Την περασμένη Τρίτη ο εκδότης του Documento Κώστας Βαξεβάνης εμφανίστηκε στην ανακρίτρια για να απολογηθεί με ένα ισχυρό οπλοστάσιο στα χέρια του. Ένα μέρος από αυτό αφορούσε την αποδόμηση της εναντίον του κατηγορίας, δηλαδή την ανάδειξη των παραλείψεων και των αντιφάσεων του κατηγορητηρίου. Ένα άλλο όμως, το σημαντικότερο ίσως, αφορούσε την ίδια την ουσία της έρευνάς του, αυτή για την οποία κατηγορείται ότι επιχείρησε να «χειραγωγήσει» τους μάρτυρες.
Η αποκάλυψη ότι η πηγή του ήταν ο Νίκος Μανιαδάκης, άλλοτε προστατευόμενος μάρτυρας, ο οποίος άλλαξε τους ισχυρισμούς του όταν άλλαξε και το καθεστώς του και μετατράπηκε σε κατηγορούμενος, συνοδεύτηκε από τα σχετικά αποδεικτικά μηνύματα, αλλά και κάτι πολύ βασικό: τη δήλωση του Μανιαδάκη προς τον ίδιο τον Βαξεβάνη ότι πιέζεται ασφυκτικά -εκβιάζεται ουσιαστικά- από κυβερνητικούς αξιωματούχους και κυρίως από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρα για να αλλάξει τη στάση και την κατάθεσή του.
Το περίφημο μήνυμα «Όταν αλλάξει η κυβέρνηση θα σας γ…», που υποστήριξε πως του μεταφέρθηκε, και η εμπλοκή στο σύστημα τρομοκράτησης των μαρτύρων του ανώτατου επιπέδου της κυβέρνησης Σαμαρά αποτελούσε μια βόμβα στην καρδιά της υπόθεσης. Μια βόμβα που έδωσε το δικαίωμα στον εκδότη όχι μόνο να ζητάει την παύση της δικής του δίωξης, αλλά να αξιώνει επίσης να ανοίξει ξανά ο φάκελος του κυρίως σκανδάλου Novartis.
Η προειδοποίηση της Κομισιόν
Ισχυρισμοί, θα πει κανείς, για όποιον θέλει να τους πιστέψει. Ίσως. Μόνο που συνέβη ανάμεσα σ’ αυτούς που αντιλαμβάνονται το πρόβλημα του εκβιασμού των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος στην Ελλάδα ως σοβαρό να βρίσκεται και η Ευρωπαία επίτροπος, αρμόδια για τη Διαφάνεια Βέρα Γιούροβα. Η Τσέχα επίτροπος, απαντώντας στη σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Στέλιου Κούλογλου, ανέφερε ότι η Ελλάδα έχει ήδη προειδοποιηθεί ότι θα πρέπει άμεσα να εφαρμόσει την κοινοτική Οδηγία για την προστασία των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος.
Και επιπλέον, σε ό,τι αφορά ειδικά τις διώξεις των δημοσιογράφων που ερεύνησαν το σκάνδαλο Novartis, σχολίασε ότι η ερευνητική δημοσιογραφία παίζει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, καθώς και ότι η ίδια ετοιμάζει πρωτοβουλία σχετικά με τις καταχρηστικές διώξεις εναντίον δημοσιογράφων. Η χρονική σύμπτωση και η σαφήνεια της απάντησης της Γιούροβα είναι αποκαλυπτικές.
Αυτά που υποστήριξε ο Κώστας Βαξεβάνης στην απολογία του όχι μόνο δεν θεωρούνται παραπειστικές μέθοδοι υπεράσπισης ενός κατηγορουμένου, αλλά ανησυχούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο ανώτατο επίπεδο. Απέναντι στη θεωρία της κυβέρνησης ότι δεν υπάρχει σκάνδαλο, αλλά «σκευωρία», ορθώνεται η σκοτεινή πραγματικότητα ενός διπλού σκανδάλου: αυτού της παρέμβασης κυβερνητικών αξιωματούχων της Ελλάδας στις τιμές των φαρμάκων προκειμένου να ευνοηθεί η Novartis (κάτι για το οποίο η ελβετική φαρμακοβιομηχανία έχει ήδη πληρώσει αποζημίωση στις ΗΠΑ) και από την άλλη η οργάνωση ενός συστήματος συγκάλυψης, στο οποίο περιλαμβάνονται ο εκβιασμός και η τρομοκράτηση μαρτύρων, δικαστικών και ερευνητών, αλλά ακόμα και η παραβίαση των σχετικών ευρωπαϊκών Οδηγιών.
Σπασμωδική αντίδραση
Η αντίδραση της ανακρίτριας Κωνσταντίνας Αλεβιζοπούλου στις εξελίξεις αυτές ήταν ακραία σπασμωδική. Κατά τη δεύτερη μέρα της απολογίας του Κώστα Βαξεβάνη αρνήθηκε -αρχικά- να παραδώσει σ’ αυτόν και στους συνηγόρους του το περιεχόμενο και τα έγγραφα που κατέθεσε στην απολογία της η -επίσης κατηγορούμενη- πρώην εισαγγελέας κατά της Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη.
Η Κ. Αλεβιζοπούλου ισχυρίστηκε πως κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται δικονομικά, προκαλώντας την οργή των συνηγόρων του Κ. Βαξεβάνη, οι οποίοι εύλογα σημείωσαν ότι δεν γίνεται να υπάρχουν στοιχεία της δικογραφίας που βρίσκονται στα χέρια της πολιτικής αγωγής, αλλά όχι της υπεράσπισης. Παρά την αναδίπλωσή της σ’ αυτό το θέμα, η Κ. Αλεβιζοπούλου επανήλθε την επόμενη ημέρα αξιώνοντας από τον Κ. Βαξεβάνη «να ολοκληρώσει σήμερα (σ.σ.: την Πέμπτη) την απολογία του» με το… ενδιαφέρον επιχείρημα ότι «από κατηγορούμενος μετατράπηκε σε κατήγορος». Η απάντηση του εκδότη και των δικηγόρων του σε μια στάση που τόσο προκλητικά παραβιάζει τις αρχές της δίκαιης δίκης ήταν το αίτημα να εξαιρεθεί η Κ. Αλεβιζοπούλου από την υπόθεση.
Αίτημα εξαίρεσης της ανακρίτριας
«Κατέθεσα αίτηση εξαίρεσης της ανακρίτριας, η οποία απαίτησε να ολοκληρώσω την απολογία μου σήμερα (σ.σ.: την Πέμπτη), δηλαδή να μην παραδώσω το σύνολο των στοιχείων. Και αυτό ενώ (ή ίσως επειδή) όσοι συνωμότησαν για να καλυφθεί το σκάνδαλο Novartis σιωπούν ένοχα. Η ανακρίτρια είπε ότι έγινα από κατηγορούμενος κατήγορος. Συμφώνησα μαζί της λέγοντας ότι δεν είναι ασυνήθιστο όταν κάποιος κατηγορείται με αβάσιμες κατηγορίες, οι ρόλοι να αντιστρέφονται Η απρόσμενη κίνηση της ανακρίτριας παραβιάζει κατάφορα τα δικαιώματά μου, αφού δεν μου επιτρέπει να καταθέσω όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, αλλά κατά τη γνώμη μου αποδεικνύει επίσης ότι το σύστημα είναι σε αδιέξοδο» ανέφερε ο εκδότης ανακοινώνοντας την κίνησή του.
Μπούμερανγκ για τους διώκτες
Πέραν ωστόσο των εύλογων ερωτημάτων του Κ. Βαξεβάνη για τη διαχείριση της υπόθεσης σε ό,τι τον αφορά, όσοι συναντήθηκαν με την Κ. Αλεβιζοπούλου μιλάνε για μια επιεικώς ανεπαρκή ανακρίτρια, που δεν δείχνει να γνωρίζει καλά ούτε την υπόθεση ούτε το πεδίο στο οποίο δικαιούται να κινείται. Η μετατροπή των διώξεων των δημοσιογράφων και των δικαστικών που ερεύνησαν την υπόθεση σε μπούμερανγκ για τους διώκτες φαίνεται πως την ταράζει περισσότερο από το ανεκτό και τη δυσκολεύει ακόμα περισσότερο στο να διαχειριστεί μια υπόθεση στην οποία ήδη έχει εμφανίσει κενά και εκνευρισμό.
Τα νέα στοιχεία για το σκάνδαλο να πάνε στον εισαγγελέα
Επισημαίνοντας τη σιωπή των εμπλεκομένων, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θέτει Ν.Δ. και ΚΙΝ.ΑΛΛ. προ των ευθυνών τους ζητώντας να απαντήσουν στα ερωτήματα που προκύπτουν για την προσπάθεια συγκάλυψης του σκανδάλου Novartis. Στις Βρυξέλλες μεταφέρει το κατηγορητήριο η Τουλουπάκη
Η επιθετική απολογία του Κώστα Βαξεβάνη, συνοδευόμενη από αποκαλύψεις που ανατρέπουν το κυβερνητικό αφήγημα περί δήθεν σκευωρίας στην υπόθεση Novartis, είχε προφανώς και πολιτικό αντίκτυπο. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ζήτησε άμεσα από τα δύο κόμματα που συνέθεσαν την πλειοψηφία στην επιτροπή της Βουλής, Ν.Δ. και ΚΙΝ.ΑΛΛ., να δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματα που γεννιούνται, με τη Νέα Δημοκρατία να απαντά αμήχανα ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετατραπεί σε γραφείο Τύπου του Documento».
Επί της ουσίας, η κυβέρνηση και όσοι έχουν εγκλωβιστεί μαζί της σε αυτή την υπόθεση δεν είναι πλέον υπόλογοι μόνο για τη διαδικασία μέσα από την οποία παραπέμφθηκαν ως κατηγορούμενοι όσοι ερεύνησαν το σκάνδαλο Novartis, αλλά και για την ουσία του σκανδάλου και της απόπειρας συγκάλυψης.
Μιλώντας στον ρ/σ 105.5 Στο Κόκκινο ο τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Θεόφιλος Ξανθόπουλος τόνισε ότι «ο κ. Βαξεβάνης εισέφερε νέα στοιχεία στην υπόθεση του σκανδάλου Νοvartis και ζήτησε να διαβιβαστούν στον εισαγγελέα». Και συνέχισε: «Θεωρώ ότι θα ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία και θα τα αξιολογήσει ο κ. εισαγγελέας. Η υπόθεση αυτή έχει αναζωπυρωθεί. Σαφώς ανατροφοδοτείται, αλλά, μολονότι είναι στο προσκήνιο, δεν βλέπω αντίδραση από τους εμπλεκόμενους. Περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί, γιατί αφορά τη λειτουργία του κράτους δικαίου. Όσοι αισθάνονται νόμιμοι ιδιοκτήτες της χώρες θεωρούν ότι είναι υπεράνω του νόμου».
Απειλή
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η πρώην εισαγγελέας κατά της Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη κατέθεσε επί 14 ώρες στην ανακρίτρια Κων. Αλεβιζοπούλου, περιγράφοντας λεπτομερώς την έρευνά της πάνω στο σκάνδαλο Novartis, αλλά επίσης και τις μεθόδους παρεμπόδισης του έργου της από στελέχη της σημερινής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από τη στιγμή που ξεκίνησε να ερευνά την εμπλοκή πολιτικών προσώπων σε αυτό. Λεπτομέρεια με ενδιαφέρον: η κυρία Τουλουπάκη έχει ήδη αναφερθεί σε αυτά στην Επιτροπή Διαφθοράς του Ευρωκοινοβουλίου και πρόκειται να βρεθεί ξανά για τον ίδιο λόγο στις Βρυξέλλες στο τέλος αυτού του μήνα. Κάτι που ίσως δεν διέλαθε της προσοχής αυτών που στην αρχή της μαραθώνιας απολογίας της έσπευσαν να πουν ότι «το χειρότερο που μπορεί να (της) συμβεί είναι η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα». Φευ, όταν η απολογία ολοκληρώθηκε, η δικαστικός αφέθηκε ελεύθερη χωρίς κανέναν περιοριστικό όρο.
Η Τουλουπάκη κατηγορείται γιατί εφάρμοσε τους νόμους
«Το γεγονός ότι η Τουλουπάκη κλήθηκε να εκφράσει την άποψή της στο Ευρωκοινοβούλιο και ότι ο κ. Τσιάρας ως υπουργός Δικαιοσύνης καλείται επίσης να δώσει εξηγήσεις για τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο σκάνδαλο Novartis, είναι σημαντικό. Υπάρχει καταδίκη της Ελλάδας από πλειάδα δημοσιογραφικών ενώσεων. Όλα αυτά τίποτα καλό δεν προοιωνίζονται για την κατάσταση της ελευθεροτυπίας και της Δικαιοσύνης στη χώρα» σχολίασε στην ίδια εκπομπή στον 105.5 Στο Κόκκινο ο Θ. Ξανθόπουλος.
Για «ένα κράτος στο οποίο η τήρηση της νομιμότητας και των καθηκόντων σε οδηγεί στη θέση του κατηγορουμένου» έκανε λόγο ο συνήγορος της Ελ. Τουλουπάκη Βασίλης Χειρδάρης, ο οποίος πρόσθεσε: «Η εντολέας μου κ. Τουλουπάκη μετά από 14ωρη κατάθεση στην ανακρίτρια αποσύνθεσε πλήρως τις κατηγορίες σε βάρος της. Υπερασπίστηκε τον θεσμικό της ρόλο, το κράτος δικαίου και τη δικαστική ανεξαρτησία. Υπερασπίστηκε τη θεσμική υποχρέωση των εισαγγελέων να ερευνούν κρίσιμες καταγγελίες και να ελέγχουν κάθε φερόμενη ως αξιόποινη πράξη. Υπερασπίστηκε και το δικαίωμα των πολιτών σε πλήρη ισότητα στην οποία στηρίζεται η αρχή ότι ουδείς μπορεί να αποφύγει τον έλεγχο και τη νομιμότητα, όποιος και να είναι και όποια ιδιότητα ή αξίωμα και να έχει. Κατηγορείται η κ. Τουλουπάκη γιατί εφάρμοσε τους νόμους και εκτέλεσε το καθήκον της!».
