Εν αναμονή ενός δύσκολου φθινοπώρου, τα νοικοκυριά έχουν αρχίσει μεγάλες περικοπές προϊόντων, την ώρα που η ακρίβεια εντείνεται και το ιδιωτικό χρέος των πολιτών αυξάνεται. Ήδη, σύμφωνα με στέλεχος αλυσίδας σούπερ μάρκετ, σε επίπεδο όγκου πωλήσεων η μείωση φτάνει το 9% το πρώτο εξάμηνο φέτος συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2021. Η εικόνα είναι ίδια και τον Ιούλιο, με τους καταναλωτές να αναζητούν προσφορές και φθηνότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Διαρκής πτώση
Όπως αποκαλύπτει η έρευνα της NielsenIQ, αύξηση 0,9% παρουσίασαν οι συνολικές πωλήσεις σε αξία του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων το πρώτο εξάμηνο του 2022 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη προέρχεται αποκλειστικά από αυξημένες τιμές, καθώς η ζήτηση παρουσιάζει αρνητική τάση για το σύνολο των μεγάλων κατηγοριών, δείγμα του ότι οι καταναλωτές έχουν ξεπεράσει τα όρια των αντοχών τους.
Αναφορικά με την πορεία επιλεγμένων κατηγοριών ταχέων διακινούμενων καταναλωτικών αγαθών (FMCGs), η τάση σε αξία του +0,7% που σημειώνουν οδηγείται κυρίως από τις κατηγορίες των τροφίμων και ποτών, οι οποίες παρουσιάζουν και τις μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις, στο +4,2%, με αποτέλεσμα οι όγκοι πωλήσεων να υποχωρούν κατά 2,7%.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν οι κατηγορίες του ελαιόλαδου, του συσκευασμένου τυριού, αλλά και των αλεύρων, των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 22,7%, 9,6% και 9,1% αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη NielsenIQ, στην αύξηση αυτή έχουν συμβάλει ιδιαίτερα οι μήνες Μάιος και Ιούνιος, οι οποίοι έχουν παρουσιάσει σημαντικά πιο έντονες ανατιμήσεις σε σχέση με το πρώτο τετράμηνο του έτους.
Πλήγμα στους καταναλωτές
«3 στους 4 καταναλωτές, περίπου το 74%, αγοράζουν με κριτήριο μόνο την τιμή. Η ενέργεια τρώει από το διατιθέμενο εισόδημα, σε μέσους όρους, το 17%», σύμφωνα με έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Λιανικής Πώλησης.
Γάλα, γιαούρτια, τυριά, αυγά, ξηροί καρποί, φρούτα, κρέας, κατεψυγμένα τρόφιμα, κονσέρβες, σνακ, αναψυκτικά, αρτοσκευάσματα, είδη ζαχαροπλαστικής, όσπρια, φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, αλκοολούχα ποτά, χαρτικά, απορρυπαντικά και είδη προσωπικής υγιεινής και ομορφιάς είναι τα βασικά ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα που οι πωλήσεις τους σε όγκο έχουν μειωθεί από 0,5% έως και 13,5%.
Δυσοίωνες προβλέψεις
Με βάση τις καλοκαιρινές προβλέψεις για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι το 2022 ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 8,9%, από 6,3% που προέβλεπε την άνοιξη, για να αρχίσει να υποχωρεί σταδιακά το 2023 και να φτάσει στο 3,5% το επόμενο έτος, έναντι πρόβλεψης για 1,9% τον Μάιο. Εκτός από τη διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού, η εξασθένηση της δυναμικής στη δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδίως λόγω της ασθενέστερης ανάκαμψης, αναμένεται να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στις δαπάνες των νοικοκυριών τα επόμενα τρίμηνα, όπως αναφέρεται από την Κομισιόν.
Στροφή σε φθηνότερα προϊόντα
Η μείωση του τζίρου των σούπερ μάρκετ οφείλεται τόσο στην αγορά λιγότερων ειδών από τους καταναλωτές όσο και στη στροφή τους σε φθηνότερα προϊόντα. Δεν είναι τυχαίο ότι το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας συνεχίζει να ανεβαίνει και διαμορφώνεται στο πρώτο πεντάμηνο στο 16%. Μάλιστα, ενώ ο τζίρος στα σούπερ μάρκετ υποχωρεί, ο τζίρος ειδικά των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας καταγράφει αύξηση 6,3%. Το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ήταν πέρυσι 14,8% και φέτος είναι η πρώτη χρονιά που ανακάμπτει μετά μια περίοδο 7 ετών που ακολουθούσε καθοδική πορεία.
Αδυναμία να κάνουν διακοπές
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα γνώμης που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ), με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το 48% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι δεν θα κάνει διακοπές φέτος το καλοκαίρι. Το 22% δηλώνει ότι θα κάνει, αλλά πιο περιορισμένα, πιο λίγες ημέρες, και μόλις το 13% ότι θα κάνει και φέτος διακοπές όπως κάθε χρόνο.
Όσον αφορά το ύψος της εκτιμώμενης δαπάνης για διακοπές το 2022, αυτή μεσοσταθμικά εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 17%, με την πλειονότητα των ερωτηθέντων και συγκεκριμένα το 35% να δηλώνει ότι θα μειώσει τη σχετική δαπάνη σε ποσοστό άνω του 35%.
