Δραματική αύξηση παγκοσμίως των ανθρώπων που ζουν σε κατάσταση σύγχρονης δουλείας καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα πλέον ο αριθμός τους να εκτιμάται σε 50 εκατομμύρια, έναντι 40 εκατομμυρίων πέντε χρόνια πριν, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που παρουσιάζει η WalkFree και η έκθεσή της για τον δείκτη Global Slavery Index 2023.
Η έκθεση προσδιορίζει για την χώρα μας έναν δείκτη 6,4 ανά 1.000 κατοίκους και υπολογίζει τα άτομα που διαβιούν σε συνθήκες σύγχρονης δουλείας σε 66.000. Με βάση αυτή την εκτίμηση, η Ελλάδα τοποθετείται στην 24η θέση μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και του Καυκάσου. Στην 21η θέση κατατάσσει την Ελλάδα η έκθεση ως προς την ευαλωτότητα των κατοίκων της.
Το μεγαλύτερο μέρος των περιπτώσεων αυτών παγκοσμίως και στην Ελλάδα συνδέεται αφενός με την καταναγκαστική εργασία και την εργασία υπό την πίεση χρέους, αλλά και αφετέρου με τους καταναγκαστικούς γάμους, δηλαδή τόσο πρακτικές που αφορούν δουλεία όσο και αυτές που προσομοιάζουν στη δουλεία και την εμπορία ανθρώπων. «Η σύγχρονη δουλεία είναι κρυμμένη σε κοινή θέα και είναι βαθιά συνυφασμένη με τη ζωή σε κάθε γωνιά του κόσμου. Κάθε μέρα, οι άνθρωποι εξαπατώνται, εξαναγκάζονται ή εξαναγκάζονται σε καταστάσεις εκμετάλλευσης που δεν μπορούν να αρνηθούν ή να φύγουν. Κάθε μέρα, αγοράζουμε τα προϊόντα ή χρησιμοποιούμε τις υπηρεσίες που αναγκάστηκαν να φτιάξουν ή να προσφέρουν χωρίς να συνειδητοποιούμε το κρυφό ανθρώπινο κόστος», τονίζουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα στοιχεία της έκθεσης εδώ.
Σε σχετικό θέμα του το Αθηναϊκό Πρακτορείο αναφέρει ότι «η Βόρεια Κορέα, η Ερυθραία και η Μαυριτανία έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά σύγχρονης δουλείας παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Δουλείας του 2023 που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, ο οποίος παρατηρεί μια "επιδείνωση" της κατάστασης σε ολόκληρο τον κόσμο σε σχέση με την τελευταία έκθεση πριν από πέντε χρόνια.
Η έκθεση εκτιμά ότι περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι "ζούσαν σε συνθήκες σύγχρονης δουλείας" το 2021, μια αύξηση κατά δέκα εκατομμύρια από το 2016, όταν αξιολογήθηκε η κατάσταση για τελευταία φορά.
Στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται και 28 εκατομμύρια άνθρωποι με καταναγκαστική εργασία και 22 εκατομμύρια με εξαναγκαστικούς γάμους.
Η κατάσταση επιδεινώνεται "με φόντο την αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων, την ευρεία περιβαλλοντική υποβάθμιση" και τις επιπτώσεις από την πανδημία του κορονοϊού, μεταξύ άλλων παραγόντων, καταλήγει η έκθεση.
Η έκθεση, που συνέταξε η ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα Walk Free, ορίζει ότι η σύγχρονη δουλεία περιλαμβάνει "την καταναγκαστική εργασία, τον εξαναγκαστικό γάμο, τη δουλεία για την αποπληρωμή χρέους και την σεξουαλική εκμετάλλευση" ή ακόμη και "τη διακίνηση ανθρώπων και την εκμετάλλευση παιδιών".
Ο ορισμός της δουλείας περιλαμβάνει "τη συστηματική στέρηση της ελευθερίας ενός ατόμου--από το δικαίωμα να δέχεται ή να αρνείται την εργασία μέχρι την ελευθερία του να αποφασίζει αν, πότε και ποιον να παντρευτεί.
Με βάση αυτό τον δείκτη, η αυταρχική και απομονωμένη Βόρεια Κορέα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό σύγχρονης δουλείας (104,6 ανά 1.000 κατοίκους), σύμφωνα με την έκθεση.
Ακολουθεί η Ερυθραία (90,3) και η Μαυριτανία (32), η οποία το 1981 έγινε η τελευταία χώρα στον κόσμο που κατέστησε παράνομη την κληρονομική δουλεία.
Οι δέκα χώρες με την μεγαλύτερη παρουσία σύγχρονης δουλείας μοιράζονται κάποια κοινά χαρακτηριστικά, ανάμεσά τους και την "περιορισμένη προστασία για τις πολιτικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα".
Πολλές από τις χώρες αυτές βρίσκονται σε "ασταθείς" περιοχές όπου υπάρχουν συγκρούσεις ή πολιτική αστάθεια ή όπου κατοικεί ένας μεγάλος πληθυσμός "ευάλωτων ατόμων", όπως πρόσφυγες ή μετανάστες εργάτες.
Επίσης, στην πρώτη δεκάδα της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκονται οι Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κουβέιτ, όπου τα δικαιώματα των μεταναστών εργατών περιορίζονται εξαιτίας του συστήματος χορηγίας ή κηδεμονίας "kafala".
Άλλες χώρες στην πρώτη δεκάδα είναι η Τουρκία, "η οποία φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία", το Τατζικιστάν, η Ρωσία και το Αφγανιστάν.
Ενώ η καταναγκαστική εργασία είναι πιο κοινή σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, είναι "στενά" συνδεδεμένη με τη ζήτηση από υψηλότερου εισοδήματος χώρες, αναφέρει η έκθεση, σημειώνοντας ότι τα δύο τρίτα όλων των κρουσμάτων καταναγκαστικής εργασίας συνδέονται με παγκόσμιες προμηθευτικές αλυσίδες.
Σύμφωνα με την έκθεση, χώρες της G20--που απαρτίζεται από τις 19 μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως και την ΕΕ--εισάγουν αγαθά αξίας 468 δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία κινδυνεύουν να παράγονται με καταναγκαστική εργασία--σε σχέση με 354 δισ δολάρια που ήταν η αξία στην προηγούμενη έκθεση.
Οι ηλεκτρονικές συσκευές είναι το προϊόν εκείνο που έρχεται πρώτο στην κατηγορία αυτή και ακολουθούν τα είδη ένδυσης, το φοινικέλαιο και τα φωτοβολταϊκά πάνελ».
