Το τελευταίο διάστημα στο Διαδίκτυο αλλά και σε ορισμένες τηλεοπτικές εκπομπές κυριάρχησε η είδηση πως τα μανιτάρια Pleurotus είναι σαρκοφάγα και ως εκ τούτου εξοβελίστηκαν από τη χορτοφαγική και βίγκαν διατροφή. Μία άκρως εντυπωσιακή «είδηση» με προέλευση την Ταϊβάν, που άκριτα αναπαρήγαγαν δεκάδες ιστοσελίδες η μία μετά την άλλη, χωρίς κανείς να κάνει τον κόπο να απευθυνθεί σε ειδικούς και επιστήμονες. Πόσο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκεται αυτή η «είδηση» και πόσο σαρκοφάγα είναι τα συγκεκριμένα μανιτάρια; Το παραπάνω ερώτημα θέσαμε στον Λευτέρη Λαχουβάρη και στον Αθανάσιο Μαστρογιάννη, ειδικούς μυκητολόγους του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και ιδιοκτήτες της εταιρείας Μανιτάρια Δίρφυς.
Το εν λόγω άρθρο κυκλοφόρησε στην Ελλάδα για πρώτη φορά με τίτλο «Τα μανιτάρια Pleurotus διαγράφονται από τις χορτοφαγικές επιλογές, καθώς σκοτώνουν και τρώνε σκουλήκια». Αναφέρεται σε μια εργασία ερευνητών από την Ταϊβάν και αποτελεί ακόμα μία ιστορία τού «Χαμένοι στην μετάφραση». Η συντάκτρια του άρθρου, πιθανόν, δεν φαντάστηκε τις σοβαρές επιπτώσεις του τίτλου που έδωσε για ένα σημαντικό προϊόν που παράγεται στην Ελλάδα και αποτελεί πηγή εσόδων για πολλούς παραγωγούς, καθώς τα μανιτάρια Pleurotus δεν έχουν διαγραφεί από καμία χορτοφαγική επιλογή και δευτερευόντως τα Pleurotus δεν τρώνε σκουλήκια.
Τα μανιτάρια Pleurotus που οι καταναλωτές βρίσκουν στο εμπόριο προέρχονται από τη φύση ή από μονάδες καλλιέργειας μανιταριών;
Μόνο το μυκήλιο ειδών Pleurotus που απαντώνται στη φύση (αυτοφυή μανιτάρια) μπορεί να ακινητοποιήσει και στη συνέχεια να τραφεί από νηματώδεις σκώληκες. Αυτό βεβαίως συμβαίνει εφόσον ο μύκητας βρεθεί στο κατάλληλο περιβάλλον με την ταυτόχρονη παρουσία μεγάλου αριθμού νηματωδών, όπως γίνεται σε πολλά εργαστήρια in vitro. Στη δε μελέτη της ερευνητικής ομάδας από την Ταϊβάν, τα στελέχη Pleurotus που μελετήθηκαν προέκυψαν ύστερα από 12.000 μεταλλάξεις αυτοφυών στελεχών και μόνο 13 είχαν την ικανότητα της νηματοβόρου αυτής δράσης. Με απλά λόγια, η ερευνήτρια από την Ταϊβάν, επειδή δεν έβρισκε εύκολα στέλεχος αυτοφυούς Pleurotus που να έχει έντονη τη νηματοβόρο δράση, ακολούθησε την τεχνική των μεταλλάξεων.
Το σχόλιο περί «διαγραφής» των μανιταριών Pleurotus από «χορτοφαγικές επιλογές» λόγω αυτής της ιδιότητας είναι τελείως αβάσιμο και δεν έχει καμία επιστημονική τεκμηρίωση. Να επισημάνουμε ότι στο υπόστρωμα καλλιέργειας των μανιταριών δεν υπάρχουν νηματώδη ή άλλα σκουλήκια, τα δε στελέχη Pleurotus που χρησιμοποιούνται για καλλιεργητικούς σκοπούς δεν είναι μεταλλαγμένα. Τα μανιτάρια Pleurotus καλλιεργούνται σε υπόστρωμα που αποτελείται από 100% παστεριωμένο άχυρο σιταριού από τον Θεσσαλικό κάμπο που δεν περιέχει κανενός είδους ζωικό παράγοντα νεκρό ή ζωντανό.
Υπάρχει κίνδυνος οι παραπλανητικές ειδήσεις και τα fake news να προκαλέσουν οικονομική ζημία στους επαγγελματίες καλλιεργητές μανιταριών και πώς σκοπεύετε να αντιδράσετε;
Πιστεύουμε ότι ήδη το συγκεκριμένο άρθρο έχει προκαλέσει μεγάλη σύγχυση στους καταναλωτές και, προς μεγάλη μας απογοήτευση, κανένας από αυτούς που το αναδημοσίευσαν δεν απάντησε στα μέιλ μας, ούτε μπήκε καν στο κόπο να αναρωτηθεί το μέγεθος της ζημιάς που μπορεί να έχει διαπράξει. Παρατηρήσαμε δε από άλλες ευρωπαϊκές ιστοσελίδες που αναπαρήγαγαν το ίδιο θέμα ότι κανένας δεν χρησιμοποίησε παραπλανητικό τίτλο, αλλά όλοι οι τίτλοι στα αγγλικά περιγράφουν το πραγματικό αφήγημα όπως αρχικά είχε δοθεί.
Ποια είναι η δυναμική των μανιταριών στις σημερινές διατροφικές επιλογές των Ελλήνων και η ποια η θέση του κλάδου στην αγορά τροφίμων;
Οι Έλληνες παραγωγοί Pleurotus ξεπερνούν τους 80, με συνολικό αριθμό εργαζομένων ή εμπλεκομένων στην αλυσίδα παραγωγής-διανομών τους 3.000 εργαζόμενους, και το Pleurotus σήμερα είναι το μοναδικό ελληνικό προϊόν που δεν εισάγεται! Ναι, καλά διαβάσατε, όλο τον χρόνο η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται από την εγχώρια παραγωγή. Περήφανα, δε, μπορούμε να πούμε ότι ενώ άλλες χώρες έχουν τη δική τους παραγωγή, εντούτοις προτιμούν να αγοράζουν υπόστρωμα μανιταριών και μανιτάρια παραγωγής μας. Ο ετήσιος τζίρος των μανιταριών στην Ελλάδα ξεπερνά τα 50 εκατομμύρια ευρώ.
Info
Το Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών παραδοσιακά και εδώ και πολλές δεκαετίες μελετάει όλες αυτές τις μεγαλειώδεις δράσεις των μανιταριών Pleurotus με τους δύο καταξιωμένους καθηγητές Γεώργιο Ζερβάκη και Ιορδάνη Χατζηπαυλίδη και καταξιωμένους ερευνητές όπως οι Γεώργιος Κουτρώτσιος και Δημήτριος Δήμου.
Η διατροφική αξία των μανιταριών Pleurotus είναι εντυπωσιακή, με πολλές βιονεργές ουσίες όπως οι β-γλυκάνες, πρωτεΐνες υψηλής διατροφικής αξίας, αντιοξειδωτικά συστατικά και υψηλές ποσότητες εργοστερόλης (προβιταμίνης D).
Αρκούν μόνο 0,3 γρ. αποξηραμένων μανιταριών Pleurotus για να καλύψουν τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού μας σε βιταμίνη D. Είναι δε πεντανόστιμα.
