Το βράδυ της Κυριακής ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του 1ου Διαβουλευτικού Συνεδρίου του ΜέΡΑ25, περίπου δύο χρόνια μετά την είσοδό του στη Βουλή. Το 1ο Συνέδριο του κόμματος κλήθηκε να αντιμετωπίσει ένα σημαντικό παράδοξο: Η μαζικοποίησή του και η ανάπτυξη της οργανωτικής του δομής ακολούθησε και δεν προηγήθηκε της εισόδου του στην Βουλή. Η όλη εικόνα του συνεδρίου αποτύπωνε αυτό το παράδοξο, καθώς έμοιαζε με την οικοδόμηση ενός κόμματος από την αρχή.
Οι πολιτικές θέσεις, που εγκρίθηκαν με 92,48% του συνόλου των μελών του κόμματος, ήταν μια πρώτη προσπάθεια το ΜέΡΑ25 να αποκτήσει λεπτομερείς και επεξεργασμένες θέσεις για όλες τις βασικές πτυχές της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Η επιλογή το συνέδριο να «σπάσει» στα δύο, με τα ζητήματα φυσιογνωμίας να παραπέμπονται στη δεύτερη φάση του που σχεδιάζεται για τον Νοέμβριο, αποκαλύπτει το μέγεθος της απαιτούμενης προσπάθειας ώστε το κόμμα να αποκτήσει πολιτικό στίγμα και μία ταυτότητα που δεν θα αφορά αποκλειστικά τη χωροθέτηση αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ και την αναφορά στα γεγονότα του 2015.
Το ΜέΡΑ25 καλείται να αφομοιώσει δύο κατηγορίες μελών: Από τη μία πρώην στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που μαζί με τον Γιάνη Βαρουφάκη αποχώρησαν καταγγέλλοντας το τρίτο Μνημόνιο. Από την άλλη πολίτες με μικρότερη πολιτική εμπειρία, που εμπνεύστηκαν από την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς την εξουσία και τη σύντομη και ταραχώδη θητεία του Γ. Βαρουφάκη ως υπουργού Οικονομικών, αλλά και από τη δράση του ΜέΡΑ25 τα δύο χρόνια της κοινοβουλευτικής παρουσίας.
Το ερωτηματολόγιο προς τους συνέδρους με ερωτήσεις που διερευνούσαν τον πολιτικό προσανατολισμό τους και την εικόνα τους για το κόμμα φανερώνει ότι το ΜέΡΑ25 αναγνωρίζει πως για το ίδιο τα μέλη του παραμένουν ένας «άγνωστος Χ».
Μια πρώτη συνισταμένη του προσανατολισμού των δύο αυτών «ομάδων» στο εσωτερικό του ΜέΡΑ25 αποτυπώνεται στον σκεπτικισμό με τον οποίο και οι δύο αντιμετωπίζουν την παραδοσιακή δομή των κομμάτων, ιδιαίτερα της Αριστεράς. Οι σύνεδροι επεξεργάστηκαν τις πολιτικές θέσεις του κόμματος, όμως η επικύρωσή τους έγινε από όλα τα μέλη του κόμματος διαδικτυακά προκειμένου να αποτραπούν ομαδοποιήσεις και παραγοντισμοί.
Για τους ίδιους λόγους επιλέχθηκε να μην υπάρχουν εκλεγμένα ενδιάμεσα όργανα, τα οποία έχουν μόνο συντονιστικό ρόλο και τα μέλη τους επιλέγονται από τις τοπικές οργανώσεις. Παράλληλα, πολλά όργανα του ΜέΡΑ25 στελεχώνονται μερικώς με κλήρωση.
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή της δυσπιστίας των μελών του ΜέΡΑ25 για τις παραδοσιακές κομματικές δομές είναι και η απόρριψη της συνήθους ρητορικής των αριστερών κομμάτων και η χρήση νέων όρων, παρότι το κόμμα δηλώνει ξεκάθαρα ότι τοποθετείται στην Αριστερά. Έτσι, οι «σύντροφοι» και οι «συντρόφισσες» μετατρέπονται σε «συνοδοιπόρους» και «συνοδοιπόρισσες», η «ιμπεριαλιστική εξάρτηση» σε «χρεοδουλοπαροικία», ο «νεοφιλελευθερισμός» σε «τεχνοφεουδαρχία» και ο «σοσιαλισμός» σε «μετακαπιταλισμό».
Αυτή η χρήση νέων όρων φαίνεται να συνδέεται με την παρουσία στο ΜέΡΑ25 πολλών μελών με μικρή πολιτική εμπειρία και με την αμηχανία των στελεχών του κόμματος για την πολιτική τους ταυτότητα. Ενδεικτική είναι η σχετική αναφορά του Γ. Βαρουφάκη στο κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου όπου επισήμανε ότι «είμαστε οι συνοδοιπόροι της προόδου και θα κερδίσουμε το δικαίωμα να ξαναγίνουμε σύντροφοι κάποια στιγμή».
Αγωνία Βαρουφάκη για περιχαράκωση από ΣΥΡΙΖΑ
Η δεύτερη φάση του συνεδρίου του ΜέΡΑ25 θα ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο, όταν και θα κληθεί να ξεκαθαρίσει τα φυσιογνωμικά του χαρακτηριστικά σε ζητήματα όπως η στάση έναντι της Ε.Ε. και η στρατηγική συμμαχιών.
Σε σχέση με τις συμμαχίες, το ΜέΡΑ25 αντιμετωπίζει τον ΣΥΡΙΖΑ με καχυποψία, παρά το κάλεσμα συμπόρευσης που επανέλαβε ο Νάσος Ηλιόπουλος κατά τους χαιρετισμούς των κομμάτων στο συνέδριο. Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ περιέγραψε την αντιλαϊκή πολιτική της Ν.Δ. τονίζοντας ότι η αντιμετώπισή της «απαιτεί τη δημιουργία ενός μεγάλου κοινωνικού μετώπου. Ενός ενωτικού μετώπου στο οποίο δεν περισσεύει κανείς».
Ο Γιάνης Βαρουφάκης προειδοποίησε τα μέλη του ΜέΡΑ25 για «κυκλωτικές κινήσεις» από τη μεριά του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζοντας πως «χαμένη δεν είναι η ψήφος στο ΜέΡΑ25, αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ, που έχει ενσωματωθεί στην ολιγαρχία».
Όσον αφορά το ΚΚΕ, το ΜέΡΑ25 διατηρεί χαμηλούς τόνους παρά τις επιθέσεις που δέχεται, επιλέγοντας «να γυρίσει και το άλλο μάγουλο».
Παράλληλα, ο Γ. Βαρουφάκης χαρακτήρισε «λάθος» την έξοδο της Ελλάδας από την Ε.Ε., μολονότι αναγνώρισε ότι «η Ε.Ε. δεν μεταρρυθμίζεται» και επικαλέστηκε την ανάγκη συλλογικών αγώνων με τους ευρωπαϊκούς λαούς για την ανατροπή τής ευρωπαϊκής ολιγαρχίας.
Σχετικά με την Ευρωζώνη, ο Γ. Βαρουφάκης σημείωσε ότι το Grexit «θα κοστίσει», υπογράμμισε όμως ότι «μεγαλύτερη καταστροφή από τη διαιώνιση της χρεοδουλοπαροικίας εντός ευρώ δεν υπάρχει» και ισχυρίστηκε πως μια κυβέρνηση ΜέΡΑ25 θα απαντούσε στο κλείσιμο των τραπεζών από την τρόικα με σταδιακή έκδοση εθνικού νομίσματος.
