Η Μόρια (και η κάθε Μόρια) είναι φτιαγμένη από εξαιρετικά εύφλεκτα υλικά. Είναι φτιαγμένη από ένα απίστευτα επικίνδυνο μείγμα οδύνης, απελπισίας, πανικού, φτώχειας, παραίτησης και οργής, μίσους και ικεσίας, παράκλησης και απαίτησης, επιθετικότητας και υπόκυψης, δακρύων και ψυχικής αποξήρανσης. Σε αντίθεση με τον «ευρωπαϊκό τρόπο ζωής», που είναι φτιαγμένος από πυρίμαχα υλικά: απανθρωπιά, ουσιαστική αδιαφορία για την ανθρώπινη ζωή, εμμονική τυφλότητα ως προς τη λύση ενός πελώριου ανθρωπιστικού προβλήματος, επιμονή ζηλωτή σε κερδώες πολιτικές που παροξύνουν τις αιτίες των προσφυγικών ροών, αφηνιασμένη λογική καταστροφής και άλλα πολλά. Είναι μακρύς ο κατάλογος των πυρίμαχων υλικών της φρίκης. Είναι μακρύς ο κατάλογος αυτού του τρόπου κέρδους ο οποίος ονομάζεται «ευρωπαϊκός (και γενικότερα δυτικός) τρόπος ζωής», που δεν έχει την παραμικρή σχέση ούτε με τις ευρωπαϊκές αξίες του ανθρωπισμού, ούτε με τη ζωή την ίδια. Αυτός ο πυρίμαχος τρόπος θανάτου που μετατρέπει αδίστακτα και χωρίς να παίξει βλέφαρο τους ανθρώπους σε έναν πολτό ζωντανών νεκρών, σε έναν πολτό πεταμένης ζωής μέσα στα βρόμικα τενάγη όπου πετιούνται τα λήμματα των χαλύβδινων αποφάσεων. Γι’ αυτό κάηκε η Μόρια.
Γιατί είναι φτιαγμένη από το εύφλεκτο υλικό των περιττωμάτων που δημιουργεί το σύστημα και μολύνει τους πάντες και τα πάντα. Αυτή η τεράστια μήτρα του τέρατος που φυσικά δεν γεννάει αγγέλους, αλλά τέρατα. Με άλλα λόγια, η Μόρια κάηκε επειδή γι’ αυτό φτιάχτηκε: για να καεί. Γιατί ο «ευρωπαϊκός τρόπος ζωής» δεν αστειεύεται. Ο τρόπος ζωής που κάνει αβίωτη την ζωή εκατομμυρίων κυνηγημένων, λες και πρόκειται για την πιο διαστροφική εκδοχή σ’ ένα αχρείαστο, άδικο και άχρηστο κυνήγι της αλεπούς! Το «αβίωτον προς άγραν του αβρώτου»,όπως θα έλεγε και ο Όσκαρ Ουάιλντ. Μόνο που εδώ αφορά την ανθρώπινη ζωή στο σύνολό της.
Η Μόρια κάηκε επειδή γι’ αυτό φτιάχτηκε. Για να καεί η αναλώσιμη ζωή που δεν έχει τόπο να σταθεί, για να συνεχιστεί η μαρτυρική πορεία προς το τελευταίο καταφύγιο των κυνηγημένων: τον θάνατο. Έναν θάνατο που περνάει μέσα από τα καυδιανά δίκρανα που συγκροτούν λεγεώνες ολόκληρες από δολοφόνους της μεταξωτής γραβάτας, δολοφόνους του μυδραλιοβόλου μικροφώνου, ήρεμους φονιάδες των πάσης φύσεως στρατηγικών σχεδιασμών, κομψούς μαχαιροβγάλτες των αριθμών και των καταμετρήσεων, τυμβωρύχους που ανακατεύουν τα πτώματα με τα χώματα, πατριδέμπορους του μαυραγορίτικου πατριωτισμού και των μυστικών κονδυλίων, γυμνόκωλους παρακρουσμένους φασίστες, γενναίους των συνωμοσιών, αλλά δειλούς των διεκδικήσεων και τόσους άλλους.
Όλοι χωράνε στον ευρωπαϊκό τρόπο αυτής της αβίωτης ζωής. Κι αυτοί που ψεκάζουν τους κατατρεγμένους με φυτοφάρμακα, κι αυτοί που τους λιθοβολούν (βάζουν μάλιστα και τα παιδιά τους) για να φύγουν, κι αυτοί που σπρώχνουν έγκυες γυναίκες στον πνιγμό, κι αυτοί που κλείνουν σχολεία και προπηλακίζουν δασκάλους μη τυχόν και μολυνθεί η παιδεία «μας» αν μεταλαμπαδευτεί σε περισσότερα παιδάκια, κι αυτοί που μαχαιρώνουν τους πιο αφύλαχτους..., κι άλλοι... κι άλλοι. Δημιουργήματα της Μόριας όλοι. Επειδή γι’ αυτό φτιάχτηκε η Μόρια: για να γίνει παρανάλωμα του πυρός και να σκοτεινιάσει ο ορίζοντας από την κάπνα τού μεταφυσικού φόβου, της παράλογης εχθροξενίας και της πανικόβλητης άρνησης να αντιμετωπιστούν οι πραγματικές αιτίες που δημιουργούν τους πρόσφυγες, που δημιουργούν τις Μόριες, που δημιουργούς τις τραγωδίες.
Η Μόρια κάηκε επειδή έτσι φτιάχτηκε: με τα ίδια υλικά που φτιάχνονται ο κάθε πόλεμος, η ανείπωτη πείνα και η αρρώστια με τα εκατομμύρια των νεκρών τους, η ανήκουστη φρίκη της σύγχρονης σκλαβιάς. Η Μόρια φτιάχτηκε με τα ίδια υλικά που φτιάχνονται οι ανθρωποβόροι παράδεισοι των κανίβαλων πολυτελείας.
Εδώ όμως δεν γίνεται να αποφύγω έναν ιστορικό συνειρμό. Η Μόρια κάηκε τη στιγμή που στο Βερολίνο μπροστά στο Ράιχσταγκ τοποθετούνταν (σαν ένα μεγάλο εννοιολογικό γλυπτό ανθρωπισμού) 13.000 άδειες λευκές καρέκλες για να θυμίσουν στους αδιάφορους και τους ηγέτες τούς υπεράριθμους, εύφλεκτους «κατοίκους» της Μόριας. Και λίγο πιο κει, στην πλατεία Μπέμπελ, ακριβώς στο κέντρο του Βερολίνου, υπάρχει ένα άλλο εννοιολογικό γλυπτό του Μίσα Ούλμαν: μια κατάλευκη κενή βιβλιοθήκη, ερμητικά κλειστή, χωμένη στο δάπεδο της πλατείας. Τη βλέπεις από ένα τζάμι. Χωράει 20.000 βιβλία. Δεν υπάρχει κανένα. Είναι ο φόρος τιμής του Βερολίνου στην τραγωδία των ναζί που στις 10 Μαΐου 1933 έκαψαν στο ίδιο σημείο 20.000 βιβλία! Το μνημείο των καμένων βιβλίων.
Όποιος θέλει να δει βλέπει. Βερολίνο, Μόρια, πλατεία Μπέμπελ, Μάιος 1933, Σεπτέμβριος 2020. Ένα λευκό που φτιάχτηκε από αίμα. Η ζωή πάντοτε «μιμείται την τέχνη». Κι αυτό δεν γίνεται να σταματήσει. Γιατί η ζωή είναι φτιαγμένη από τα εύφλεκτα υλικά της δημιουργίας.
