Καθώς διανύουμε τις τελευταίες ημέρες του 1952, η κυβέρνηση Παπάγου κάνει τις προγραμματικές της δηλώσεις υπό τις χλιαρές αντιδράσεις της κεντρώας αντιπολίτευσης Πλαστήρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
70 χρόνια / Τα πρώτα βήματα της ΑΥΓΗΣ
Στο θέμα της ειρήνευσης, ο Παπάγος παρουσιάζει την πολιτική της λεγόμενης «λήθης» για τους μετανοήσαντες αριστερούς. Χιλιάδες παραμένουν στις φυλακές και στα ξερονήσια: οι σφοδρές κακοκαιρίες των ημερών ισοπεδώνουν τις σκηνές στον Αϊ-Στράτη αφήνοντας τους εξόριστους -πολλοί εκ των οποίων είναι ηλικιωμένοι ή/και φυματικοί- βουτηγμένους στη λάσπη.
Η ΕΔΑ, μολονότι εκτός Κοινοβουλίου, ασκεί σφοδρή κριτική στη νέα κυβέρνηση. Με απανωτά διαβήματα στους νεοδιορισθέντες υπουργούς ζητά άμεσες λύσεις για τους «δεσμώτες» του μετεμφυλιακού κράτους. Τα πρωτοσέλιδα της ΑΥΓΗΣ της εβδομάδας αποτυπώνουν την προσπάθεια συγκρότησης ενός αριστερού αντιπολιτευτικού λόγου. Φιλοξενούν επίσης ένα εγκωμιαστικό, πολυήμερο αφιέρωμα στην Κίνα του Μάο Τσε Τουνγκ.
Δεν θα μπορούσαν να λείπουν και οι ευχές για τα 73α γενέθλια του στρατάρχη Στάλιν. Θα είναι, άλλωστε, τα τελευταία του. Τρεις μήνες μετά, ο Στάλιν, «ασάλευτος, ξαπλωμένος σε θάλασσα από λουλούδια», θα οδηγηθεί στην τελευταία του κατοικία βυθίζοντας στο πένθος τους «δημοκρατικούς πολίτες» όλης της οικουμένης.
Τρομοκρατία από συμμορίες ακροδεξιών
Αποθρασυμένες από την εκλογική νίκη της Δεξιάς, οι συμμορίες της Ακροδεξιάς τρομοκρατούν τις εργατικές γειτονιές. Στην Κοκκινιά πρώην μέλη της Οργάνωσης Χ επιτίθενται σε οινοπαντοπωλείο τραυματίζοντας τρεις θαμώνες του. Σε όλα τα επεισόδια -και είναι αρκετά- της εποχής είναι χαρακτηριστική η νωθρή, σε βαθμό φαιδρότητας, αντίδραση των επίσημων Αρχών.
Ο Παπάγος κόβει τη 13η σύνταξη
Στην οικονομία, η κυβέρνηση Παπάγου κόβει το χριστουγεννιάτικο δώρο («13η σύνταξη») στους συνταξιούχους. Μετά την κατακραυγή, αποφασίζει να καταβάλει τη σύνταξη Ιανουαρίου… μερικές μέρες νωρίτερα, ώστε οι δικαιούχοι να έχουν για να περάσουν τα Χριστούγεννα. Και τι θα φάνε τον Ιανουάριο; Έχει ο Θεός!
Οποιαδήποτε αναλογία με αντίστοιχο κυβερνητικό δούλεμα των δικών μας ημερών είναι ασφαλώς τυχαία…
Απόγνωση φυματικού
Στο δικαστικό, τρόπον τινά, ρεπορτάζ: Άπορος φυματικός σπάει βιτρίνα ζαχαροπλαστείου με την ελπίδα πως αν φυλακιστεί, θα τον μεταφέρουν στο Σανατόριο του Νοσοκομείου «Σωτηρία». Η Δικαιοσύνη, θεότυφλη ήδη από τότε, δεν του χαρίζεται. Τον καταδικάζει μόλις σε είκοσι ημέρες φυλακή. «Μόλις βγω, θα κάνω άλλη, βαρύτερη πράξιν» δηλώνει ο φυματικός αποχωρώντας από το δικαστήριο.
Απόγνωση στο «Σωτηρία»
Αλλά και για τους νοσηλευόμενους στο «Σωτηρία» οι συνθήκες δεν ήταν πάντα εύκολες. Στις μικρές ειδήσεις των πίσω σελίδων δημοσιεύεται η έκκληση για οικονομική ενίσχυση του κυρίου Διαμαντόπουλου προκειμένου να αγοράσει τα «απαραίτητα αντιβιοτικά». Η φαρμακευτική αγωγή για τη φυματίωση ήταν διαθέσιμη -σε περιορισμένες ποσότητες- στην Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας του 1940. Δεν ήταν όμως διαθέσιμη σε όλους. Για να τύχεις αξιοπρεπούς περίθαλψης, έπρεπε να διαθέτεις είτε χρήματα είτε «μέσον» στο μετεμφυλιακό κράτος. Ιδανικά, και τα δύο.
Εκκένωση των βόθρων στο Νέο Φάληρο
«Αθηναϊκή Ριβιέρα»: Η κυβέρνηση διατάσσει το άδειασμα των βόθρων της πόλης στον Αγωγό Προφήτη Δανιήλ που κατέληγε στο Νέο Φάληρο! Μέχρι το 1952, η εκκένωση γινόταν στις ακτές του Περάματος, το οποίο από την ΑΥΓΗ ερμηνευόταν ως καλύτερη επιλογή δεδομένου ότι υφίστατο θαλάσσιο ρεύμα που απομάκρυνε τα λύματα. Πώς εμπλέκεται όμως η Αγγλοϊράνιαν στην υπόθεση; Η εταιρεία είχε αγοράσει μεγάλες εκτάσεις στην παραλιακή ζώνη του Περάματος και πίεζε υπέρ της λύσης του Φαλήρου προκειμένου τα οικόπεδά της να πάρουν αξία. Η πετρελαϊκή εταιρεία Αγγλοϊράνιαν υφίσταται ακόμη και σήμερα. Τη γνωρίζουμε με το όνομα BP.
Σύλληψη Κενυάτα
Περνάμε στα διεθνή νέα. Στην Κένυα, οι Βρετανοί αποικιοκράτες συλλαμβάνουν τον Τζόμο Κενυάτα, μετέπειτα Πρόεδρο της χώρας. Ως πολιτική προσωπικότητα ο Κενυάτα θεωρούνταν μετριοπαθής. Οι Βρετανοί όμως έπρεπε να κάνουν επίδειξη πυγμής λόγω της Εξέγερσης των Μάου-Μάου (1952-1960). Έτσι, έπειτα από μια δίκη παρωδία, τον καταδίκασαν σε επταετή καταναγκαστικά έργα. Εντέλει, το μόνο που κατάφεραν ήταν να τον μετατρέψουν σε εθνικό ήρωα για τους συμπολίτες του.
Ο ορισμός του δικτάτορα
Στη Βενεζουέλα, η χούντα που κυβερνά τη χώρα από το 1949 προκηρύσσει εκλογές. Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι της αρεσκείας της (εκλέγεται με ποσοστό άνω του 62% το μετριοπαθές δημοκρατικό κόμμα URD). Έτσι, ο δικτάτορας Πέρεζ-Χιμένεζ απλώς το αγνοεί, αναθέτοντας εκ νέου την εξουσία στον εαυτό του. Η δικτατορία θα κρατήσει έως το 1958.
Μαχαραγιάς τηλεπαρουσιαστής
Στις Κάννες, ο μαχαραγιάς του Κασμίρ Καράν Σινγκ παντρεύεται την καλή του υπό το φως 4.600 πολυέλαιων και «οκτώ έγχρωμων προβολέων». Δεκαπέντε χρόνια μετά, ο Σινγκ θα απαρνηθεί τους πριγκιπικούς του τίτλους και θα υπερψηφίσει τη συνολική κατάργηση του θεσμού στην Ινδία. Στην πολυτάραχη ζωή του έγινε βουλευτής, υπουργός, πρέσβης της Ινδίας στις ΗΠΑ, κοσμήτορας στο πανεπιστήμιο, φιλόσοφος αλλά και παρουσιαστής τηλεοπτικών προγραμμάτων. Ζει ακόμα (91 ετών!) στο Νέο Δελχί.
Δικαίωση μετά θάνατον
Παραμένουμε στην Ινδία. Ο «Σριραμούλης» που αναφέρεται εδώ είναι ο Πότι Potti Σριραμούλου, ακτιβιστής υπέρ της ανεξαρτησίας της Ινδίας αρχικά και μετέπειτα της ανεξαρτησίας του κρατιδίου της Αντρά στη Νοτιοανατολική Ινδία. Ο θάνατός του και οι ταραχές που ακολούθησαν υποχρέωσαν την κυβέρνηση Νεχρού να ικανοποιήσει -μετά θάνατον- το αίτημά του. Ο τίμιος «Σριραμούλης» διακρίθηκε για την υποστήριξη που προσέφερε στους Νταλίτ («Άθικτους»), την κατώτερη κάστα της Ινδίας. Περιφερόταν ξυπόλητος και ασκεπής στους δρόμους των πόλεων της χώρας του κρατώντας πλακάτ που έγραφαν συνθήματα υπέρ της κοινωνικής ισότητας και της ουσιαστικής κατάργησης των καστών.
«Βίβα Ζαπάτα!» με αστερίσκο
Κλείνουμε με ένα σύντομο πέρασμα από το καλλιτεχνικό ρεπορτάζ. Σε Αττικόν και Ρεξ προβάλλεται το «Βίβα Ζαπάτα!» του Ελία Καζάν, με τον Μάρλον Μπράντο στον ομώνυμο ρόλο. Στην κινηματογραφική της κριτική, η ΑΥΓΗ είναι αμφίθυμη έναντι της ταινίας. Αναγνωρίζει μεν τα αγαθά κίνητρα του σεναριογράφου Στάινμπεκ, αλλά κατακρίνει την παρουσίαση ορισμένων εκ των επαναστατών ως διεφθαρμένων εξουσιαστών.
Το 1952 στην Αθήνα λειτουργούσαν περίπου πενήντα σινεμά πρώτης και δεύτερης προβολής. Εξ αυτών, συνεχίζουν τη λειτουργία τους έξι: το Άστορ, το Άστυ, το Έλλη και το Ιντεάλ στο κέντρο της Αθήνας, το Διάνα στο Μαρούσι και το Σπόρτινγκ στη Νέα Σμύρνη. Το παλιότερο εξ αυτών είναι το Ιντεάλ (ιδρύθηκε το 1921) και δεύτερο παλιότερο το Σπόρτινγκ, που φιλοξενείται στον ίδιο χώρο από το 1939!
