Ο λόγος περί εορτασμού 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, υπό συνθήκες πανδημικής αναστολής, ακουγόταν θαμπός στο διάστημα που προηγήθηκε της μεγάλης ημέρας. Οι «αποστειρωμένες» τελετές και οι ακυρώσεις παρουσίας των Προέδρων Γαλλίας και Ρωσίας προετοίμαζαν για περίσταση «ψαλιδισμένη» στο μέτρο των γκρίζων περιορισμών μιας ιδιαίτερης πραγματικότητας. Τόσο όμως η εκτύλιξη της περιεκτικής και ενδελεχώς προετοιμασμένης αλληλουχίας «στάσεων» της εορταστικής διαδικασίας, από την άφιξη υψηλών ξένων και τις προσφωνήσεις τους στο επίσημο γεύμα του Προεδρικού Μεγάρου έως την πλούσια σε ιστορικές και λαογραφικές αναφορές στρατιωτική παρέλαση, καθώς και η ποιότητα επετειακών συναυλιακών εκδηλώσεων, που αναμεταδόθηκαν από την ΕΡΤ, συνέβαλαν σε αναστροφή της κατήφειας για τις δυνατότητες της διαχρονικά δοκιμαζόμενης χώρας μας.
Τις εορταστικές συναυλίες Αθηνών και Θεσσαλονίκης συνδέει ένα ενδεχομένως ευνόητο κοινό σημείο αναφοράς, που δεν είναι άλλο από την παρουσίαση διακηρυκτικών συμφωνικών σελίδων του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν σε αγαστή προγραμματική συνύπαρξη με προσεκτικά επιλεγμένες παραπομπές στην ελληνική μουσική δημιουργία. Επιβεβαιώθηκε έτσι η αβίαστη συμβατότητά τους με την προσωποποίηση της αδιαπραγμάτευτης ελευθερίας, δικαιοσύνης και αδελφοσύνης που ενσαρκώνει urbi et orbi, αδιάπτωτα επίκαιρος, ο συνθέτης από τη Βόννη.
Την χωρίς παρουσία κοινού εκδήλωση της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ υπό την διεύθυνση του Μύρωνος Μιχαηλίδη, ο οποίος επωμίσθηκε και τις συνοπτικές σχολιαστικές «γέφυρες» μεταξύ των έργων, εγκαινίασε με αξιοπρόσεκτο διπλωματικό αισθητήριο η ευρωπαϊκής οπτικής turquerie της εισαγωγής από την όπερα του Μότσαρτ «Η απαγωγή από το σεράγι». Τόσο αυτή όσο και η εισαγωγή του Μπετόβεν στη σκηνική μουσική του για το θεατρικό έργο «Τα ερείπια των Αθηνών» (του Kotzebue, 1811), που συνέβαλε στη φιλελληνική αφύπνιση της προεπαναστατικής Ευρώπης, έτυχαν καλά οργανωμένων και χαλαρής ενδιάθεσης αναγνώσεων, με ευπρόσδεκτη χρονοτριβή στα συνεχή ευτυχήματα της γραφής και παράλληλη προσήλωση στον σκηνικό πυρήνα των αειθαλών συνθέσεων. Επίκεντρο, ωστόσο, του ωριαίου γεγονότος αποτέλεσε μια σπανίως ανακρουόμενη και αρκούντως πολεμική «ενόργανη σύνθεση, γραμμένη για τη Νίκη του Γουέλλινγκτον στη μάχη της Βιττόρια», όπως μάς πληροφορεί -σε γοτθική γραφή- αφίσα της «Μουσικής Ακαδημίας» (συναυλίας) της 29ης Νοεμβρίου 1814 στην Redoutensaal της Βιέννης, φυλασσόμενη στο Beethovenhaus της γενέτειρας του συνθέτη.
Η είδηση για την επικράτηση του Sir Arthur Wellesley, δούκα του Wellington, επί των στρατευμάτων του Γάλλου στρατάρχη Jean-Baptiste, κόμη Jourdan, και του αδελφού τού Ναπολέοντα, βασιλιά Ιωσήφ της Ισπανίας (21.06.1813), βρήκε τυχαία τον Μπετόβεν στην αυστριακή πρωτεύουσα. Και εδώ ο δημιουργός ενέδωσε στην πρόταση του εφευρέτη και μηχανικού της μουσικής Johann Nepomuk Mälzel, στον οποίο παρεμπιπτόντως όφειλε τα ακουστικά βαρηκοΐας του, για μια σύνθεση αφιερωμένη στο γεγονός και προορισμένη για ένα πρωτοποριακό συνθεσάιζερ της εποχής, που ο ίδιος είχε κατασκευάσει, το ελληνώνυμο Panharmonikon. Είναι προς τιμήν του Μέλτσελ ότι, λίγο αργότερα, εντυπωσιασμένος από τη σύνθεση, πρότεινε ο ίδιος στον Μπετόβεν να διευρύνει και να ενορχηστρώσει την αρχική «συμφωνία της Νίκης» για μεγάλη ορχήστρα. Μια περιπέτεια με συναρπαστική συνέχεια...
