Κουνιάδες των λαών Αμε-ρι-κάνοι” ήταν το σύνθημα που είχε λανσάρει πριν από πολλά χρόνια στη Θεσσαλονίκη ένας σοφός συνάδελφος, που πίστευε ότι η σάτιρα είναι αυτή που τσακίζει κόκαλα. Και μας είχε μάθει να το λέμε και στα τουρκικά - αλλά με μια μνήμη χειμώνα - καλοκαίρι, πού να το θυμάσαι. Παρακολουθώντας, όμως, προχθές τις δηλώσεις Δένδια - Μπλίνκεν στην Ουάσινγκτον και διαβάζοντας τις διθυραμβικές αναλύσεις του πρωθυπουργικού γραφείου για την τροποποίηση της συμφωνίας για τις βάσεις (MCDA) και την επιστολή Μπλίνκεν στον Μητσοτάκη, θυμήθηκα το σύνθημα και τις διασταλτικές ερμηνείες του. Το “κουνιάδες” έκανε ρίμα με το “φονιάδες”, αλλά δεν ήταν επιθετικό, υπέκρυπτε αυτή τη σχέση εξάρτησης, αγάπης και μίσους που έχουμε ως χώρα, ως κοινοί θνητοί αλλά και ως πολιτικό σύστημα με τους Αμερικανούς.
Οι πολιτικές φαμίλιες από τη Μεταπολίτευση και δώθε είχαν η καθεμιά μια διαφορετική δοσολογία στο μείγμα εξάρτησης, αγάπης και μίσους, με το Μητσοτακέικο να έχει την πιο φιλοατλαντική στάση. Μάλιστα, σε μια φάση που ο αντιαμερικανισμός έχει υποχωρήσει στην ελληνική κοινωνία -είτε επειδή αναδείχθηκε η Γερμανία ως ο μεγάλος εχθρός στα χρόνια των Μνημονίων είτε επειδή δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα αντίπαλο δέος που να ευαγγελίζεται, έστω υποκριτικά, την ειρήνη-, ο πρωθυπουργός που πουλάει κατεξοχήν επικοινωνία έχει επιλέξει να μην κρύβει τον ατλαντισμό του. “
Ναι, η Ελλάδα είναι το τελευταίο φυλάκιο της Δύσης προς Ανατολάς” είπε με περισσή υπερηφάνεια προ δεκαημέρου ο Μητσοτάκης στη Βουλή, όταν ο Τσίπρας τον κατηγόρησε ότι κάνει τη χώρα “προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης”. Προφανώς ο πρωθυπουργός δεν έχει καμία αντίρρηση να κάνει την Ελλάδα μέρος των στρατιωτικών περιπετειών των ισχυρών Δυτικών συμμάχων - είτε στη Μαύρη Θάλασσα εάν οι Αμερικάνοι αποφασίσουν να χρησιμοποιήσουν την Αλεξανδρούπολη για κάτι πιο δραστικό από το να πλασάρουν το δικό τους LNG στα Βαλκάνια, είτε στην υποσαχάρια Αφρική (Σαχέλ γαλλιστί), όπου η πρώην αποικιοκρατική δύναμη Γαλλία προσπαθεί να ελέγξει τα συντρίμμια που άφησε πίσω της.
Υποσχέσεις και ανταλλάγματα
Ο Μητσοτάκης προσπαθεί να πείσει το πανελλήνιο ότι -πέρα από την υπερηφάνεια του που στέκεται στο πλάι των ισχυρών- έχει εξασφαλίσει πολύτιμα ανταλλάγματα για την εθνική ασφάλεια. Αδυνατώντας να αντιληφθεί ότι η μεγαλύτερη εγγύηση για την εθνική ασφάλεια είναι η καλή γειτονία, που προϋποθέτει ουσιαστικό και εποικοδομητικό διάλογο. Για να πούμε και του στραβού το δίκιο, ούτε η Τουρκία επιδιώκει έναν ουσιαστικό διάλογο, αλλά ούτε και η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το είπε άλλωστε ξεκάθαρα και ο Δένδιας στη συνέντευξή του στο Βήμα.
Εν πάση περιπτώσει, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχωράει από προχθές σε μια διασταλτική ερμηνεία τόσο της MCDA όσο και της επιστολής Μπλίνκεν, όπως είχε προχωρήσει στη διασταλτική ερμηνεία τής συμφωνίας για αμοιβαία αμυντική συνδρομή με τη Γαλλία. Αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι Αμερικανοί θα σταθούν στο πλευρό μας απέναντι στην Τουρκία.
Η κυβέρνηση ερμηνεύει ως έμμεση αντίθεση των ΗΠΑ στο casus belli από την πλευρά της Άγκυρας την παράγραφο της επιστολής Μπλίνκεν ότι “η πρόσφατα ενημερωμένη MDCA εμφανίζει προφανώς την απόλυτη αποφασιστικότητα μας για αμοιβαία διασφάλιση και προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των χωρών μας από ενέργειες που απειλούν την ειρήνη, συμπεριλαμβανομένης της ένοπλης επίθεσης ή της απειλής”. Αλλά δεν προκύπτει από πουθενά ότι εάν η Ελλάδα αποφασίσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια και η Τουρκία αντιδράσει, οι ΗΠΑ θα σπεύσουν να προασπίσουν την ακεραιότητά μας.
Ούτε προκύπτει από πουθενά ότι οι Αμερικανοί θα χαλάσουν την καρδιά της Τουρκίας με τη στρατιωτική παρουσία τους στη Σκύρο ή στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Τουλάχιστον έτσι δεν χαλάνε και τις καρδιές των φιλειρηνικών κατοίκων τους.
