Αντιμέτωποι με τις «παγίδες» των τεκμηρίων διαβίωσης αλλά και των νέων αντικειμενικών αξιών αναμένεται να έρθουν το 2023 εκατομμύρια φορολογούμενοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ υψηλότερους φόρους από αυτούς που αναλογούν στα πραγματικά τους εισοδήματα αποκάλυψαν οι φορολογικές δηλώσεις του 2021 για πάνω από 1,748 εκατομμύρια φορολογούμενους, καθώς πιάστηκαν στα δίχτυα των τεκμηρίων διαβίωσης. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι το 2020 ήταν μια χρονιά που, λόγω της πανδημίας, η κυβέρνηση ανέστειλε την εφαρμογή των τεκμηρίων για όσους επλήγησαν από την υγειονομική κρίση, αφού η οικονομία ήταν κλειστή.
Το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης άγγιξε τα 6 δισ. ευρώ, δηλαδή οι φορολογούμενοι, ενώ δήλωσαν εισοδήματα 3 δισ., τους προστέθηκε έξτρα εισόδημα σχεδόν 6 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό φορολογητέο εισόδημα να φτάσει τα 9 δισ. ευρώ.
Τον ίδιο κίνδυνο διατρέχουν και για το 2023 οι φορολογούμενοι που προχώρησαν ή θα προχωρήσουν φέτος στην αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου ή απέκτησαν κάποιο ακίνητο με γονική παροχή ή κληρονομιά, με αποτέλεσμα το τεκμαρτό τους εισόδημα να υπερβαίνει το πραγματικό εισόδημα.
Ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και συνταξιούχοι
Εξ αυτών, έξτρα φόρο πλήρωσαν 571.088 μισθωτοί, 542.453 συνταξιούχοι, 389.133 εισοδηματίες, 146,292 ελεύθεροι επαγγελματίες και 99.958 αγρότες.
Ειδικότερα:
* Οσον αφορά τους συνταξιούχους, το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι, επειδή απλώς διαμένουν σε ιδιόκτητα, ενοικιαζόμενα ή δωρεάν παραχωρηθέντα σπίτια (διαμερίσματα ή μονοκατοικίες) και κατέχουν και ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο, εμφανίζονται με τεκμαρτά εισοδήματα σημαντικά υψηλότερα των πενιχρών που δηλώνουν. Οι 542.463 συνταξιούχοι πλήρωσαν έξτρα φόρο για εισοδήματα 2,645 δισ. ευρώ.
* Οι 571.088 μισθωτοί δήλωσαν εισοδήματα 1,319 δισ. ευρώ, αλλά φορολογήθηκαν για εισοδήματα 2,881 δισ. ευρώ.
* Οι 389.133 εισοδηματίες είναι φορολογούμενοι που δήλωσαν κατά κύριο λόγο εισοδήματα από ακίνητα, τόκους καταθέσεων, μερίσματα και υπεραξία από μεταβίβαση κεφαλαίου. Φορολογήθηκαν για εισοδήματα 2,057 δισ. ευρώ.
* Οι 146.292 ελεύθεροι επαγγελματίες πλήρωσαν φόρο για εισοδήματα 869 εκατομμύρια ευρώ, ενώ δήλωσαν εισοδήματα 248,51 εκατομμύρια
* Τέλος, 99.958 αγρότες φορολογήθηκαν για εισοδήματα 576,38 εκατομμύρια, ενώ δήλωσαν εισοδήματα 210,22 εκατομμύρια ευρώ.
Πρόσθετοι φόροι
Τα τεκμήρια είναι η μεγαλύτερη «παγίδα» πρόσθετων φόρων για τα νοικοκυριά. Για παράδειγμα, απειλούν χιλιάδες φορολογούμενους που προχωρούν στην αγορά ενός καινούργιου ή μεταχειρισμένου αυτοκινήτου. Κι αυτό γιατί στο τεκμήριο διαβίωσης, το οποίο προσδιορίζεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά και την παλαιότητα του αυτοκινήτου, έρχεται να προστεθεί και το ποσό που διέθεσε ο φορολογούμενος για να αποκτήσει το Ι.Χ., το οποίο αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσιακού στοιχείου, ανεβάζοντας το συνολικό ύψος του τεκμαρτού εισοδήματος.
Οι νέες αντικειμενικές
Την ίδια στιγμή, μέχρι τον Μάρτιο επεκτείνονται οι αντικειμενικές αξίες σε άλλες 2.167 περιοχές της χώρας, ώστε να φτάσει στο 100% η κάλυψη των ακινήτων της επικράτειας που καλύπτονται από το αντικειμενικό σύστημα.
Πρόκειται για περιοχές οι οποίες καλύπτουν σχεδόν όλη τη χώρα, μέσα στις οποίες υπάρχουν ακίνητα τα οποία υποφορολογούνταν μέχρι τώρα, ενώ η αξία τους είναι ακόμη και πολλαπλάσια σε σχέση με άλλα ακίνητα που είναι εντός του αντικειμενικού συστήματος. Τα περισσότερα εξ αυτών είναι εκτός σχεδίου και εκτός οικισμών, αλλά ορισμένα είναι αξιοποιήσιμα ως τουριστικά, καθώς είναι παραλιακά και άρα υψηλής αξίας, που μέχρι τώρα διαφεύγουν της κανονικής φορολόγησης.
Σήμερα το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών ακινήτων καλύπτει 13.808 ζώνες και απομένουν 2.167 ζώνες που είναι εκτός και οι οποίες θα ενταχθούν μέχρι το τέλος Μαρτίου.
