Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Σποραδικές νεφώσεις
18 °C
15.9°C18.5°C
4 BF 57%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.3°C21.0°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.9°C
3 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
19 °C
18.8°C19.8°C
6 BF 51%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
2 BF 45%
Το «1984» είναι τώρα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το «1984» είναι τώρα

ΚΑΝΑΛΙΑ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Το μιντιακό κατεστημένο παρουσιάζει υπεραπλουστευμένα την πολεμική σύρραξη. Οι καλοί Ουκρανοί που μάχονται γενναία ενάντια στην εισβολή των φασιστών, φονιάδων αμάχων, Ρώσων. Έτσι το αποτρόπαιο γεγονός της εισβολής παρουσιάζεται με όρους σίριαλ και η φρίκη του πολέμου μέσα από τους διαθλαστικούς φακούς μιας μυθιστορηματικού τύπου αφήγησης, γεγονός που αυτόματα αναιρεί την κατηγορηματική καταδίκη του.

Το επικοινωνιακό αφήγημα στήθηκε εξαρχής με μια μυθικού τύπου ηρωοποίηση του Ζελένσκι που σταμάτησε «την πολεμική μηχανή του Πούτιν». Αποκρύπτεται πλήρως η ιστορία της περιοχής, ο εμφύλιος που μαίνεται από το 2014, ενώ ξεπλένεται απόλυτα η δράση των νεοναζιστικών ταγμάτων, όπως το «Τάγμα Αζόφ».

Η δημοσιογραφία της χώρας γίνεται φερέφωνο της αμερικανικής προπαγάνδας και όποιος ανταποκριτής τολμήσει να κάνει τη δουλειά του, μεταφέροντας ειδήσεις από τη ρωσική πλευρά, υφίσταται άγριο μπούλινγκ. Πολεμοχαρείς εικόνες και φωνές έχουν κατακλύσει τα δελτία ειδήσεων, ενώ συχνά η δημοσιογραφική δεοντολογία πάει περίπατο, γιατί «το αίμα πουλάει». Την ίδια ώρα, ανιστόρητοι και ανενημέρωτοι δημοσιολογούντες και δημοσιογράφοι κρατούν τα μικρόφωνα των σταθμών σαν να πρόκειται για ουκρανικές ρουκέτες έτοιμες να εκσφενδονιστούν.

Οι ανταποκριτές από τη Ρωσία έχουν να αντιμετωπίσουν τις ειρωνείες και τη χλεύη ακόμα και από συναδέλφους τους ανταποκριτές σε άλλες χώρες, αλλά κυρίως την απαξία των πληροφοριών τους επειδή προέρχονται από το αντίπαλο στρατόπεδο. Κάτι που αυτόματα σημαίνει προσβολή της αξιοπιστίας και του κύρους τους ως επαγγελματιών.

Χαρακτηριστικές είναι οι «συγκρούσεις» του Π. Βαλασόπουλου και του Θ. Αυγερινού στην πρωινή ενημέρωση του Open. Ακόμα πιο χαρακτηριστικό είναι το μπούλινγκ που υπέστη ο Θωμάς Σιδέρης γιατί τόλμησε να παρουσιάσει διεθνή στοιχειά για το «Τάγμα Αζόφ» σε ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ του Πρώτου Προγράμματος της ΕΡΤ. Μάλιστα, την επίθεση στον δημοσιογράφο κατήγγειλε, με σχετική ανακοίνωσή της, η Συσπείρωση Δημοσιογράφων Δούρειος Τύπος.

Δεν είναι όμως μόνο οι ανταποκριτές των «εξαποδώ» Ρώσων που στοχοποιούνται με ιδιαίτερα άγριο τρόπο, αλλά και καλεσμένοι όπως η διευθύντρια του Ελληνικού Κέντρου Πολιτισμού της Μόσχας (ΑΝΤ1), αν τολμήσουν να μεταφέρουν μια διαφορετική εικόνα των πολιτών της Ρωσίας από αυτή που επιτάσσει η αμερικανική προπαγάνδα. Η βολή του «ρωσόφιλου» ή του «πουτινιστή» πέφτει αφειδώς, ενάντια σε όποιον εκφέρει διαφορετική άποψη για την εισβολή ή τολμήσει να τη βάλει στο ιστορικό της πλαίσιο.

Ολη αυτή η πρακτική έχει προφανείς στόχους. Αφαιρείται η δυνατότητα από το κοινό να αποκτήσει σφαιρική εικόνα των γεγονότων και να καταλήξει ελεύθερα στα συμπεράσματά του. Μέσα σε έναν καταιγισμό fake news που χρησιμοποιούνται ακόμα και από έγκυρες εφημερίδες αφαιρείται από τους δημοσιογράφους το δικαίωμα της διασταύρωσης της είδησης, της καταγραφής των πληροφοριών και της διερεύνησης των γεγονότων. Επιπλέον, η συσκότιση της σφαιρικής ενημέρωσης σημαίνει όργιο της παραπληροφόρησης και απόλυτη χειραγώγηση. Τέλος, κανονικοποιείται η κατάργηση του πλουραλισμού με αφορμή την «κατάσταση εξαίρεσης» που αποτελεί έτσι και αλλιώς ένας πόλεμος.

Ειδικά στην Ελλάδα το μιντιακό σύστημα είναι ήδη εθισμένο να λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Ο πόλεμος αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία για περαιτέρω χειραγώγηση. Ωστόσο, μια ορθή κριτική που ασκείται στον Πούτιν είναι η κατάργηση της διαφορετικής άποψης. Υπό το πρίσμα αυτό, η βολή για «φιλοπουτινισμό» ταιριάζει καλύτερα στους ντόπιους μιντιάρχες και την κυβέρνηση για τον ασφυκτικό έλεγχο που ασκεί στα εγχώρια μίντια.

Το αίτημα για πλουραλισμό δεν μπορεί να συγχέεται με την εκ των ων ουκ άνευ καταδίκη του πολέμου και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Όταν αυτό συμβαίνει, ο πόλεμος διευρύνεται. Γίνεται όχημα για την καταστρατήγηση της ελευθερίας της άποψης και της δημοκρατίας, όχι μόνο στις άμεσα εμπλεκόμενες χώρες, αλλά και στις υπόλοιπες που διαμοιράζονται σε σφαίρες επιρροής.

Οι κρίσεις αποδεικνύονται εκπληκτικές ευκαιρίες του συστήματος, όχι μόνο για την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των πολιτών αλλά και για την ευθεία υπονόμευση της δημοκρατίας υπέρ ενός μοντέλου αυταρχικού νεοφιλελευθερισμού σε σφιχτό εναγκαλισμό με τον νεομακαρθισμό.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL