Την ώρα που οι πολίτες δοκιμάζονται με την τεράστια ακρίβεια που πλήττει τα εισοδήματά τους ο προϋπολογισμός σημειώνει τεράστια υπερκέρδη και μάλιστα εις βάρος τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι η υπέρβαση των φορολογικών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού κατά τη διετία 2023-2024 ξεπέρασε τα 11,5 δισ. ευρώ. Το γεγονός ότι ένας από τους βασικούς λόγους είναι η ακρίβεια αποτυπώνεται στο ότι κατά την αντίστοιχη περίοδο η υπέρβαση των εσόδων που προκύπτουν από τον ΦΠΑ ξεπέρασε τα 3,2 δισ. ευρώ. Με βάση τα επίσημα στοιχεία των τελευταίων προϋπολογισμών, η κυβέρνηση είχε τη δυνατότητα να προχωρήσει σε λήψη περισσότερων μέτρων για την ενίσχυση των πολιτών που το είχαν ανάγκη, αλλά δεν το έπραξε μολονότι υπήρχε οικονομική ευχέρεια και δεν είναι σε ισχύ οι δημοσιονομικοί κανόνες.
Αλλωστε, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 άγγιξε τα 8,7 δισ. ευρώ (έναντι στόχου για 4,635 δισ. ευρώ) χωρίς κάτι τέτοιο να είναι απαιτητό από την Κομισιόν ή από κάποια ανάγκη της Ελλάδας. Όπως δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, «πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα πάνω και από αυτό που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2024, κοντά στο 3% του ΑΕΠ. Που σημαίνει έλλειμμα το οποίο αγγίζει το μηδέν», αν και δεν υπήρχε ουδεμία δέσμευση για κάτι τέτοιο.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Με βάση τα επίσημα στοιχεία, η κυβέρνηση της Ν.Δ. προέβλεπε στον προϋπολογισμό του 2023 (περί τα τέλη του 2022) ότι τα φοροέσοδα θα άγγιζαν τα 56,748 δισ. ευρώ, αλλά τελικά ανήλθαν στα 62,465 δισ. ευρώ, κάτι που συνεπάγεται υπέρβαση στόχου της τάξης των 5,7 δισ. ευρώ. Την ίδια χρονιά η υπέρβαση από τα έσοδα του ΦΠΑ έφτασε τα 1,256 δισ. ευρώ (από 22,198 δισ. αρχικά, κατέληξε σε 23,454 δισ.)
Αντίστοιχη ήταν και η πορεία κατά την περσινή χρονιά. Όπως δείχνουν τα τελικά στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα φορολογικά έσοδα άγγιξαν τα 68,787 δισ. ευρώ, από 62,960 δισ. ευρώ ως αρχικά προϋπολογιζόμενα, με την υπέρβαση να ξεπερνά τα 5,8 δισ. ευρώ.
Αναφορικά με τον ΦΠΑ, κατά την περασμένη χρονιά σημειώθηκε υπέρβαση της τάξης των 1,967 δισ. ευρώ, καθώς τα έσοδα ανήλθαν στα 26,346 δισ. ευρώ, αν και αρχικά είχαν προϋπολογιστεί σε 24,379 δισ. ευρώ.
Αν και στα έσοδα του 2024 συνέβαλε και η παραχώρηση της Αττικής Οδού, κάτι που δεν είναι επαναλαμβανόμενο, η συνολική υπέρβαση οφείλεται σε έναν βαθμό στις συνεχόμενες ανατιμήσεις των τελευταίων ετών. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως σ’ αυτό έχουν συμβάλει τόσο η άνοδος του ΑΕΠ όσο και η πάταξη μέρους της φοροδιαφυγής.
Τα φορολογικά βάρη του 2025
Τα μεγάλα φορολογικά βάρη αναμένεται να συνεχιστούν και σε όλη τη διάρκεια του 2025. Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναμένει φορολογικά έσοδα αυξημένα σε σχέση με πέρυσι, με στόχο να αγγίξουν τα 69,2 δισ. ευρώ, ενώ πολλοί, και εντός του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, εκτιμούν πως θα ξεπεράσουν τα 70 δισ. ευρώ. Είναι πέρα από σαφές ότι το παραπάνω έρχεται να δημιουργήσει νέα πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι πλήττονται από την εκτεταμένη ακρίβεια.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα φορολογικά έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να είναι αυξημένα κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024.
Τα έσοδα από φόρους επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 38,019 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,609 εκατ. ευρώ ή 4,4% έναντι του 2024. Ειδικότερα:
* Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 26,673 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,332 δισ. ευρώ έναντι του 2024.
* Οι ΕΦΚ προβλέπονται στο ποσό των 7,276 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 47 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.
Φόρος εισοδήματος
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 25,212 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,009 δισ. ευρώ ή 4,2% έναντι του 2024. Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπεται να διαμορφωθεί στο ποσό των 15,244 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 882 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, ως απόρροια της προβλεπόμενης αύξησης των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας και της αναμενόμενης νέας αύξησης του κατώτατου μισθού. Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων προβλέπεται να ανέλθει στο ποσό των 7,972 δισ. ευρώ, αυξημένος κατά 120 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, παρά την εξισορρόπηση των παραγόντων που επέδρασαν δημοσιονομικά στο προηγούμενο οικονομικό έτος από την προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης στις εταιρείες διύλισης.
Τέλος, τα έσοδα από τους τακτικούς φόρους ακίνητης περιουσίας αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 2,394 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 40 εκατ. ευρώ έναντι του 2024. Μέρος της μεταβολής προκύπτει από τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20% στους ιδιοκτήτες που θα ασφαλίσουν τις κατοικίες τους με φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ για φυσικές καταστροφές.
