Ο Κέυνς έλεγε με αφορμή τη Συνθήκη των Βερσαλιών ότι «μακροχρονίως όλοι είμαστε νεκροί» («In the long run we are all dead») πιστοποιώντας τον δικό του μελλοντικό θάνατο αλλά και τον θάνατο των πάντων, συμπεριλαμβανομένου του Μίκη Θεοδωράκη... Και πραγματικά, ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης πέρασε στην Ιστορία κι αυτός σαν ο άνθρωπος που καλύτερα από πολλούς εξέφρασε τον πόνο του λαού αλλά και τις εσώτερες αγωνίες της διανόησης. Όλοι τραγουδήσαμε τα τραγούδια του και περισσότερο ή λιγότερο γίναμε μαζί του μέτοχοι των αξιών της δημοκρατίας.
Το τελευταίο διάστημα ζήσαμε μια «επιδημία θανάτων», χάνοντας λόγου χάρη τον Άκη Τσοχατζόπουλο, έναν παρ’ ολίγον πρωθυπουργό που στα στερνά του ξέπεσε στον ρόλο του καταχραστή. Τον θυμάμαι από ένα περιστατικό που συνέβη στον πύργο ελέγχου, όταν ήταν αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και περίμενε στο παλιό αεροδρόμιο τη μετάβασή του σε ελληνικό προορισμό. Τότε αντιδρούσαμε στην κυβερνητική πολιτική με slow down - κάνοντας δηλαδή αυστηρή τήρηση των κανονισμών. Ο Τσοχατζόπουλος όμως ήθελε επίμονα να ταξιδέψει, οπότε καλεί τον πύργο ελέγχου μία, δύο φορές, χωρίς να πάρει απάντηση, γιατί ο προϊστάμενος νόμισε πως πρόκειται περί φάρσας. Κάποτε όμως αποφασίζει να κάνει χρήση του ειδικού τηλεφώνου, οπότε ο προϊστάμενος συνέρχεται και χλομός απαντά, ενώ το χέρι του με το τηλέφωνο τρέμει...
Στους «χαμένους» συμπεριλαμβάνεται και ο Δήμος Τσαντίλης, που τον γνώρισα το 1977, στις κινητοποιήσεις για το πυρηνικό εργοστάσιο της Καρύστου. Έγραψε ενδιαφέροντα άρθρα και βιβλία με ένα δηκτικό και υπογείως πλακατζίδικο ύφος. Ιδιαίτερα πρόσεξα το βιβλίο του «Περιβάλλον και απασχόληση», όπου συνέθετε το αίτημα της πλήρους απασχόλησης με την προστασία του περιβάλλοντος. Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούσε στην Κρήτη κάνοντας θαυμάσιες περιγραφές τής χλωρίδας και της πανίδας. Ήταν λόγιος της Οικολογίας, αλλά με ένα άλλο ύφος και ήθος από εκείνο που διαθέτουν πολλοί σημερινοί «λόγιοι». Η τελευταία μας συνάντηση έγινε πριν χρόνια στα Εξάρχεια, όταν πλέον βρισκόταν σε κατάρρευση - μάλιστα ήταν χαρακτηριστικό ότι είχε ξεχάσει το μηχανάκι του στην πλατεία με τα κλειδιά πάνω... Το 2017 έγινε τιμητική εκδήλωση για το έργο του στην οποία πρωτοστάτησαν οι Ηλίας Ευθυμιόπουλος και Κίμων Χατζημπίρος, σε αναγνώριση της συνεισφοράς του στη «Νέα Οικολογία», στον «Δαίμονα της Οικολογίας» και σε πολλά άλλα...
* Ο Γιάννης Σχίζας ήταν ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας
