Τι σχέση θα μπορούσε να έχει το εκτρωματικό νομοσχέδιο για την Ανώτατη Παιδεία με τον βενεδικτίνο μοναχό (995 - 1050 μ.Χ.) Γκουίντο ντ’ Αρέτσο; Καμία; Κι όμως έχει και παραέχει σχέση, πέραν μάλιστα του χαρακτηρισμού «μεσαιωνικό», που συνηθίσαμε να αποδίδουμε σε κάθε οπισθοδρομική έκφανση του βίου, δημόσια ή ιδιωτική.
Ο Γκουίντο ντ’ Αρέτσο, λοιπόν, υπήρξε ο ιδρυτής της σύγχρονης μουσικής σημειογραφίας, αφού επινόησε το μουσικό πεντάγραμμο που αντικατέστησε τη νευματική σημειογραφία. Επινόησε επίσης το εξάχορδο μουσικό σύστημα και τα ονόματα των φθόγγων (ντο ρε μι φα κ.λπ.), από έναν γρηγοριανό ύμνο όπου κάθε στίχος ξεκινά από την αμέσως υψηλότερη νότα. Οι νότες πήραν το όνομά τους από την πρώτη συλλαβή του κάθε στίχου.
Έλεγε λοιπόν ο μεγάλος εκείνος ευεργέτης της ανθρωπότητας, πως «μι και φα είναι ο διάβολος στη μουσική». Φυσικά, δεν εννοούσε τον διάβολο κάποιας μεσαιωνικής δοξασίας. Εννοούσε πως, στην περίπτωση του μι και του φα, το τρίτονο ανάμεσά τους δημιουργεί μια ζοφερή ατμόσφαιρα, επειδή ηχεί τερατωδώς παράφωνα. Ακριβώς εδώ βρίσκεται η σχέση του Γκουίντο ντ’ Αρέτσο με το νομοσχέδιο υπό τον ευφημιστικό τίτλο «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις». Η σχέση βρίσκεται στη ζοφερή ατμόσφαιρα και στην τερατώδη παραφωνία που δημιουργούν οι διατάξεις αυτού του σχεδίου καταστροφής της Ανώτατης Παιδείας. Γεγονός που αποτελεί χαρακτηρολογική εκθεμελίωση της Δημοκρατίας και προοιωνίζεται την καταστατική αποθηρίωση της πιο αγοραίας καταπίεσης εν ονόματι του χυδαίου εμπορίου και του φρενιασμένου κέρδους. Είναι δηλαδή ένα νομοσχέδιο που διαβάλλει την ουσία και τον εννοιολογικό πυρήνα της Παιδείας και της Δημοκρατίας.
Αν υποθέσουμε ότι η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως είναι το μι και ο υπουργός Προστασίας («με εριστικό τρόπο», που θα έλεγε και ο Αμβρόσιος) του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είναι το φα και αν συνυπολογίσουμε πως αυτοί οι δύο παρουσίασαν από κοινού την τερατώδη παρουσία αστυνομίας στα πανεπιστήμια, τότε πράγματι μπορούμε να πούμε πως «μπήκαν στην πόλη οι εχθροί» και ο «διάβολος», με όλο τον ζόφο της τερατώδους παραφωνίας, μπήκε στον ιερό χώρο της Ανώτατης Παιδείας. Διότι όταν ο πολιτικός προϊστάμενος μιας άγριας κατασταλτικής αστυνομίας συνεπικουρεί σε διατάξεις νομοσχεδίου για την Παιδεία, τότε η μουσική της Δημοκρατίας έχει καταστραφεί. Μι και φα στην Παιδεία, διάβολος στη Δημοκρατία, μηδέν... εις το πηλίκιον. Με μια κουβέντα, το νομοσχέδιο πάσχει επειδή, χωρίς ντροπή, χωρίς αιδώ, ακυρολεκτεί.
Παιδεία με καταστολή δεν υφίσταται. Υποκυπτικό περιβάλλον που δημιουργεί ραχιτική Παιδεία δεν νοείται. Παιδεία με απονεκρωμένο τον δικαιωματικό της χώρο, δηλαδή τον γενέθλιο τόπο των ιδεών, της έρευνας, της ελεύθερης πάει να πει ανταλλαγής απόψεων, χωρίς τον δικαιωματικό χώρο της ζώσας ύλης της εγερσίθυμης νεότητας και της ταραξικάρδιας εξαγωγής του συμπεράσματος, Παιδεία όπου ο δάσκαλος δεν θα διδάσκει αεί διδασκόμενος, λόγω της επιτήρησης του χωροφύλακα, και ο μαθητής δεν θα μεγαλώνει διδασκόμενος, λόγω φόβου, Παιδεία τέτοια ούτε υπήρξε ούτε θα υπάρξει ποτέ.
Γιατί Παιδεία που στηρίζεται στο μι του εμπορίου και το φα της καταστολής είναι Παιδεία ασυνάρτητη και κακοφορμισμένη. Δεν είναι ελευθερία αλλά ο επιθανάτιος ρόγχος της. «Όταν με ρωτούν οι φοιτητές μου», έλεγε πριν από χρόνια ο Νόαμ Τσόμσκι, ενθυμούμενος τον μεγάλο οικονομολόγο και παιδαγωγό Τζον Ντιούι, «πόση ύλη θα καλύψουμε, τους λέω να μην ενδιαφέρονται γι’ αυτό, αλλά για το πόση ύλη θα ανακαλύψουμε». Αυτός ακριβώς είναι ο θρίαμβος της Παιδείας. Ο αποχρών λόγος της ύπαρξής της, ο καταυγαστικός της χαρακτήρας και ο δημοκρατικός της προορισμός: η διερεύνηση της ελευθερίας και η δημιουργία ελεύθερων ανθρώπων. Ανθρώπων που θα χαίρονται τη ζωή, δεν θα φοβούνται τη λύπη και θα έχουν τη γενναιότητα να αναλαμβάνουν την ευθύνη της σκέψης τους. Τη γενναιότητα δηλαδή όχι μόνο της γνώσης και της επίγνωσης, αλλά και τη γενναιότητα να διερευνούν το κενό γνώσεως που δημιουργεί η ίδια η γνώση.
Η Παιδεία θέτει το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων. Όχι το πιστόλι στον κρόταφο και το κλομπ στο κεφάλι. Αυτό είναι έργο του «διαβόλου». Θα το έλεγε και ο Γκουίντο ντ’ Αρέτσο αν μπορούσε.
