Στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν την πατρίδα μας έγινε πλέον εμφανές ποια πολιτική δύναμη όντως ενδιαφέρεται για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και ποια πολιτική δύναμη έχει έναν σταθερό οικολογικό προσανατολισμό. Φάνηκε επίσης ότι η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη χρησιμοποιεί την κλιματική κρίση άκρως επικοινωνιακά. Κατάφερε και φόρτισε την ατμόσφαιρα με εκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου από τις πυρκαγιές των τελευταίων τριών χρόνων (1) και τις πλημμύρες που δημιούργησαν οι κακοκαιρίες «Ιανός» και «Daniel». Οι καταστροφές είναι πολύ μεγάλες και χρησιμοποιούνται ως δικαιολογία για να καλυφθούν ελλείψεις, αδυναμίες σχεδιασμού και ανικανότητα αντιμετώπισης του φαινομένου και των συνεπειών του.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι σταθερά ένα κατεξοχήν οικολογικό κόμμα από τη σύστασή του, έχοντας ενσωματώσει τη διάσταση της κλιματικής αλλαγής σε όλες τις πολιτικές του προτάσεις, ενώ το περιβάλλον και η οικολογία αποτελούν βασικά στοιχεία της ταυτότητας του και αποτυπώνονται στο προγραμματικό μας συνέδριο και στα σύμβολα του κόμματος.
Σε λίγες μέρες ξεκινά η COP28 (Παγκόσμια Συνδιάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή) στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου αναμένεται να συμμετάσχουν περί τις 200 χώρες. Η παγκόσμια κοινότητα υπό τον ΟΗΕ συναντάται να συζητήσει, να υλοποιήσει αποφάσεις προηγούμενων συνδιασκέψεων που αφορούν το κλίμα. Κύριο θέμα είναι η ανάληψη διεθνών πρωτοβουλιών ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής και πολιτικών προσαρμογής, καθώς και η σχετική χρηματοδότηση του Ταμείου για το Κλίμα (Ταμείο Απωλειών και Ζημιών), που θα αφορά τη χρηματοδότηση των αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες πλήττονται περισσότερο από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Άλλωστε, έκθεση της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης Oxfam έδειξε ότι το 1% των πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη ευθύνεται για την εκπομπή ποσότητας ρυπογόνων αερίων ίση με αυτή που εκπέμπουν τα δύο τρίτα των φτωχότερων σε παγκόσμια κλίμακα.
Οι φιλοδοξίες για ουσιαστικές λύσεις και παρεμβάσεις στην COP28 δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξες, καθώς τα τελευταία χρόνια οι αντίστοιχες διεθνείς συνδιασκέψεις εξαντλούνται κύρια σε δημόσιες σχέσεις…, με σημαντική την παρουσία εκπροσώπων μεγάλων εταιρειών και πολυεθνικών.
Την ίδια στιγμή, «μια νέα έκθεση του U.N. University, του ακαδημαϊκού οργάνου των Ηνωμένων Εθνών, υποδεικνύει ότι η ανθρωπότητα βρίσκεται επικίνδυνα κοντά σε ένα μη αναστρέψιμο σημείο, όπου η δυνατότητά μας να αντιδρούμε συλλογικά σε φυσικές καταστροφές θα είναι πλέον μικρή» (Καθημερινή, 27/10/2023).
Σημειώνουμε ότι στις 17 Νοεμβρίου (σύμφωνα με το σύστημα Copernicus) οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν 2,06 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο των θερμοκρασιών που καταγράφηκαν από το 1850 έως το 1900.
Μόνο ελληνικό περίπτερο
Η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη εμφανίζει ως σημαντική δράση και συνεισφορά στη συνδιάσκεψη την παρουσία ελληνικού περιπτέρου στη διοργάνωση, που θα ήταν ουσιαστικά θετικό για την πατρίδα μας αν συνοδευόταν από θαρραλέες πολιτικές για το κλίμα. Αν το νέο ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) ήταν προϊόν ουσιαστικής διαβούλευσης με την κοινωνία και τους αντίστοιχους φορείς της, αν δεν ήμασταν 19οι στους 27 της Ε.Ε. στον περιορισμό των αερίων ρύπων του θερμοκηπίου, αν δεν κυριαρχούσε το φυσικό αέριο (ορυκτό καύσιμο) στην ηλεκτροπαραγωγή, αν δεν ήμασταν 3οι από το τέλος σε ηλεκτρικά οχήματα και 1οι σε περιβαλλοντικούς φόρους, αν δεν ήμασταν οι μόνοι που η Ε.Ε. παραπέμπει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έπειτα από δύο προειδοποιητικές επιστολές το 2022 για μη αναθεώρηση των σχεδίων διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας, που σημειώνουμε ότι πρώτη φορά εκπονήθηκαν, σύμφωνα με Ευρωπαϊκή Οδηγία, το 2018, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως πραγματικά «πράσινο» κόμμα, απέδειξε στην πράξη και μέσα σε σφιχτό μνημονιακό πλαίσιο ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας αποτελούν για μας προτεραιότητα. Η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες της Ε.Ε. που κύρωσε το Σύμφωνο του Παρισιού το 2016 (νόμος 4416/2016), εκπόνησε Εθνικό Σχέδιο Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή με την υποχρέωση εκπόνησης και περιφερειακών σχεδίων προσαρμογής, που αν είχαν εκπονηθεί π.χ. στη Θεσσαλία, δεν θα είχαμε τόσες δραματικές επιπτώσεις από τις πρόσφατες πλημμύρες. Επίσης, προχώρησε σε εκπόνηση δασικών χαρτών, συνέταξε Εθνική Στρατηγική για τα δάση, νομοθέτησε τον θεσμό των Ενεργειακών Κοινοτήτων, στήριξε τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών ιδρύοντας και νέους, ενώ και στο Ευρωκοινοβούλιο στήριξε την Πράσινη Συμφωνία καταθέτοντας τολμηρούς στόχους.
Δεν αρκεί όμως να απαριθμούμε τις περιβαλλοντικές δράσεις και πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ, που είναι πολλές, όταν ήταν στη διακυβέρνηση της χώρας. Σήμερα, στις καινούργιες συνθήκες, ως αξιωματική αντιπολίτευση έχει πολλά να επιδείξει. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. παραμένει σταθερά προσανατολισμένος στην ανάγκη αλλαγής αναπτυξιακού μοντέλου, με πρόταση ενός βιώσιμου, συμβατού με τις ανάγκες που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή αναπτυξιακού υποδείγματος, που θα αμβλύνει και τις ανισότητες, καθώς η κλιματική αλλαγή έχει και σαφή ταξικά χαρακτηριστικά. Η κλιματική δικαιοσύνη παραμένει ως αίτημα διεκδίκησης μέχρι την οριστική δικαίωση!
Η Χαρά Καφαντάρη είναι γεωλόγος, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., πρώην βουλευτής Δυτικής Αθήνας
1. Περίπου 3.300.000 στρέμματα μέσα στα οποία περιλαμβάνονται και προστατευόμενες περιοχές, όπως Δαδιά, Βάλια Κάλντα κ.ά.
