Στο Παλέρμο της Ιταλίας υπάρχει ένα μνημείο των πεσόντων στη μάχη κατά της Μαφίας. Δεν είναι βέβαια και λίγοι. Η Μαφία είχε αναπτύξει έντονη δράση στη Σικελία, το δε 1990 έφτασε στο σημείο να ανατινάξει το αυτοκίνητο δύο εισαγγελέων που είχαν αναλάβει τη διερεύνηση των διασυνδέσεων του εγκλήματος. Η Μαφία έγινε διάσημη με τον «Νονό» του Κόπολα, καθώς η δράση της ήταν παλιότερη και εκτείνονταν στην Αμερική, ενώ στην Ιταλία πουλούσε προστασία σε πολλά καταστήματα. Ο τελευταίος μεγάλος ηγέτης της ήταν ο Σαλβατόρε Ριίνα -γνωστός ως Τοτό-, ο οποίος, παρά το μικρό του ύψος (1,56 μ.), είχε το θάρρος να βγάλει πολλούς αντιπάλους στην άκρη. Το «ψυχογράφημα» του Τοτό είναι χαρακτηριστικό ενός μαφιόζου, γιατί έδειχνε κονφορμισμό, κυνήγι της εύκολης ζωής, πιστού μέχρι να αλλαξοπιστήσει σε έναν διαφορετικό συσχετισμό δυνάμεων, σεξιστή του κερατά. Το θέμα είναι γαργαλιστικό για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ Μαφίας και πλούτου, που διαμόρφωσε τον όρο «λούμπεν καπιταλισμός» ως δηλωτικό ενός καπιταλισμού που δεν πειθαρχεί στο Κράτος Δικαίου.
Θα σημειώσουμε βέβαια ότι η Λουτσία Ριίνα, ζωγράφος και μικρότερο παιδί του «αρχηγού των αρχηγών» Τοτό, είχε το θράσος να ονομάσει το εστιατόριό της «Κορλεόνε», όπως λέγονταν ο γενέθλιος τόπος του πατέρα της. Όπως ανέφερε σε διαφήμιση, εκεί μπορούσε κανείς να «ανακαλύψει την ιταλική και σικελική κουζίνα σε έναν ζεστό και κομψό χώρο».
Η μετάβαση του Ριίνα από το μικρό στο μεγάλο έγκλημα ήταν αρκετά απότομη. Το παράδειγμα αυτό πρέπει να το έχουν υπόψη τους όλοι οι διώκτες του εγκλήματος, μάλιστα δε ήταν υπόψη τού πρώην δημάρχου της Νέας Υόρκης Τζουλιάνι, που διέγνωσε τη «γραμμική» σχέση μεταξύ μικροπαραπτωμάτων και συστηματικού εμπορίου ναρκωτικών και αποκατέστησε την τάξη στα τέλη του αιώνα ξεκινώντας από το χαμηλότερο επίπεδο παραβατικότητας.
Το μικρό και κυρίως το ατιμώρητο έγκλημα είναι προστάδιο του μεγάλου εγκλήματος, όμως στην Ελλάδα απέχουμε ακόμη από το μεγάλο και διάσημο έγκλημα - αν και οι αλλεπάλληλες εκτελέσεις από την εποχή του Καραϊβάζ δείχνουν μια εξέλιξη αρκετά «δυναμική». Λόγου χάρη, η σχέση ανάμεσα σε κάποιους αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ. και σε οργάνωση σύμφωνα με το ηχητικό μήνυμα του Mega, που πείθουν ότι στη Ελλάδα η Μαφία δεν φυτοζωεί, αλλά ζει.
