Το ζήσαμε κι αυτό... Δέκα χρόνια μετά τις παράνομες μνημονιακές περικοπές των συντάξεων (2012) το ΣτΕ με τη χθεσινή απόφαση-βόμβα αρνείται την καταβολή των αναδρομικών σε χιλιάδες συνταξιούχους που είχαν υποστεί περικοπές από το 2012 και τώρα δεν τους τις επιστρέφει αναδρομικά για το ελάχιστο διάστημα του περιβόητου εντεκαμήνου (11.6.2015-11.5.2016).
Το Ανώτατο Δικαστήριο με τη χθεσινή απόφασή του υιοθετεί πλήρως όχι μόνο την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης (επιπτώσεις από την πανδημία, προσφυγικό, αγορά Ραφάλ) για τις περικοπές, αλλά και τον (αντισυνταγματικό) διαχωρισμό των συνταξιούχων που ζητούσαν την καταβολή των αναδρομικών τους για τις περικοπές σε δώρα και επικουρικές συντάξεις. Η χθεσινή απόφαση δέχεται, επίσης, τη λογική «της απόσβεσης για αναδρομικά από δώρα και επικουρικές» και βασίζεται στην απόφαση της κυβέρνησης (τροπολογία Βρούτση 2020), σύμφωνα με την οποία «τα αναδρομικά ποσά που θα καταβληθούν στους συνταξιούχους του Δημοσίου αφορούν μόνο τις περικοπές του Νόμου 4093/2012 και όχι τις περικοπές του 4051/2012».
Υπενθυμίζεται πως το 2020 η κυβέρνηση έδωσε τα αναδρομικά από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων, οδηγώντας με την φόρμουλα αυτή σε απόσβεση τις αξιώσεις για τα αναδρομικά από δώρα και επικουρικές, δικαιώνοντας, δηλαδή, μόνο τους συνταξιούχους που είχαν προσφύγει δικαστικά έως τις 31.7.2020, όταν και ψηφίστηκε η επίμαχη διάταξη που πλήρωσε τα αναδρομικά από τις κύριες.
«Η απόφαση αυτή σημαίνει πως για το εντεκάμηνο αναδρομικά από την κατάργηση των δώρων και τις μειώσεις στις επικουρικές μπορούν πλέον να διεκδικήσουν μόνο όσοι είχαν ασκήσει δικαστικές αγωγές έως τον Ιούλιο του 2020, πριν από την ψήφιση του σχετικού νόμου» σημειώνει ο δικηγόρος - εργατολόγος Δ. Μπούρλος, προσθέτοντας ότι με τις αποφάσεις αυτές διαψεύστηκαν οι ελπίδες και οι προσδοκίες των συνταξιούχων, και «κατά τη νομική μου άποψη, πλέον τίθενται εν αμφιβόλω η σημασία και η αξία μιας πιλοτικής δίκης».
Τι αναφέρει η απόφαση
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Ανώτατου Δικαστηρίου, «απορρίφθηκαν αιτήσεις ακυρώσεως σωματείων και συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης Φ.11321/35005/1528/13.10.2020 “επιστροφή ποσών μειώσεων συντάξεων ιδιωτικού τομέα” κατά το σκέλος:
α) προβλέπεται η επιστροφή σε όλους τους συνταξιούχους (ανεξαρτήτως αν είχαν ασκήσει ένδικα βοηθήματα ή όχι) ποσών που αντιστοιχούν σε μειώσεις μόνον των κύριων συντάξεων (μειώσεις των Νόμων 4051/2012 και 4093/2012, που κρίθηκαν αντισυνταγματικές με τις 2287-2288/2015 αποφάσεις του ΣτΕ) για χρονικό διάστημα 11 μηνών, από 11.6.2015 έως τη δημοσίευση του Ν. 4387/2016, ενώ δεν προβλέπεται η επιστροφή ποσών που αντιστοιχούν σε περικοπές των επικουρικών συντάξεων και των επιδομάτων αδείας και εορτών,
β) προβλέπεται η καταβολή των ποσών που αντιστοιχούν σε περικοπές κύριων συντάξεων, αποσβέννυνται, σύμφωνα με το άρθρο 114 παρ. 4 του Ν. 4714/2020, όπως ισχύει, οι επιπλέον αξιώσεις των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα για ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές, μειώσεις και καταργήσεις, δυνάμει του Ν. 4051/2012 και του Ν. 4093/2012, κύριων, επικουρικών συντάξεων, επιδομάτων αδείας και εορτών, κατά το χρονικό διάστημα από τις 11.6.2015 έως τη δημοσίευση του Ν. 4387/2016, εφόσον, ως προς τις αξιώσεις αυτές, δεν υπήρχε εκκρεμής δίκη κατά τη δημοσίευση του εν λόγω Ν. 4714/2020 (31.7.2020).
Τεμπονέρας: Σύνταγμα σε αναστολή;
«Πρόκειται για μια απόφαση που εφαρμόζει τη θεωρία περί του “κράτους των δικαστών” και, σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, τα δικαστήρια κατά τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, δεν πρέπει να υπεισέρχονται στις πολιτικές επιλογές του νομοθέτη» αναφέρει ο δικηγόρος - εργατολόγος Δ. Τεμπονέρας.
«Με την απόφασή του το ΣτΕ όχι απλώς ενσωμάτωσε πλήρως τα επιχειρήματα της κυβέρνησης αποδεχόμενο άκριτα (!) τις επιλογές του νομοθέτη, ώστε να μην δοθούν τα οφειλόμενα στους συνταξιούχους, αλλά το πιο επικίνδυνο είναι ότι συνεχίζει στο ίδιο μνημονικό μονοπάτι που χάραξε παλιότερη νομολογία (βλ. 668/2012 ΣτΕΟλ), σύμφωνα με την οποία η δημοσιονομική ισορροπία (άρα και τα όποια Σύμφωνα Σταθερότητας, οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, τα πρωτογενή πλεονάσματα κ.λπ.) είναι το “ιερό Ευαγγέλιο” και άρα δεν επιδέχονται αμφισβήτησης.
Ακόμα και η αξιοπρεπής διαβίωση, η περιουσία εν ευρεία έννοια των πολιτών (άραγε πόσα δισ. έχουν συνεισφέρει οι συνταξιούχοι στην περίοδο της κρίσης;), η υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις δικαστικές αποφάσεις, παρά τη συνταγματική τους κατοχύρωση, υποχωρούν μπροστά στον “χρυσό δημοσιονομικό κανόνα”.
Πρόκειται για τον ορισμό της συνταγματοποίησης των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας, που παράγει συγκεκριμένες δικαιοπολιτικές συνέπειες.
Πότε, άλλωστε, η Ελλάδα θα πάψει να είναι υπερχρεωμένη, πότε θα πάψει να έχει ανάγκη σημαντικές αμυντικές δαπάνες και πότε θα σταματήσουν οι μεταναστευτικές ροές;
Και μέχρι τότε τι; Το σύνταγμα της χώρας θα τίθεται σε αναστολή;»
