«Καταπέλτης» κατά της Ελλάδας για τα παράνομα pushbacks κατά μεταναστών αποτελεί η Frontex, ζητώντας την τιμωρία της χώρα μας, καθώς έχει 13 ανοικτές υποθέσεις για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον μεγαλύτερο αριθμό περιστατικών σε όλη την ΕΕ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Frontex / Απειλεί την Ελλάδα με διακοπή χρηματοδότησης λόγω των pushbacks - Σιωπή από Μαξίμου
Συγκεκριμένα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής δηλώνει τόσο απογοητευμένος από τις επανειλημμένες απωθήσεις μεταναστών από την Ελλάδα που εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει από τις Βρυξέλλες να κινήσουν πειθαρχική διαδικασία κατά της Αθήνας, δήλωσε αξιωματούχος της Frontex στο Politico και τη Welt.
Ο υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων Γιόνας Γκρίμχεντεν, ο οποίος κάνει συστάσεις στο διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού, δήλωσε ότι η συμπεριφορά της Ελλάδας δίνει στην Frontex δύο επιλογές: Να αναστείλει την αποστολή της ή να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας.
Ο Γκρίμχεντεν τόνισε, ωστόσο, ότι η διακοπή των εργασιών δεν θα εξυπηρετούσε καλύτερα την αποστολή του οργανισμού, διότι πρέπει να υπάρχει εποπτεία της ελληνικής κυβέρνησης.
«Αν η Frontex έφευγε από την Ελλάδα, δεν θα υπήρχε πλέον κανένας τρόπος να μάθουμε πώς οι αρχές αντιμετωπίζουν τους μετανάστες που φθάνουν. Ο οργανισμός διασφαλίζει την παρακολούθηση και τη διαφάνεια», δήλωσε.
Κάτι που συνιστά μια πιθανή έκκληση προς την Επιτροπή να αναλάβει δράση, καθώς οι Βρυξέλλες ελέγχουν την πλειοψηφία της χρηματοδότησης για τη στήριξη των συνόρων της Ελλάδας, σύμφωνα με τον Γκρίμχεντεν.
«Πρέπει να υπάρξει κάποιου είδους τιμωρία. Η ίδια η Επιτροπή είναι σε θέση να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει εναντίον ενός κράτους μέλους», δήλωσε ο Γκρίμχεντεν συμπληρώνοντας ότι «η Frontex δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα μόνη της».
Παράλληλα πρότεινε στην Επιτροπή να συνδέσει την πρόοδο της Ελλάδας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών με την πρόσβασή της σε κεφάλαια. Σε ακραία περίπτωση, εάν η Αθήνα συνεχίσει να αποφεύγει τις ευθύνες της έναντι των μεταναστών, η Επιτροπή θα μπορούσε να κινήσει νομικές διαδικασίες ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Το Politico σχολιάζει ότι οι παρατηρήσεις του Γκρίμχεντεν έρχονται σε συνέχεια της απειλής του οργανισμού να περικόψει τη χρηματοδότηση των σκαφών της ακτοφυλακής, που συγχρηματοδοτείται από την Frontex, εκτός εάν οι Έλληνες εφαρμόσουν βασικές συστάσεις για τη μεταναστευτική πολιτική.
Η Επιτροπή δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα του Politico για σχολιασμό.
Η Ελλάδα έχει 13 ανοικτές υποθέσεις για pusbacks
Τον Μάιο του 2023, η ΕΕ κάλεσε την Ελλάδα να διερευνήσει τους ισχυρισμούς για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και για απελάσεις από τις αρχές της.
Η Ελλάδα έχει επί του παρόντος 13 ανοικτές υποθέσεις για φερόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορούν μετανάστες, ο μεγαλύτερος αριθμός περιστατικών σε όλο το μπλοκ. Το 2024, σχεδόν το ένα τρίτο των 56 ανοικτών υποθέσεων της Frontex αφορούσε τη χώρα.
«Η Ελλάδα παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημά μας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο Γκρίμχεντεν, ο οποίος είναι υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων του Frontex από το 2021.
Το 2023, ο Γκρίμχεντεν πρότεινε επίσης την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα λόγω παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων, κάτι που μπορεί να κάνει βάσει του άρθρου 46.
Εάν ο οργανισμός αναστείλει την αποστολή του, ωστόσο, αυτό θα σήμαινε ότι θα αποσύρει πλοία, συνοριοφύλακες και αεροσκάφη από έναν από τους πιο πολυσύχναστους μεταναστευτικούς διαδρόμους στην Ευρώπη. Η Frontex δήλωσε προηγουμένως στο Politico ότι είχε κάνει συγκεκριμένες προτάσεις προς την Ελλάδα για να τις εφαρμόσει - με πιθανές επιπτώσεις σε περίπτωση που αγνοηθούν.
Στο πιο πρόσφατο περιστατικό στις 3 Απριλίου, τουλάχιστον επτά μετανάστες, μεταξύ των οποίων δύο παιδιά, έχασαν τη ζωή τους όταν η βάρκα τους βυθίστηκε κοντά στη Λέσβο μετά την επέμβαση της Ελληνικής Ακτοφυλακής, σύμφωνα με καταγγελία που έλαβε η Frontex. Η Frontex έχει ξεκινήσει έρευνα και επί του παρόντος συγκεντρώνει φωτογραφικά και βιντεοσκοπημένα αποδεικτικά στοιχεία και μαρτυρίες επιζώντων, ενώ απευθύνεται σε Έλληνες αξιωματούχους για σχόλια.
Αξιωματούχος της ελληνικής ακτοφυλακής δήλωσε ότι η καταγγελία προήλθε από έναν από τους 23 διασωθέντες μετανάστες. Η ακτοφυλακή ισχυρίστηκε ότι η βάρκα ήταν γεμάτη με ανθρώπους, με αποτέλεσμα να ανατραπεί.
Πολλές από τις ανοιχτές υποθέσεις σχετίζονται με τις φερόμενες αναγκαστικές απομακρύνσεις χιλιάδων ανθρώπων από τους Έλληνες αξιωματούχους της υπηρεσίας μετανάστευσης στα χερσαία σύνορα και στη θάλασσα. Η πρακτική αυτή, γνωστή ως επαναπροώθηση, είναι παράνομη σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και το διεθνές δίκαιο. Τον Ιανουάριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε τις ελληνικές αρχές ένοχες για τη διενέργεια συστηματικών επαναπροωθήσεων μεταναστών και για την παραβίαση της νομοθεσίας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διαδικασία αυτή.
Το Politico υπενθυμίζει ότι η ίδια η Frontex αντιμετώπισε καταγγελίες για κακή συμπεριφορά στο χειρισμό των μεταναστών και για χρήση τακτικών απώθησης το 2022, γεγονός που οδήγησε στην παραίτηση του επικεφαλής της.
Παράλληλα αναφέρεται στο πολύνεκρο ναυάγιο στην Πύλο τον Ιούνιο του 2023, όταν εκατοντάδες μετανάστες έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα όταν ένα αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε στα ανοικτά των ακτών της νότιας χερσονήσου της Ελλάδας, ενώ προσπαθούσε να φτάσει στην Ευρώπη από τη Λιβύη. Ανεξάρτητη έρευνα του Έλληνα Συνηγόρου του Πολίτη συνέστησε πειθαρχική δίωξη για οκτώ Έλληνες ακτοφύλακες που ενεπλάκησαν στο περιστατικό.
«Το ανθρωπιστικό έργο της ελληνικής ακτοφυλακής είναι αδιαμφισβήτητο και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο αναγνωρίζεται ευρέως με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε στο Politico ο εκπρόσωπος Τύπου της Ελληνικής Ακτοφυλακής Νικόλαος Αλεξίου.
«Σε περίπτωση πιθανών αποκλίσεων από την απαιτούμενη συμπεριφορά, ενεργοποιούνται εσωτερικοί μηχανισμοί έρευνας και παρακολούθησης, ανεξάρτητα ή παράλληλα με τις δικαστικές διαδικασίες ή τις έρευνες που διεξάγονται από άλλες αρμόδιες αρχές. Η ελληνική ακτοφυλακή συνεργάζεται πλήρως με αυτές τις αρχές».
Κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Τύπου της ελληνικής κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα, ο εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απάντησε στην αναφορά του Politico ότι η Frontex εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακόψει τη χρηματοδότηση των σκαφών της ακτοφυλακής, λέγοντας ότι η Frontex δεν είχε διατυπώσει καμία απειλή επισήμως.
«Η χώρα μας είναι αυτή που προστατεύει τα θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης στη συντριπτική πλειονότητα των αφίξεων», είπε. «Σε κάθε περίπτωση, η Frontex διερευνά όλες τις καταγγελίες, ακόμη και αυτές που προέρχονται από ανεπιβεβαίωτες πηγές».
Αξίζει να σημειωθεί ότι αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα του Politico για σχολιασμό.
