Σχεδόν είκοσι μέρες έχουν περάσει από τις αμερικανικές εκλογές, ο υπόλοιπος κόσμος, πλην ίσως του πρωθυπουργού της Σλοβενίας, έχει συγχαρεί τον Τζο Μπάιντεν για τη νίκη του, ενώ ο απερχόμενος Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να αρνείται την πραγματικότητα - και βάζει τρικλοποδιές της τελευταίας στιγμής. Τρικλοποδιές που αφορούν άμεσα τους συμμάχους και τους εχθρούς των ΗΠΑ, την ώρα που όλοι τους προσπαθούν να μαντέψουν την πολιτική που θα ακολουθήσει ο Μπάιντεν και να βρουν επαφές στο επιτελείο του μελλοντικού Προέδρου. Για παράδειγμα, η απόφαση Τραμπ να αποσύρει στο παρά πέντε χιλιάδες στρατιώτες από το Ιράκ και κυρίως από το Αφγανιστάν δεν κάνει μόνο τους Ταλιμπάν να τρίβουν τα χέρια τους, αλλά και τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ να πονοκεφαλιάζουν. Όσες χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, έχουν στείλει δυνάμεις στο Αφγανιστάν στηρίζονται στους Αμερικανούς για την ασφάλειά τους - κι αν αυτοί αποσυρθούν, μένουν ξεκρέμαστες. Επιπλέον, κανείς δεν ξέρει τι άλλο θα προλάβει να κάνει ο Τραμπ μέχρι τις 20 Ιανουαρίου. Εάν, ω μη γένοιτο, δρομολογήσει μια επίθεση στο Ιράν, κανείς σ’ αυτή τη μεριά του πλανήτη δεν θα μείνει ανεπηρέαστος.
Μπάιντεν, ο ατλαντιστής
Πάντως, ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι θα σεβαστεί τις διεθνείς συμφωνίες που έχουν υπογράψει οι ΗΠΑ κι από τις οποίες έχει αποχωρήσει ο Τραμπ - χωρίς ωστόσο να ξεκαθαρίσει εάν εκτός από τη Συμφωνία για το Κλίμα, για την οποία έχει δεσμευτεί, εννοεί και άλλες, όπως τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν. Ο Μπάρακ Ομπάμα, σε μια μακρά συνέντευξη που έδωσε την Πέμπτη στη γερμανική τηλεόραση, για την προώθηση του βιβλίου του "Γη της Επαγγελίας", υποστήριξε ότι ο αυριανός Πρόεδρος θα έχει ως προτεραιότητα τη βελτίωση των σχέσεων των ΗΠΑ με την Ευρώπη σε όλα τα επίπεδα. "Είναι ατλαντιστής ψυχή τε και σώματι", είπε. Με δεδομένο ότι ο Τζο Μπάιντεν ήταν ο αντιπρόεδρός του, κάτι παραπάνω θα ξέρει ο Ομπάμα. Σημαίνει αυτό ότι ο Μπάιντεν θα ποντάρει και πάλι στο ΝΑΤΟ; Και με ποιον τρόπο;
Η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει αναφανδόν υπέρ της εμβάθυνσης των υπερατλαντικών σχέσεων και ποντάρει πολλά στον Μπάιντεν, θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ είναι αυτές που θα μαζέψουν την Τουρκία, αν χοντρύνει ακόμη περισσότερο το παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το "βρείτε τα" ισχύει
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια δεν υπήρχε κανείς στην Ουάσιγκτον να σηκώσει το τηλέφωνο και να βάλει όρια στην Τουρκία, καθώς οι προσωπικές σχέσεις Τραμπ - Ερντογάν, ενδεχομένως και οι επαγγελματικές των γαμπρών τους, άφηναν τον Τούρκο Πρόεδρο στην ησυχία του, ακόμη κι όταν εγκαθιστούσε τους ρωσικούς S-400. Στην Αθήνα ελπίζουν ότι αυτή η ιδιόρρυθμη ασυλία με τον Μπάιντεν θα τελειώσει, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν σε όλα δίκιο στους Έλληνες. Η γραμμή ήταν και θα παραμείνει "βρείτε τα" και το θέμα είναι πότε και με ποιους όρους θα ξεκινήσει ο διάλογος με την Τουρκία.
Υποτίθεται ότι τη διαμεσολάβηση για την επανέναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου την έχει αναλάβει η Γερμανία, ως προεδρεύουσα της Ε.Ε. αυτό το εξάμηνο, και προσωπικά η καγκελάριος Μέρκελ, ως μάνατζερ των κρίσεων. Αλλά, για πολλούς λόγους, μεταξύ άλλων λόγω της κλιμακούμενης εθνικιστικής ρητορικής του Ερντογάν, αλλά και λόγω της αμφισημίας της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία μια ποντάρει στη Μέρκελ, μια στον Μακρόν και μια στον Πομπέο, η γερμανική διαμεσολάβηση δεν περπατάει.
Ενόψει συνόδου
Τώρα, με το σεισμογραφικό "Oruc Reis" να παραμένει στην περιοχή νότια της Ρόδου, με την Τουρκία να εκδίδει τη μια Navtex μετά την άλλη, καλύπτοντας περιοχές στα όρια των 6 μιλίων από τα ελληνικά νησιά, αυτό που επιδιώκει η ελληνική κυβέρνηση είναι να ληφθούν από την Ε.Ε. τα "κατάλληλα μέτρα", όπως επιμένουν να λένε στο υπουργείο Εξωτερικών. Η λέξη "κυρώσεις" για κάποιο περίεργο λόγο δεν τους αρέσει. Ίσως επειδή επιμένει σ’ αυτήν -μαζί με τη θετική ατζέντα για την Τουρκία- η αξιωματική αντιπολίτευση.
Ο Νίκος Δένδιας, πάντως, παρουσίασε τις προάλλες στους ομολόγους του στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. τις τουρκικές προκλήσεις, όπως είπε, και κυρίως τις πέντε παράνομες Navtex που έχει εκδώσει μόνο από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα η Άγκυρα, καθώς και το επιεικώς απαράδεκτο πικ - νικ του Ερντογάν στην περίκλειστη Αμμόχωστο την περασμένη Κυριακή. Το ίδιο θα κάνει και στους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ στις 1 και 2 Δεκεμβρίου. Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι το ΝΑΤΟ έχει κάνει το χρέος του, έχει στήσει τον ελληνοτουρκικό μηχανισμό αποτροπής κρίσεων και ευελπιστεί ότι το κόκκινο τηλέφωνο θα λειτουργήσει, εάν και εφόσον χρειαστεί. Από το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να προσδοκά πολλά η Αθήνα, αλλά από τη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. τον Δεκέμβριο θα ήθελε μια πιο χειροπιαστή στήριξη από την αιώνια έκφραση αλληλεγγύης στην Ελλάδα και την Κύπρο. Μέχρι εμπάργκο όπλων εις βάρος της Άγκυρας έχει ζητήσει ο πρωθυπουργός και βρέθηκαν αρκετές χώρες στην Ε.Ε. να συμφωνήσουν, όχι όμως κι αυτές που πουλάνε όπλα στην Τουρκία.
Θα είναι αυτή τη φορά τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πιο... στιβαρά έναντι της Τουρκίας, όπως αφήνουν να εννοηθεί ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας; Ή μήπως θα φροντίσει η Τουρκία για μια πρόσκαιρη αποκλιμάκωση, λίγες μέρες πριν από τη σύνοδο, αποσύροντας πάλι το "Oruc Reis" στο λιμάνι της Αττάλειας; Ίδωμεν...
