Από τους τελευταίους κλάδους οι βιβλιοθήκες, σύμφωνα με την υπ' αριθμ. Δ1α/ΓΠ.οικ.31950 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2141/Β/22.5.2021) επαναλειτουργούν. Βέβαια, αυτή η απόφαση αφορά μόνο τις βιβλιοθήκες που υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας. Και η λειτουργία τους αφορά μόνο σε δανεισμό υλικού, καθώς δεν επιτρέπεται η χρήση των αναγνωστηρίων.
Εδώ και καιρό, βιβλιοθήκες που εποπτεύονται από άλλους φορείς, ειδικά αυτές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Σε γενικές γραμμές εντοπίζεται το πρόβλημα των διάσπαρτων φορέων που διαχειρίζονται βιβλιοθήκες και ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, την πανδημία και το κλείσιμο των φορέων του πολιτισμού, λειτουργούν διαφορετικά, αποφασίζουν άλλοι και με διαφορετικά κριτήρια. Έτσι το τελευταίο διάστημα είχαμε το φαινόμενο δημόσιες βιβλιοθήκες (δηλαδή υπουργείο Παιδείας) κλειστές για το κοινό και δημοτικές βιβλιοθήκες (δηλαδή Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης) ανοιχτές.
Έστω κι έτσι, έστω και με καθυστέρηση, πλέον η μεγάλη πλειοψηφία των βιβλιοθηκών είναι ανοιχτές για το κοινό για τις βασικές τους λειτουργίες. Στοίχημα μεγάλο που έχουν να αντιμετωπίσουν είναι οι τρόποι με τους οποίους θα προσελκύσουν το κοινό τους πίσω και θα κερδίσουν νέους αναγνώστες, καθώς πολλοί από τους χρήστες υπηρεσιών βιβλιοθήκης μετά από περισσότερους από έξι μήνες έχουν βρει άλλους τρόπους να καλύπτουν τις ανάγκες τους.
Η αντιμετώπιση που είχαν οι βιβλιοθήκες όλο αυτό το διάστημα, περισσότερο από έναν χρόνο δηλαδή, υπογράμμισε τη μικρή σημασία που έχουν αυτές για την κεντρική εξουσία. Γράφαμε, πέρυσι τέτοια εποχή περίπου, για τις προτάσεις υγειονομικών πρωτοκόλλων για την καλύτερη λειτουργία των βιβλιοθηκών. Δεν είδαμε να λαμβάνει υπόψη του το κράτος καμία πρόταση από αυτές. Στην τύχη τις άνοιξε, στην τύχη τις έκλεισε, τελευταίες τις ξαναέβαλε σε λειτουργία. Ολοκληρωμένη πολιτική βιβλίου, φιλαναγνωσίας και πολιτισμού!
Οι άνθρωποι των βιβλιοθηκών όμως ανοίγουν ξανά τις πόρτες των υπηρεσιών τους. Και είναι πολύ σημαντικό. Για όσους τις χρησιμοποιούν, θεωρούνται απαραίτητες. Είναι όμως αυτή η κατάσταση επίσης μια ευκαιρία να σκεφτούμε πάνω στο πλαίσιο που λειτουργούν οι βιβλιοθήκες μας, νομικό και πολιτικό. Να βρούμε τις προτάσεις αυτές που θα τις απεγκλωβίσουν από τη γωνία που τους έχει ορίσει το κράτος και να βγουν στο προσκήνιο της κοινωνίας και των κοινοτήτων που εξυπηρετούν.
Οι πόροι που διαχειρίζονται πρέπει να αυξηθούν, οι άνθρωποι που εργάζονται σε αυτές πρέπει να είναι περισσότεροι. Αλλά, κατά τη γνώμη μας, αυτό που χρειάζεται περισσότερο από όλα είναι να γίνει αντιληπτή η αξία τους από τους διοικούντες και να κατανοήσουν τους ρόλους που μπορούν να παίξουν για την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική πρόοδο μιας δημοκρατικής κοινωνίας.
