοινωνιών. Όμως, αλίμονο, ένα δυσάρεστο πέπλο καλύπτει προβλήματα ψυχικής υγείας που επηρέαζαν περισσότερους από 85 εκατ. Ευρωπαίους πολίτες πριν την πανδημία. Σημαντικά αυξήθηκαν το άγχος και η κατάθλιψη. Ενώ πιο πρόσφατοι παράγοντες, όπως η ενεργειακή κρίση και ο πόλεμος στην Ουκρανία, δυσκόλευσαν ακόμα περισσότερο την κατάσταση.
Υπάρχει λοιπόν «Έκκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» για βελτίωση της υγείας μέσω της τέχνης, μολονότι κάτι τέτοιο δεν αποτελεί πανάκεια.
Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 2019 έδειξε ότι η τέχνη καταπραΰνει την πίεση, εξισορροπεί το αίσθημα μοναξιάς, απομόνωσης, συγκεκριμένοι τύποι μεθόδων που βασίζονται στην τέχνη ενδείκνυνται για κάθε ασθένεια, π.χ. χορός για Πάρκινσον και μείωση άγχους, μουσική πριν και μετά τα χειρουργεία για καταπολέμηση του άγχους και ταχύτερη ανάρρωση, αφήγηση για κοινωνική αλληλεπίδραση, φωτογραφία-φιλμ για στρες και ντροπή για το σώμα (body-shaming), επισκέψεις σε μουσεία για κοινωνική ενσωμάτωση, εικαστικές τέχνες για μοναξιά-απομόνωση, αρχιτεκτονική-σχέδιο για αντίληψη υγιούς περιβάλλοντος, πολλαπλές μορφές τέχνης για να επιλέξουν τα άτομα την καταλληλότερη και πιο θεραπευτική έκφραση βάσει των αναγκών τους.
Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να είναι είτε παθητικές (ακούω μουσική, παρακολουθώ εικαστικά) είτε ενεργητικές (συμμετέχω σε δημιουργική διαδικασία).
Προφανώς, η αριστερή ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου παρουσιάζει με κάθε ευκαιρία τις προτάσεις πολιτικής που πρέπει να προωθήσει η Ε.Ε.:
1. Αποκλειστική στρατηγική και οικονομική στήριξη για την υγεία ως αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής, αύξηση επενδύσεων στην πρόληψη, με ενσωμάτωση διατάξεων σε ευρωπαϊκό-εθνικό-περιφερειακό-τοπικό επίπεδο.
2. Αναγνώριση της πολιτιστικής δραστηριότητας ως συμπληρωματικής στις παραδοσιακές ιατρικές μεθόδους, με στήριξη περαιτέρω της έρευνας, με έμφαση στους παράγοντες και μηχανισμούς αύξησης των πλεονεκτημάτων του πολιτισμού σ’ αυτό το πλαίσιο. Ακόμα, απαιτείται η γνωστοποίηση στοιχείων που αποδεικνύουν τη σχέση κόστους-οφέλους αυτής της πολιτικής.
3. Κατάρτιση και μάθηση: κοινή και ισότιμη, ενεργοποίηση και οικονομική υποστήριξη της μάθησης. Δημιουργία υποδομής που επιτρέπει συζητήσεις και ανταλλαγή γνώσεων για τον πολιτισμό, την υγεία και το ευ ζην. Υπό την εποπτεία κάποιου κράτους-μέλους/δεξαμενής σκέψης/πανεπιστημίου/ενσωματωμένου σε ήδη υπάρχοντα ευρωπαϊκό οργανισμό Υγείας ή άλλη δομή. Δημιουργία κέντρου για την ευρωπαϊκή κουλτούρα, υγεία και ευεξία. Θα βοηθούσε η ενθάρρυνση των κρατών-μελών να δημιουργήσουν τις δικές τους στρατηγικές και να κατανείμουν κεφάλαιο και προσωπικό για την προώθηση παρεμβάσεων.
4. Ενδιαφέρον προκάλεσε η παρουσίαση ενός προγράμματος σε παιδιατρικά νοσοκομεία με τη συμβολή των «γιατρών κλόουν», των περίφημων Clown Doctors. Πρόκειται για το «Health care clown». Παιχνίδι, μικρά θεάματα και πολιτιστικές δράσεις ως παράλληλη υποστήριξη για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας των μικρών ασθενών. Στο κοντινό παρελθόν, ομάδες ηθοποιών είχαν ετοιμάσει παρόμοια θεάματα τα οποία παρουσίαζαν σε θαλάμους νοσοκομείων για παιδιά. Μακάρι να αναβιώσει πιο οργανωμένα αυτή η πρωτοβουλία και η Πολιτεία να τη στηρίξει ως οφείλει.
Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι βουλευτής Ανατολικής Αττικής και αναπληρωτής τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
