Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Ταξιδεύοντας με τον Δάντη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ταξιδεύοντας με τον Δάντη

ΤΕΧΝΗ

Το τοπίο φαντάζει ασφυκτικό. Στη χώρα που ζούμε σήμερα και το ανάγλυφό της μορφώνεται από τους άρχοντές της, σύμφωνα με τη λαιμαργία τους όσον αφορά τον δημόσιο πλούτο, τη διαφθορά που σπείρουν στην κοινωνία, την απροκάλυπτη βία απέναντι σε όσους θεωρούν αδύναμους -πρόσφυγες, μετανάστες, κατοίκους «υποβαθμισμένων» περιοχών- και στη φύση, την υποκρισία με την οποία υπεραμύνονται τη φαυλότητά τους στα μέσα της μαζικής προπαγάνδας τους. Το τοπίο είναι ασφυκτικό μέσα στην ενδημία που απλώνεται ξανά στην Ελλάδα, στα αστικά κέντρα και στην επαρχία, μέσα στη φτώχεια που γίνεται ολοένα και πιο αισθητή σε ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, χωρίς επαρκή στήριξή τους στις ανατιμήσεις βασικών προϊόντων επιβίωσής τους.  Όπου αρχίζει να προβάλλει ξανά και επιθετικά το κρυμμένο στο αυγό της κυβερνούσας παράταξης φίδι του νεοναζισμού και του ρατσισμού. Και όπου αντιστέκεται σθεναρά το κίνημα των πολιτών ενάντια στον φασισμό και τον ρατσισμό, στην εξόντωση του  Άλλου, του διαφορετικού που κατοικεί μέσα μας.

«Η φαντασία των εικόνων», η έκθεση που παρουσιάζεται στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, πνέεται από το επικό ποίημα του Δάντη «Θεία Κωμωδία», το γραμμένο τον 14ο αιώνα. Το ποίημα με το οποίο ο Δάντης επιφέρει μια σημαίνουσα τομή με τον Μεσαίωνα διαγράφοντας τα καθιερωμένα όρια μεταξύ πιστών και άπιστων.

Ταξινομεί τις αμαρτίες σύμφωνα με την αριστοτέλεια φιλοσοφία σε πράξεις της ακράτειας και σε πράξεις της κακίας ή της βίας. Ταξιδεύει τον αναγνώστη του με οδηγούς τον δάσκαλό του ποιητή Βιργίλιο και το γυναικείο είδωλό του, τη Βεατρίκη, στον κόσμο των νεκρών που συνδέεται άμεσα με τον κόσμο των ζωντανών. Το δομεί με τρίστιχα σε τρία στάδια, την Κόλαση, το Καθαρτήριο και τον Παράδεισο. Δίνει έτσι, 700 χρόνια μετά τον θάνατό του, σε σύγχρονους εικαστικούς, Ιταλούς και  Έλληνες, τα «διαφωτισμένα» πρότυπα για τα έργα τους. Στα οποία θα αναφερθούμε, αναγκαστικά, επιλεκτικά.

Ο θεατής της βαδίζει μέσα από τα ρεαλιστικά αποτυπωμένα θραύσματα μιας οργιώδους βλάστησης στα γραμμένα με μολύβι πληγιασμένα από τον άνθρωπο δέντρα. Κατεβαίνει στο σκοτάδι με έναν φωτισμένο, ανοιχτό -σαν πατερνόστερ- ανελκυστήρα που επιτρέπει στον καλλιτέχνη να δείξει σε μια αναγεννησιακή προοπτική τόσο την κύρια κατά μέτωπο απεικονισμένη φιγούρα, την καλυμμένη με ένα κόκκινο παλτό όσο και την όψη της στεφανωμένης, αρχαιότροπης μορφής του συνοδού του, στο βάθος. Βυθίζεται στο χειρονομιακά δοσμένο με μεικτή τεχνική ή ακρυλικά «αγώνα επιβίωσης» των κολασμένων αυτής της γης αλλά και στον χαμένο, αποδοσμένο με μικρές πινελιές χαμένο «Παράδεισο» του ανθισμένου λιβαδιού αλλά και του φωτορεαλιστικού πορτρέτου του κοριτσιού ανάμεσα σε χρυσά φύλλα, πλασμένα σαν αστέρια.

Νιώθει κυριολεκτικά την οδύνη τους και τον εγκλωβισμό τους μέσα σε μια αιχμηρή, κονστρουβιστική, μεταλλική κατασκευή. Διακρίνει στα γηρασμένα και παραμορφωμένα μέσα στις άψυχες, λευκές, πλαδαρές σάρκες τους κορμιά των άλλοτε προνομιούχων αρχόντων, αναγνωρίσιμων από την κυρίαρχη στάση τους, την αναλγησία τους, μέσα στις μεγάλες χρωματικές κηλίδες το δέσιμο της καρδιάς με τον νου. Αναδύεται με εξπρεσιονιστικές πινελιές από την Κόλαση των καιόμενων στον ουρανό των πουλιών που συνεχίζουν να πετούν αναζητώντας την ελευθερία της έκφρασης. Βρίσκει το πρόσωπό του στη μορφή του καθισμένου όμορφου αγοριού, του πλαισιωμένου με το πακέτο μάρκας Marlboro, το μπουκάλι της μπίρας και το κινητό αφής, την απόγνωση του περιθωριοποιημένου μεταμοντέρνου ανθρώπου. Και στο βασανισμένο πρόσωπο του ίδιου του ποιητή, του ντυμένου αναγεννησιακά, που προτάσσει μια νεκροκεφαλή, δηλώνοντας με τη δύναμη της φαντασίας, που κανείς δεν μπορεί να περιορίσει, τη ζωή ως μια «κωμωδία».

Info

«Δάντης, Η φαντασία των εικόνων»

Διοργάνωση και επιμέλεια: Κωνσταντίνος Μούσσας

Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, Πατησίων 47

Διάρκεια έκθεσης: 30 Σεπτεμβρίου - 29 Οκτωβρίου 2021

Ώρες λειτουργίας: Δευτ. - Παρ.: 3 - 7 μ.μ. και Σαβ.: 10 π.μ. - 1 μ.μ.

ΤΕΧΝΗ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL