Η διακειμενικότητα επιτρέπει στα λογοτεχνικά κείμενα να δημιουργούν επιγόνους. Η αρχική ιστορία «μεταμφιέζεται» και ενσωματώνει τα, συνεχώς μεταβαλλόμενα, κοινωνικά δεδομένα.
Τον αρχετυπικό μύθο της Κοκκινοσκουφίτσας αξιοποιεί και η ιστορία του βιβλίου της Cauchy. Ένα βιβλίο που μιλά για την ενσυναίσθηση, τη συμπερίληψη και τη φιλία.
Οι ανατροπές ξεκινούν από την πρώτη πρόταση. Ένας λύκος που, μολονότι μεγάλος και δυνατός, το μυαλό του «κολλούσε, έπαιρνε αργές στροφές». Βοηθά τη μαμά του, είναι υπάκουος, αλλά δεν έχει φίλους γιατί όλοι τον κοροϊδεύουν. Μια μέρα αυτή θα τον στείλει στον άρρωστο παππού, συμβουλεύοντάς τον να αποφύγει τους ανθρώπους. Στο δάσος θα συναντήσει μια μικρή κόκκινη νεράιδα. Εκείνη δεν θα καταλάβει τον κίνδυνο που διατρέχει από τον μεγάλο λύκο με τα κοφτερά δόντια, γιατί δεν μπορεί να τον δει. Έτσι, η συγγραφέας πλάθει έναν λύκο διαφορετικό, που (άραγε μόνο εξαιτίας της χαμηλότερης αντιληπτικής του ικανότητας;) στο πρόσωπο της μικρής δεν θα δει τον άνθρωπο - εχθρό, αλλά ένα πλάσμα εξίσου αδύναμο με εκείνον, αφού η δική της «στέρηση» δεν είναι νοητική, αλλά σωματική. Θα εμπιστευθούν ο ένας τον άλλο, θα διασχίσουν μαζί το δάσος και θα φτάσουν ασφαλείς στον προορισμό τους.
Στην πρώτη ανάγνωση στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται η διαφορετικότητα, το πώς οι άλλοι βλέπουν τα άτομα με αναπηρία και τις συμπεριφορές που υιοθετούν απέναντί τους. Σε ένα δεύτερο, όμως, επίπεδο προσέγγισης αποκαλύπτεται ότι τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον οι σχέσεις δεν κινούνται νομοτελειακά στο δίπολο καλός - κακός. Και τα δύο πλάσματα έρχονται αντιμέτωπα με τον φόβο: η μικρή με εκείνον του κακού λύκου και ο λύκος με τον φόβο των ανθρώπων. Κόντρα στα στερεότυπα, που συχνά αναπαράγονται μέσω της άγνοιας, θα χτίσουν μεταξύ τους μια γερή φιλία. Μια φιλία που δεν απορρέει από τη διαφορετικότητά τους, αλλά, αντίθετα, από την επίγνωση ότι η καλοσύνη, η αποδοχή και η μη βία είναι, εντέλει, επιλογές που ο καθένας μπορεί να κάνει. Κι έτσι «η νεράιδα με την κόκκινη σκούφια και ο μεγάλος λύκος με τη μαύρη γούνα συναντιούνται κάθε μέρα στην άκρη του δάσους για να σκαρφιστούν παιχνίδια μαγικά...».
Η Rebecca Galera με την εικονογράφησή της απογειώνει την ιστορία. Με το λευκό να κυριαρχεί σε κάθε σελίδα, το γκριζόμαυρο χρώμα του λύκου και το κόκκινο της μικρής νεράιδας δημιουργεί μια συμμετρική σχέση μεταξύ λόγου και εικόνας. Δίνοντας έμφαση σε καθοριστικές λεπτομέρειες -από το τεράστιο μέγεθος του λύκου και τη μικροσκοπική νεράιδα έως την τρυφερότητα του βλέμματος του «άγριου» ζώου και τις δύο μικροσκοπικές κουκίδες των τυφλών ματιών της μικρής- ενισχύει την άποψη ότι τα εικονογραφημένα βιβλία είναι πολυκωδικά δημιουργήματα που μαθαίνουν στα παιδιά να «διαβάζουν» τις εικόνες όπως διαβάζουν τις λέξεις και να προσλαμβάνουν την ιστορία ως ενιαία αισθητική φόρμα.
Σύμφωνα με τον παιδαγωγό και ψυχαναλυτή Μπρούνο Μπέτελχαϊμ, η αξία του παραμυθιού καταστρέφεται όταν εκπίπτει σε μια ηθικοπλαστική ιστορία. Στο βιβλίο της Cauchy τα πολλαπλά μηνύματα (προ)καλούν γονείς και παιδιά να τα ανακαλύψουν με τρόπο δημιουργικό.
Info
«Ο μεγάλος λύκος και η κόκκινη νεράιδα»
Συγγραφέας: Veronique Cauchy
Εικονογράφος: Rebecca Galera
Μετάφραση: Χριστίνα Σωτηροπούλου
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Ηλικία: 4+
Σελίδες: 32
Τιμή: 10,98 (στον εκδότη)
