Κατάφωρη καταπάτηση του προστατευτικού θεσμικού πλαισίου στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου μέσω παράνομης επέκτασης των ορίων του οικισμού Μεγάλο Πάπιγκο εκδηλώνεται εδώ και μήνες προς εξυπηρέτηση οικοδομικής δραστηριότητας.
Έξι περιβαλλοντικές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι εκτελούνται απρόσκοπτα οι εργασίες κατασκευής δύο οικιών εκτός των ορίων του παραδοσιακού οικισμού και εντός του πυρήνα του Εθνικού Πάρκου, ζητώντας την άμεση παρέμβαση των αρχών οι οποίες μέχρι τώρα «έχουν επιδείξει σκανδαλώδη αδράνεια και αδιαφορία». Οι οργανώσεις «ΑΝΙΜΑ», «Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ)», «Ελληνική Εταιρεία Προστασία της Φύσης», «Καλλιστώ», «Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία» και «Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων» με κοινή τους ανακοίνωση αναδεικνύουν σειρά παρανομιών και αυθαιρεσιών. Και όλα αυτά σε μια από τις πιο ευαίσθητες και σημαντικές ζώνες του Εθνικού Πάρκου, ενταγμένη στο Δίκτυο Natura 2000. Προειδοποιούν ότι υπονομεύονται ζωτικοί όροι προστασίας του, όταν μάλιστα το Ζαγόρι είναι υποψήφιο και ως «πολιτιστικό τοπίο» Παγκόσμιας Κληρονομιάς για ένταξη στην UNESCO.
Οι οργανώσεις τεκμηριώνουν ότι η επέκταση των ορίων είναι παράνομη διότι δεν έγινε με Προεδρικό Διάταγμα, όπως επιτάσσει η πολεοδομική νομοθεσία. Αντ΄αυτού, ο Δήμος Ζαγορίου, στο πλαίσιο της υποχρέωσης για παροχή των ορίων των οικισμών για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, υπέβαλε στην αντίστοιχη εφαρμογή της Κτηματολόγιο Α.Ε., μεταξύ άλλων, χαρτογραφικό υπόβαθρο, στο οποίο εμφανίζονται τα «νέα» όρια του οικισμού, διευρυμένα σε σχέση με τα ισχύοντα , τα οποία όλως παραδόξως αγνοούνται. Μάλιστα, η αυθαίρετη οριοθέτηση χρησιμοποιήθηκε για την κύρωση του δασικού χάρτη της περιοχής.
Υπηρεσιακή αδράνεια
Οι οργανώσεις επιμένουν ότι τα όρια του οικισμού του Πάπιγκου έχουν καθορισθεί προ τριακονταετίας με την υπ’ αριθ. 165/1990 απόφαση του νομάρχη Ιωαννίνων (ΦΕΚ Δ΄ 272/1990) που συνοδεύεται από σχεδιάγραμμα με γραμμή οριοθέτησης και θεώρηση της Υπηρεσίας. Ως νότιο όριο του οικισμού έχει οριστεί ο Ιερός Ναός Αγ. Νικολάου (το νεκροταφείο του οικισμού). Το όριο του οικισμού αποτελεί και το κοινό όριο με τον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου - Τμήμα Βίκος (Ζώνη Ια Περιοχή Προστασίας της Φύσης), σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου και καθορισμού ζωνών προστασίας (2005).
Ακολούθως, κατά παράβαση της ισχύουσας οριοθέτησης η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Ιωαννιτών εξέδωσε τις οικοδομικές άδειες για τις οικίες γόνων γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας που κατασκευάζονται τώρα. Προηγήθηκε η διασφάλιση πρόσβασης προς τις ιδιοκτησίες, κατά παράβαση της ΚΥΑ χαρακτηρισμού του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, αφού η Περιφέρεια Ηπείρου διαπλάτυνε και χαλικόστρωσε μια «διαδρομή», η οποία είχε τη μορφή ιχνών από κοπάδια των ζώων της περιοχής. Έκτοτε πραγματοποιείται συνεχής διέλευση μηχανημάτων δομικών έργων (εκσκαφέων, φορτηγών, μπετονιερών κ.λπ.) στον πυρήνα του Εθνικού Πάρκου - Τμήμα Βίκος, στη Ζώνη Ια απολύτου προστασίας, δραστηριότητα που απαγορεύεται,ενώ η κίνηση οχημάτων επιτρέπεται μόνο σε υφιστάμενους δρόμους και μόνο για εργασίες διαχείρισης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Αστυνομία, το Δασαρχείο και οι Διευθύνσεις Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου - Δυτ. Μακεδονίας, που έχουν ενημερωθεί, αδρανούν επιδεικτικά και δεν έχουν ακόμα εκτελέσει τα κατά νόμον καθήκοντά τους για διακοπή των παράνομων δραστηριοτήτων και έλεγχο των παραβατών, επισημαίνουν οι οργανώσεις. Εξαίρεση αποτελεί η Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Β. Πίνδου, ο πρώην φορέας Διαχείρισης που καταργήθηκε από τους πρώτους και ενσωματώθηκε στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που έχει την αρμοδιότητα διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου. Απαντώντας σε αίτηση της «Καλλιστώ», στις 20/4/2022, ο ΟΦΥΠΕΚΑ αναγνωρίζει ότι το νότιο όριο του οικισμού του Μεγ. Πάπιγκου είναι το νεκροταφείο του ιερού ναού του Αγ. Νικολάου και διαπιστώνει την παράνομη χρήση του δήθεν «δρόμου» στην καρδιά του Πάρκου καλώντας τις αρμόδιες υπηρεσίες να προβούν στις νόμιμες ενέργειες.