Εκεί που φύτρωνε φλισκούνι και άγρια μέντα… / τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα / και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο.
Η εμβληματική "Περσεφόνη" των Γκάτσου, Χατζιδάκι φαίνεται πως στον αρχαιολογικό χώρο και τον υγρότοπο της Μπρέξιζας, στα σύνορα της Νέας Μάκρης με τον Μαραθώνα, βρίσκει δυστυχώς την απόλυτη επιβεβαίωσή της.
Ο αρχαιολογικός χώρος και ο υδροβιότοπος της Μπρέξιζας, στα σύνορα της Νέας Μάκρης με τον Μαραθώνα, τόπος με βαριά ιστορική μνήμη, στις μέρες μας έχει μετατραπεί σε σκουπιδότοπο και, παρ' ότι χαρακτηρισμένος από το 1992 ως Αρχαιολογική Ζώνη Α' και Β' Προτεραιότητας, αντί για επισκέπτες δέχεται μπάζα και απορρίμματα.
Και να σκεφτεί κανείς ότι, σύμφωνα με τους ιστορικούς, ο ρόλος της Μπρέξιζας στη μάχη του Μαραθώνα κατά των Περσών το 490 π.Χ. υπήρξε κομβικός, ενώ εκεί βρίσκεται επίσης το Ιερό των Αιγυπτίων Θεών που ανεγέρθηκε στα χρόνια του Ηρώδη του Αττικού.
"Έγκλημα διαρκείας" χαρακτηρίζουν οι Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα όσα συντελούνται επί 24 χρόνια στο Μικρό Έλος, με την εμπλοκή μάλιστα του Δήμου Μαραθώνα, αφού από το 1997 έως το 2009 δήμος και ιδιώτες εναπόθεσαν τόνους από μπάζα στην περιοχή, δημιουργώντας ένα λόφο απορριμμάτων που μετατρέπουν σε χωματερή αυτή την ιδιαίτερου πολιτιστικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος περιοχή.
Μπροστά σ' αυτό το δεδομένο, αλλά και στην αντιφατική στάση ανάμεσα στους εμπλεκόμενους δημόσιους φορείς, οι Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου, που δραστηριοποιούνται την τελευταία δεκαπενταετία για τη διάσωση και ανάδειξη του χώρου, προσέφυγαν στον Ευρωπαίο επίτροπο Περιβάλλοντος και στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητώντας την αποκατάσταση του αρχαιολογικού χώρου και την πλήρη απομάκρυνση όλων των, εν μέρει επικίνδυνων, μπάζων και τη μεταφορά τους σε γειτονικό λατομείο, καθώς και την αποκατάσταση του υδροβιότοπου - Μικρού Έλους.
"Αυτή η περιοχή, η τόσο σημαντική αρχαιολογικά και περιβαλλοντικά, πρέπει να αποκατασταθεί με πλήρη απομάκρυνση των μπάζων που μπορεί να γίνει σε γειτονικό λατομείο, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα και την αποκατάσταση του λατομείου. Αυτή τη λύση άλλωστε έχει προτείνει και η αρχαιολογική Υπηρεσία.
Ως Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα, μπροστά σ' αυτή την καταστροφή που συντελείται, θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε ευρύτερα την κοινωνία ώστε να μπορέσουμε να επαναφέρουμε τον σημαντικό αυτόν αρχαιολογικό χώρο και τον υγρότοπο Α' Προτεραιότητας στην αρχική τους κατάσταση" λέει ο Βασίλης Δελαγράμμάτικας, αντιπρόεδρος των Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα.
Κυρίως όμως εξηγεί το επίδικο της υπόθεσης και τον μεγάλο κίνδυνο να χαθεί η δυνατότητα αποκατάστασης του χώρου με ευρωπαϊκά κονδύλια.
"Το υπουργείο Περιβάλλοντος παραπλάνησε την Ευρωπαϊκή Ένωση πέρσι το καλοκαίρι αποστέλλοντας μια κατά παραγγελία έκθεση επιτροπής ότι τάχα υπήρξε φυσική αποκατάσταση του χώρου επειδή φύτρωσαν κάποιοι θάμνοι και άγρια φυτά στα μπάζα που παραμένουν σε ύψος μέχρι 5 μέτρα στον υγρότοπο. Η Ε.Ε., θεωρώντας αληθή τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, διέκοψε το πρόστιμο 40.000 ευρώ το εξάμηνο που είχε επιβάλλει το Δικαστήριο της Ε.Ε.
Εμείς δεν δεχόμαστε την ταφόπλακα που επιδιώκουν να βάλουν στην υπόθεση με τη μόνιμη παραμονή της χωματερής στην περιοχή. Θα συνεχίσουμε να επιδιώκουμε την αποκατάσταση του αρχαιολογικού χώρου και του υγρότοπου έτσι που να μπορέσουν να αναδειχτούν και να αποδοθούν στην κοινωνία" λέει ο κ. Δελαγραμμάτικας μεταφέροντας την κοινή επιδίωξη του Συλλόγου των Φίλων του Αρχαιολογικού Μουσείου Μαραθώνα να λάβει τέλος αυτή η καταστροφική κατάσταση, επισημαίνοντας ότι γι' αυτόν τον σκοπό "έχει συμφωνήσει ομόφωνα από το 2015 και το Συμβούλιο της Κοινότητας Νέας Μάκρης".
Την ευθύνη της αποκατάστασης την έχει ο Δήμος Μαραθώνα. "Αυτό που ζητάμε από τον Δήμο Μαραθώνα είναι να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που επίσης ζητάει την απομάκρυνση των μπάζων, και με αυτές του Εφετείου Αθηνών, της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής, με τις υποδείξεις του Συνηγόρου του Πολίτη, του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων Υγροτόπων, του ΙΓΜΕ, της WWF κ.ά." καταλήγει ο Β. Δελαγραμμάτικας.
