Έκθετη βρίσκεται για άλλη μία φορά η Ελλάδα αναφορικά με πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου, καθώς έκθεση της Ευρωπαίας Συνηγόρου του Πολίτη, Έμιλι Ο' Ρέιλι αναφέρει ούτε λίγο ούτε πολύ ότι η Frontex έβλεπε το πλοίο Adriana με τους εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες να βυθίζεται και δεν μπορούσε να παρέμβει, με ευθύνη της Ελλάδας.
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνει η ίδια η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη σε άρθρο της στον Guardian, επικαλούμενη την έρευνα που διεξήγαγε, την περισσότερη ώρα μεταξύ του εντοπισμού του μοιραίου πλοίου μέχρι την ανατροπή και βύθισή του τα μέλη της Frontex έπρεπε να μείνουν αμέτοχα «λόγω της απουσίας εξουσιοδότησης από τις ελληνικές αρχές να ενεργήσουν».
«Ο οργανισμός (σ.σ. η Frontex) είναι νομικά υποχρεωμένος να ακολουθεί τις εντολές και τις οδηγίες της συντονιστικής εθνικής αρχής» σημειώνει η Έμιλι Ο' Ρέιλι προσθέτοντας ότι σύμφωνα με έγγραφα που βρίσκονται στην κατοχή της «επανειλημμένες κλήσεις της Frontex προς το ελληνικό λιμενικό για παροχή βοήθειας, έμειναν αναπάντητες».
Ακόμα η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη σημειώνει ότι drone που έστειλε η Frontex, για παροχή βοήθειας στο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου, «εστάλη από τις ελληνικές αρχές σε άλλο περιστατικό».
«Όταν επιτέλους επετράπη στη Frontex να επιστρέψει στο σημείο που βρισκόταν το πλοίο Adriana, αυτό είχε ανατραπεί με πολλές εκατοντάδες ανθρώπους να είναι ήδη νεκροί», σημειώνει η Ο' Ρέιλι. Κατά συνέπεια, αναφέρει η έκθεση, η Frontex βρέθηκε στο σημείο που έπλεε το πλοίο μόνο δύο φορές. Μία για λίγο με αεροπλάνο δύο ώρες μετά την ενημέρωση από τις ιταλικές αρχές και 18 ώρες αργότερα μέσω drone και όταν το σκάφος είχε ήδη βυθιστεί.
«Πρέπει να αναρωτηθούμε γιατί ένα σκάφος που τόσο προφανώς χρειάζεται βοήθεια δεν έλαβε ποτέ αυτή τη βοήθεια παρά το γεγονός ότι ένας οργανισμός της ΕΕ, οι αρχές δύο κρατών - μελών, η κοινωνία των πολιτών και ιδιωτικά πλοία γνώριζαν την ύπαρξή του. Γιατί οι αναφορές περί συνωστισμού, φαινομενικής έλλειψης σωσίβιων, παιδιών στο πλοίο και πιθανών θανάτων απέτυχαν να πυροδοτήσουν έγκαιρες προσπάθειες διάσωσης που θα μπορούσαν να είχαν σώσει εκατοντάδες ζωές», αναφέρει η Έμιλι Ο'Ράιλι σύμφωνα με το Euronews.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η ίδια, αναφέρεται στο άρθρο της στη βρετανική ιστοσελίδα και στις παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών από το ελληνικό λιμενικό σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου «σημειώθηκε λίγο μετά την παραίτηση του πρώην διευθυντή της Frontex μετά από έκθεση της ΕΕ που αποκάλυπτε τις παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών από το ελληνικό λιμενικό. Αυτές οι επαναπροωθήσεις είναι παράνομες σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο».
Επιπλέον η Έμιλι Ο' Ρέιλι δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην περίπτωση του θανάτου 11 ανθρώπων στο Φαρμακονήσι το 2014 με ευθύνη του ελληνικού λιμενικού, υπόθεση για την οποίο καταδικάστηκε η Ελλάδα σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «λιγότερο από ένα χρόνο νωρίτερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε καταδικάσει την Ελλάδα σε μια υπόθεση που αφορούσε βύθιση άλλου σκάφους με νεκρούς και με κάποιες ομοιότητες με την τραγωδία» ανοιχτά της Πύλου.
«Ωστόσο, η Frontex έχει επιλέξει, μέχρι σήμερα, να μην ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της να αποχωρήσει από την Ελλάδα λόγω ανησυχιών για παραβιάσεις των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Αυτό είναι κάτι που τώρα ζητήσαμε από τη Frontex να εξετάσει και να δημοσιοποιήσει αυτές τις σκέψεις» τονίζει η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη.
Η έρευνα για την Frontex
Η ΕΕ κινδυνεύει να γίνει συνένοχος στους θανάτους μεταναστών στη Μεσόγειο, αν δεν αλλάξει η λειτουργία της Frontex, διαπιστώνει η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη Έμιλι Ο' Ρέιλι στην πολυαναμενόμενη έκθεσή της για το ναυάγιο της Πύλου και τις ευθύνες για την απώλεια εκατοντάδων ζωών στη Μεσόγειο.
«Η συνεργασία με τις εθνικές αρχές όταν υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους για έρευνα και διάσωση ενέχει τον κίνδυνο να καταστήσει την ΕΕ συνένοχη σε ενέργειες που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και κοστίζουν ζωές» αναφέρει χαρακτηριστικά η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη.
Παράλληλα, η Ευρωπαία Συνήγορος διαπιστώνει ότι η Frontex «δεν παραβίασε κάποιον από τους σχετικούς κανόνες και διαδικασίες», αλλά σημειώνει ότι η ικανότητα του Οργανισμού να λειτουργεί στη θάλασσα επηρεάζεται σοβαρά από τον σχεδιασμό του, γεγονός που καθιστά τον οργανισμό εξαρτημένο από τη συγκατάθεση και την καλή θέληση των εθνικών αρχών.
Η ίδια επισημαίνει την έλλειψη εσωτερικών κατευθυντήριων γραμμών του οργανισμού για την έκδοση κλήσεων κινδύνου (Mayday) τονίζοντας για την περίπτωση του πολύνεκρου ναυαγίου ανοιχτά της Πύλου ότι δεν εξέδωσε Mayday όταν εντόπισε για πρώτη φορά το πλοίο, από αεροπλάνο που έστειλε στο σημείο.
