Για τις νεότερες γενιές τα χρόνια της ευημερίας αποτελούν στην καλύτερη περίπτωση μια παιδική ανάμνηση. Κάποιες/οι φοβόμασταν μεγαλώνοντας ότι θα γίνουμε η γενιά των 700 ευρώ, αλλά τελικά γίναμε η γενιά των 400 ευρώ, της ανεργίας, της επισφάλειας, συχνά καταδικασμένη να ζει στο παιδικό της δωμάτιο.
Είμαστε οι γενιές που ζούνε από κρίση σε κρίση, και ξέρουμε τον ένοχο. Η ολοένα και αυξανόμενη δίψα του κεφαλαίου για κέρδη συρρικνώνει το μερίδιο της εργασίας στο συνολικό προϊόν, ενώ οδηγεί σε εκτεταμένη εμπορευματοποίηση και διαδοχικές κρίσεις. Η περίοδος που διανύουμε, ωστόσο, δεν μοιάζει με αυτήν της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης. Οι διευρυνόμενες ανισότητες επεκτείνονται στην προσβασιμότητα στις νέες τεχνολογίες, στην υγεία, και στην ενέργεια, διαμορφώνοντας νέους αποκλεισμούς. Η κλιματική κρίση και η πανδημία καθιστούν ευάλωτες τις κοινωνίες και οι διαρκείς πόλεμοι δημιουργούν προσφυγικές, ενεργειακές, πληθωριστικές και επισιτιστικές κρίσεις, αναδιατάσσοντας ταυτόχρονα τους παγκόσμιους ανταγωνισμούς. Η απόλυτα παράνομη και ιμπεριαλιστική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενός πολέμου που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί όσες και αν είναι οι ευθύνες της δύσης και του ΝΑΤΟ, ίσως αποδειχθεί ιστορικής σημασίας σχετικά με τις παραπάνω δυναμικές. Φασισμός, ρατσισμός, ξενοφοβία, ομοφοβία και πατριαρχία κάθε μέρα σκοτώνουν ανθρώπους: ο Berkin στην Τουρκία, ο Αλέξης, ο Παύλος, ο Ζακ, η Ελένη (και κάθε Ελένη) στην Ελλάδα, τα άψυχα σώματα παιδιών στο Αιγαίο. Ο καπιταλισμός και οι πολιτικοί εκφραστές του καταφεύγουν στο πάντρεμα αυταρχισμού και ακραίου ατομικισμού της Alt Right. Αυτή η κατάσταση πρέπει να αλλάξει σήμερα, δεν έχουμε καμία πολυτέλεια αναμονής.
Ο διαρκής αγώνας για κοινωνική χειραφέτηση και δημοκρατικό σοσιαλισμό, αλλά και οι νίκες στο σήμερα, χρειάζονται τρόπο και πείσμα. Οι ιδέες χρειάζονται δράση και οι αγώνες οργάνωση. Γι’ αυτό κι εμείς, ως νέοι και νέες, συμμετέχουμε στο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ωστόσο, χρειαζόμαστε έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σύγχρονο, συμπεριληπτικό, ανοικτό, οργανικό κομμάτι των κοινωνικών κινημάτων και αληθινό εκπρόσωπο των κοινωνικών αντιστάσεων και αιτημάτων. Ένα κόμμα που να υιοθετεί νέες μορφές οργάνωσης και να προσπαθεί να οργανώσει συνδικαλιστικά τους επισφαλείς εργαζόμενους/ες. Ένα κόμμα στον αντίποδα του νεοφιλελευθερισμού, που να ενθαρρύνει την αλληλεγγύη, τη συλλογική κουλτούρα και την προσωπική έκφραση. Ωστόσο, στην πολυετή και ενδιαφέρουσα πορεία αυτής της συλλογικότητας τα τελευταία χρόνια, μετά τις εκλογές του 2019, χάσαμε πολύτιμο χρόνο -πρέπει να το παραδεχτούμε- με επίπλαστα εσωκομματικά διλήμματα, αναλωθήκαμε στην εσωστρέφεια και σε μια «διεύρυνση» που κοιτάει κυρίως προς τα μέσα, αντί να σταθούμε στο ύψος των αναγκών της κοινωνίας, καλώντας την να συστρατευτεί μαζί μας.
Ενώ οι νέοι και οι νέες στηρίζουν πλειοψηφικά τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, την ίδια ώρα δεν νοιώθουν την ανάγκη να ενταχθούν σε αυτόν, να ενισχύσουν την σχέση τους μαζί του. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, δεν πρέπει να καταφύγουμε σε ένα κάποιο αόριστο Κέντρο, γιατί ένα πολιτικό πρόγραμμα μέσου όρου δεν απαντάει στις ανησυχίες τους. Οι κεντρώες λύσεις, ακριβώς επειδή βασίζονται σε νεοφιλελεύθερες παραδοχές, είναι αυτές που δημιούργησαν τις κρίσεις που περιγράψαμε παραπάνω. Οι κεντρώες μετατοπίσεις οδήγησαν στη διάλυση ιστορικών κομμάτων. Οι κεντρώες λύσεις οδήγησαν το μεγαλύτερο μέρος της γενιάς μας να αδιαφορεί ή και να αποστρέφεται την πολιτική, γιατί δεν απαντούν σε κανένα από τα οξυμένα μας προβλήματα, αλλά προσπαθούν να μας πείσουν ότι δεν υπάρχει καμία εναλλακτική.
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα κόμμα με σαφές στίγμα που να εκπροσωπεί έμπρακτα και διαρκώς τη μισθωτή εργασία και τα λαϊκά στρώματα, καταπολεμώντας τους σύγχρονους αποκλεισμούς, ψηφιακούς, ενεργειακούς και υγειονομικούς. Χρειαζόμαστε ένα κόμμα μάχης που να δηλώνει ανοιχτά όχι απλώς ότι θα φορολογήσει τον πλούτο, αλλά θα χτίσει ένα δημόσιο που δεν θα αρκείται απλά στη διόρθωση κάποιων «ανορθολογισμών» της αγοράς, αλλά θα θέτει στρατηγικούς στόχους μετάβασης σε μία νέα πραγματικότητα. Που θα απευθύνεται στα μεσαία στρώματα, αλλά θα το κάνει όχι υποσχόμενο χαμηλότερους φόρους ή λιγότερα εργασιακά δικαιώματα, αλλά προστασία από τον αθέμιτο ανταγωνισμό των πολυεθνικών, δίκαιη κατανομή των πόρων, ισχυρές και θωρακισμένες δημόσιες παροχές υγείας και παιδείας, εκσυγχρονισμό των τεχνολογικών υποδομών. Ένα κόμμα που θα υπόσχεται πολλά σε πολλούς, αλλά όχι όλα σε όλους. Ένα κόμμα με συγκεκριμένες προτεραιότητες. Γιατί μόνο έτσι θα είναι ένα αξιόπιστο κόμμα. Και μόνο ένα αξιόπιστο κόμμα μπορεί να κερδίσει τις εκλογές και να υλοποιήσει το πρόγραμμα του.
Ταυτόχρονα, χρειαζόμαστε ένα κόμμα που δεν θα φοβάται να πάρει θέση σε δύσκολα ζητήματα και να παλεύει για την ηγεμονία. Ένα κόμμα ανοιχτά φεμινιστικό, δικαιωματικό, οικολογικό, και διεθνιστικό, που τα μέλη του θα είναι μέρος των κινητοποιήσεων κατά των γυναικοκτονιών και υπέρ των δικαιωμάτων των προσφύγων, των μεταναστών, και των φυλακισμένων. Ένα κόμμα που δεν θα μασάει τα λόγια του σε σχέση με τα δικαιώματα των ΑμΕΑ και της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, την καταστολή και τη βιοπολιτική, τον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία. Ένα κόμμα που δεν θα διστάζει να συγκρουστεί με τα μεγάλα συμφέροντα και το «τρίγωνο της διαπλοκής». Ένα κόμμα που θα συνομιλεί με τα κινήματα χωρίς διάθεση να τα καπελώσει. Ένα κόμμα που θα δημιουργεί συλλογικότητες σε πανεπιστήμια, χώρους δουλειάς και γειτονιές. Που θα είναι η φωνή όσων δεν έχουν φωνή. Και, τέλος, ένα κόμμα που θα παίρνει διεθνείς πρωτοβουλίες.
Και χρειαζόμαστε ένα τέτοιο κόμμα, γιατί μόνο ένα τέτοιο κόμμα είναι νικηφόρο, και επομένως χρήσιμο. Έτσι κερδίσαμε. Εκφράζοντας τις νέες και τους νέους, τον κόσμο που απέχει σήμερα από την πολιτική, τον κόσμο των κινημάτων. Και πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι την επόμενη φορά η κυβέρνηση θα λειτουργεί έχοντας ένα συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό, με ξεκάθαρη βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη στοχοθεσία. Και ότι θα είναι ξεκάθαρο σε όλες και όλους που συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχήμα ότι το επίπεδο της σύγκρουσης ή το επίπεδο της υποχώρησης δεν θα εξαρτάται από τα προσωπικές επιλογές, αλλά θα είναι κομμάτι ενός συγκεκριμένου σχεδίου.
Θεωρούμε πως αυτά τα διακυβεύματα πρέπει να έχει το 3ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, και όχι οργανωτικίστικα ζητήματα, αποκομμένα από την πολιτική μας στοχοθεσία. Εν προκειμένω, η πρόταση για εκλογή ηγεσίας μετατοπίζει το κέντρο βάρους της συζήτησης προς λάθος κατεύθυνση, χωρίς να βελτιώνει την εσωτερική λειτουργία του κόμματος και να εξασφαλίζει την κοινωνική του γείωση. Σε κάθε περίπτωση, εμείς πιστεύουμε πως οι θέσεις και τα όργανα που θα τις υλοποιήσουν πρέπει να ψηφίζονται από το ίδιο το διαβουλευόμενο σώμα. Είναι αναγκαία η διαρκής εμπλοκή των μελών, ώστε η σχέση τους με το κόμμα να μην εξαντλείται σε ψηφοφορίες προσώπων μία φορά στα δύο χρόνια. Γιατί, ακόμη και αν είναι ξεκάθαρη και σαφής η στοχοθεσία του κόμματος, θα βρεθεί αντιμέτωπο με ερωτήματα, η απάντηση στα οποία δεν μπορεί να είναι προειλημμένη. Γι’ αυτό χρειάζονται διαδικασίες δημοκρατικής διαβούλευσης και λειτουργίας των εκλεγμένων οργάνων, καθώς και ενίσχυσης της φωνής των μελών της βάσης. Χρειάζονται, όμως, και διαδικασίες στελεχιακής ανανέωσης.
Όσον αφορά την ψηφιακή συγκρότηση του κόμματος, αυτή πρέπει να πάει πολύ πιο πέρα από τον iSyriza, ώστε να εξυπηρετεί την οριζόντια διαβούλευση και επικοινωνία. Και κάθε κλάδος του κομματικού μας οργανισμού οφείλει να διαθέτει αναρτημένη ατζέντα της επακόλουθης συνέλευσης, επαρκή χρόνο ηλεκτρονικής διαβούλευσης, και προτάσεις προς υλοποίηση. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη συγκρότηση ενός οργανογράμματος που θα είναι γνωστό σε όλα τα μέλη, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη δημοκρατική λειτουργία και συμμετοχή των μελών, που θα βοηθήσει όμως και τον βασικότερο βραχυπρόθεσμο στόχο μας, την ανατροπή της Alt Right του Μητσοτάκη και τη νίκη μας στις επόμενες εκλογές.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ οφείλει να κάνει μια νέα αρχή. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να μπει τέλος στις εκκρεμότητες του παρελθόντος, να απολογίσουμε ειλικρινά όχι μόνο την κυβερνητική μας θητεία, αλλά και την κομματική μας λειτουργία, Να παραδεχτούμε λάθη, αστοχίες, παραλήψεις, έπαρση. Ως ένδειξη πολιτικού θάρρους και ήθους. Ώστε να μην τα επαναλάβουμε. Ως μέθοδο για να βρεθούμε ξανά σε θέση νίκης. Με δυο λόγια, αγωνιούμε για μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με τον ελληνικό λαό. Θεωρούμε πως συνταγές τύπου success story κατέστρεψαν τη χώρα και πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν από προγραμματισμούς που θα ενσκήπτουν σε πραγματικές και καθημερινές ιστορίες - true stories- για τη διαμόρφωση μιας πραγματικής και διαρκούς σχέσης κοινωνίας και κυβέρνησης με σκοπό την κοινωνική αλλαγή. Τα κόμματα της Αριστεράς οφείλουν να είναι κοινωνικά χρήσιμα. Κι αυτός είναι ταυτόχρονα λόγος ύπαρξης και όρος επιβίωσης. Η επόμενη φορά Αριστερά πρέπει να κοιτάει πολύ μακριά, πέρα από τους τότε καταναγκασμούς, να κάνει πολύ περισσότερα για τους πολλούς, και να βρει εργαλεία έτσι ώστε να μην κινδυνέψουν όσες λαϊκές κατακτήσεις πετύχουμε. Αν δεν μπορέσουμε να κάνουμε την κοινωνία συμμέτοχη στο όραμά μας, αν δεν εκφράσουμε τις νέες γενιές, και αν δεν απαντήσουμε στο κοινωνικό ζήτημα, θα βρεθούμε μπροστά σε κοινωνικές τραγωδίες, που θα μας γυρίσουν στον περασμένο αιώνα.
Σε αυτό το πλαίσιο, χρειάζεται μια δέσμη συγκεκριμένων και άμεσα υλοποιήσιμων προτάσεων που αφορούν το σύνολο των νέων ανθρώπων που ζει, σπουδάζει, εργάζεται ή θέλει να κάνει οικογένεια στην Ελλάδα.
- Αύξηση κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ, μείωση ωραρίου στις 7 ώρες και προοδευτική μετάβαση στο τετραήμερο. Πλήρης επαναφορά του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών συμβάσεων εργασίας χωρίς εξαιρέσεις και αστερίσκους, επαναρρύθμιση του εργατικού δικαίου, σύγχρονα εργασιακά δικαιώματα. Συλλογικές συμβάσεις για όλους/ες με αυξήσεις στους μισθούς. Ισχυροί ελεγκτικοί μηχανισμοί για την προστασία από την εργοδοτική αυθαιρεσία και συνεχείς έλεγχοι, ιδιαίτερα σε επισιτισμό τουρισμό και στους εκατοντάδες χιλιάδες που δουλεύουν σεζόν και γίνονται θύματα της πιο άγριας εκμετάλλευσης. Ενιαίο εργασιακό και μισθολογικό καθεστώς για τους εργαζομένους στα σούπερ-μάρκετ και τις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης. Προστασία από κάθε διάκριση (ηλικίας, φύλου, καταγωγής). Προστασία από τις απολύσεις και επαναφορά του βάσιμου λόγου απόλυσης. Υποχρεωτικές συμβάσεις και αξιοπρεπείς αμοιβές για τις εποχικές αγροτικές εργασίες, με ένσημα, διατροφή, στέγαση για μετανάστες/τριες και Έλληνες/ίδες. Πλήρη εργασιακά δικαιώματα στους εργαζόμενους με «μπλοκάκι» και τους εργολαβικούς εργαζομένους, κατάργηση εικονικής εργολαβίας και αναγνώριση όλων των εργαζομένων στις πλατφόρμες ως μισθωτών, με τα αντίστοιχα δικαιώματα. Αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων βίας και παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Ελεύθερη και πλήρως κατοχυρωμένη συνδικαλιστική έκφραση και δράση.
- Βασικό εισόδημα συνδεδεμένο με δωρεάν παροχές και προγράμματα εύρεσης εργασίας και απόκτησης νέων επαγγελματικών δεξιοτήτων, ώστε να στηρίζονται ουσιαστικά και έγκαιρα όσες κι όσοι έχουν ανάγκη χωρίς να αποτελεί παγίδα φτώχειας.
- Επαναφορά πολιτικών κοινωνικής κατοικίας, επένδυση σε νέες κατοικίες από το κράτος και αξιοποίηση συνεταιριστικών μοντέλων ‘rent-to-buy’ για νέες πολυκατοικίες, επισκευή και επαναχρησιμοποίηση του υπάρχοντος οικιστικού αποθέματος. Στεγαστικό επίδομα για νέους/ες, τουλάχιστον 200 ευρώ το μήνα. Η στέγη είναι δικαίωμα, γι’ αυτό πρέπει να υπάρξει σχετική κρατική μέριμνα.
- Κίνητρα για τη δημιουργία οικογενειών με επιδοτήσεις σε στέγη, ρεύμα, νερό, internet, μετακινήσεις, και ενίσχυση του θεσμού των δημοτικών παιδικών σταθμών, τόσο για ετερόφυλα όσο και για ομόφυλα ζευγάρια. Καθολικό σύστημα υποστήριξης του παιδιού από τη στιγμή γέννησης μέχρι την ενηλικίωσή του. Ολοήμερο σχολείο από το προνήπιο έως το λύκειο, με ενισχυτική διδασκαλία, δωρεάν σίτιση, ξένες γλώσσες, αθλητικές, καλλιτεχνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες.
- Αντικατάσταση των Θρησκευτικών από μάθημα Συγκριτικής Θρησκειολογίας, επαναφορά της Κοινωνιολογίας στα σχολεία. Δημιουργία μαθημάτων φεμινισμού και ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων, σεξουαλικής αγωγής και θεάτρου. Σταμάτημα των παρελάσεων. Άνοιγμα και επέκταση του Δημόσιου Πανεπιστημίου, με ελεύθερη πρόσβαση για τους μαθητές και τις μαθήτριες, προκήρυξη θέσεων ΔΕΠ, δωρεάν μαθητεία ή μεταλυκειακή επαγγελματική κατάρτιση. Δωρεάν μεταπτυχιακά σε όλα τα τριτοβάθμια ιδρύματα μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Σταθερή δημόσια χρηματοδότηση στο 1,5% του ΑΕΠ για έρευνα/καινοτομία μέσω των δημόσιων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων. Επανένταξη των χρηματοδοτικών ιδρυμάτων (ΕΛΙΔΕΚ, ΙΚΥ, ΓΓΕΤ) υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας. Διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της παραγόμενης γνώσης/καινοτομίας ως κοινωνικό αγαθό μέσω του πλαισίου ανοικτής πρόσβασης στην επιστημονική γνώση (ΕΛΛΑΚ, Ανοικτά Πρότυπα, Ανοικτές Πατέντες).
- Πολιτικός γάμος και τεκνοθεσία για όσα ομόφυλα ζευγάρια το επιθυμούν. Απόκτηση υπηκοότητας από όσα παιδιά μεταναστών γεννιούνται στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του δικαίου του εδάφους και όχι του δικαίου του αίματος. Πλήρης διαχωρισμός εκκλησίας – κράτους. Αποεγκληματοποίηση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών.
- Κίνητρα για την προαγωγή της νεανικής επιχειρηματικότητας, κυρίως στην κατεύθυνση της συνεργατικότητας. Στρατηγικός ρόλος του Δημοσίου στην παραγωγή και την καινοτομία, με προαγωγή των συνεργατικών επιχειρηματικών μοντέλων μέσω της πίστωσης και της παροχής δημόσιων υποδομών. Ενισχύσεις σε χρήματα, πόρους και χώρους για τις εκατοντάδες ερασιτεχνικές ή επαγγελματικές πολιτιστικές ομάδες, χωρίς ατελείωτες προϋποθέσεις και απροσπέλαστες γραφειοκρατίες.
- Διασφάλιση μιας συμπεριληπτικής και δίκαιης ενεργειακής μετάβασης για όλους, που δεν θα αφήνει κανέναν, καμία και κανένα πίσω, με προτεραιότητα την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας μέσω προγραμμάτων ενεργειακής εξοικονόμησης/αναβάθμισης κτιριακού αποθέματος και αξιοποίησης ΑΠΕ, καθώς και νέων τεχνολογιών και εργαλείων. Επανάκτηση του δημόσιου (πλειοψηφικού) ελέγχου της ΔΕΗ.
- Ανάπτυξη και διεύρυνση των ελεύθερων, δημόσιων χώρων πρασίνου και αθλητισμού παντού.
Τελειώνοντας, οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι έχουμε συνείδηση πως η υλοποίηση του παραπάνω προγραμματικού σχεδιασμού εξαρτάται σε κρίσιμο βαθμό από την ίδια τη δυναμική της κοινωνίας, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ οφείλει να αφουγκράζεται. Είμαστε πεπεισμένοι ότι ένας νέος κύκλος κοινωνικών και πολιτικών αγώνων έχει ήδη ξεκινήσει.
Λίνα Αμπντέλ Χαμίντ, Γιάννης Αποστολόπουλος, Αναστασία Βουρλή, Αδάμ Γιαννίκος, Αγγελίνα Γιαννοπούλου, Ντετιόν Γκιοτσάι, Πολύδωρος Γκοράνης, Λίτσα Δημονίτσα, Κατερίνα Επιτροπάκη, Άννα Ζαμπέλ, Αλεξάνδρα Θαλασσινού, Αλέκα Καλαπόδη, Πέτρος Καλκανδής, Μανώλης Καλογερόπουλος, Αθηνά Καραμπά, Γιάννης Κιουβρέκης, Δημήτρης Κλαυδιανός, Μαρινίκη Κολιαράκη, Γιώργος Κορφιάτης, Βασιλική Κουφορίζου, Δανάη Κωνσταντινοπούλου, Άκης Κωνσταντίνου, Αθανασία Κυμιγκέλη, Συμεών Λαμάι, Τίμων Μαμής, Παντελής Μακρής, Γιάννης Μανώλης, Παύλος Μαρίνος, Χάρης Μιχαλόπουλος, Όλγα Μπαλαούρα, Ανδρέας Μπερτσάτος, Γιώργος Μουρατίδης, Δημήτρης Μπράτσε, Στεφανία Μωσσέ, Σπύρος Νιάκας, Δήμητρα Ξεσφύγγη, Γιώργος Πάλλης, Δημήτρης Παπαγιαννάκος, Αντώνης Παπαζαχαρίου, Δημήτρης Παπανικολόπουλος, Ορέστης Παπαλουκάς, Έφη Παρίση, Νίκος Πέππας, Κώστας Πολιάς, Πάνος Ροδάκης, Βασίλης Ρόγγας, Κατερίνα Σκιά, Άρης Σπουρδαλάκης, Όλγα Στέφου, Χάρις Τριανταφυλλίδου, Δημήτρης Τσέκερης, Μαριάννα Τσίλη, Γιάννης Τσιλίκας, Χρήστος Τσίτσικας, Κωνσταντίνος Τσουκαλής, Γιώργος Τσουράκης, Χρήστος Φανίτσιος, Στέλιος Χαρωνίτης, Ανδρέας Ψαθάς
* Όλα τα κείμενα του προσυνεδριακού διαλόγου αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το left.gr
