Υπάρχουν θέματα ταμπού στα βιβλία για παιδιά; Η απάντηση θα έπρεπε να είναι όχι. Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον, στην εγχώρια παραγωγή κάποια θέματα θεωρούνταν σχεδόν απαγορευμένα. Όχι γιατί η λογοτεχνία δεν ήξερε να μιλήσει γι’ αυτά, αλλά γιατί η κοινωνία μας, που παραμένει βαθιά συντηρητική, εκπαιδεύεται να κοιτά από την κλειδαρότρυπα κι όχι κατάματα, να συμπαραστέκεται στους θύτες κανιβαλίζοντας τα θύματα. Και προσποιείται ότι πίσω από τις κλειστές πόρτες η αγία οικογένεια βιώνει τον παράδεισο της αγάπης και της αποδοχής.
Η Τίγκα στο βιβλίο της προσεγγίζει με τρυφερότητα και προσοχή το θέμα του έρωτα. Μιλά με σεβασμό γι’ αυτό το συναίσθημα που δεν έχει φύλο.
Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό, που επιβιώνει χάρη στον τουρισμό και τρέφεται με ό,τι μας ταΐζει η TV, μια ομάδα εφήβων προσπαθεί να ανακαλύψει την ταυτότητά της. Κοντά στα 3 βασικά πρόσωπα, στον Ρηγόπουλο, στη Μαρίνα και στον Θοδωρή (κάποιοι χλευαστικά τον αποκαλούν Ριρίκο), ο «καημένος ο Αντρέας» που δεν χωρούσε πουθενά όσο ζούσε (και μόνο όταν πέθανε «χώρεσε στην ψυχή όσων σαν θεούσες πήγαν να τον κλάψουν, ενώ μέχρι τότε τον κορόιδευαν στο καφενείο»), η τρελή Ραμόνα κι η Μυρσίνη, ο Θοδωρής κι ο Λαμπρινός, που τον λένε κι Αστρολάβο.
Πρωταγωνιστής κι ένα σπίτι-σύμβολο, το Μαγεμένο. Ερειπωμένο και πληγωμένο «για να μπορούν να το πετροβολούν οι φόβοι και να το γεμίζουν τα φαντάσματα». Όπως πετροβολούν με την κατακραυγή και την ειρωνεία τους διαφορετικούς, τους αποσυνάγωγους, τους απελπισμένους.
Με την πρωτοπρόσωπη αφήγηση δίνεται στον αναγνώστη η δυνατότητα να ακούσει τους έφηβους ήρωες, να κατανοήσει την οπτική, τον τρόπο που βιώνουν τον κόσμο, τον εσωτερικό κόσμο τους, τα πάθη και τους πόθους τους.
Για τη Μυρσίνη, καθηγήτρια φιλόλογο, η τριτοπρόσωπη αφήγηση συνιστά τη φωνή του ενήλικα. Ενός ενήλικα, όμως, που δεν κρίνει, δεν επικρίνει, αλλά συμπάσχει με τους μαθητές της, βοηθώντας τα παιδιά να ανοίξουν το πνεύμα και τα μάτια της ψυχής τους στο διαφορετικό και στην αποδοχή του. Αλλά και οι υπόλοιποι ενήλικες ψυχογραφούνται με ρεαλισμό και είναι αυτοί που θέτουν τα θεμέλια πάνω στα οποία θα κινηθούν οι νέοι.
Κι αν ο πυρήνας της ιστορίας που φτιάχνει η Τούλα Τίγκα περιστρέφεται γύρω από ένα δύσκολο -ακόμα και σήμερα- για τα ελληνικά δεδομένα θέμα, τον ομοφυλόφιλο έρωτα, ωστόσο δεν εγκλωβίζει τον αναγνώστη σε αυτό. Το θέμα δεν είναι ποιος ερωτεύεται ποια ή ποιον, αλλά η δυνατότητα να βιώσει ένα τόσο βαθύ συναίσθημα χωρίς τον φόβο της περιθωριοποίησης, της γελοιοποίησης ή του στιγματισμού από την κοινωνία. Το βλέμμα εστιάζει στην ουσία: τα συναισθήματα δεν έχουν ταυτότητα φύλου, χρώμα, ταξικό πρόσημο και δεν μπορούν να μπαίνουν στην προκρούστεια λογική προκαθορισμένων κοινωνικών επιταγών.
Οι διακειμενικές αναφορές στην «Eroica» του Κ. Πολίτη και στον «Λεωνή» του Γ. Θεοτοκά καταδεικνύουν πως η αποδοχή του εαυτού και του άλλου αποτελεί διαχρονικό στοιχείο στην αναζήτηση και στη διαμόρφωση της εφηβικής ταυτότητας.
Η Τίγκα έγραψε ένα βιβλίο για όσους μεγαλώνουν μέσα από τη διαφορετικότητά τους, κουβαλώντας ανασφάλειες ή ενοχές, προσπαθώντας να τα βρουν με τον εαυτό τους. Ένα βιβλίο για την αγάπη. Την άνευ όρων.
Info
«Τ’ άλλο μισό του κόσμου»
Τούλα Τίγκα
Εκδόσεις Πατάκης
Τιμή: 7,70 ευρώ
