Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.7°C24.6°C
2 BF 54%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
18.0°C24.3°C
2 BF 53%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C20.9°C
4 BF 66%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
19.9°C20.8°C
3 BF 56%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.4°C23.9°C
2 BF 35%
Κυκλάδες / Δώδεκα μήνες στην Ανάφη, η ζωή και τα προβλήματά της
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κυκλάδες / Δώδεκα μήνες στην Ανάφη, η ζωή και τα προβλήματά της

ΑΝΑΦΗ

Ένα νέο στοιχείο στην Ανάφη είναι η άσφαλτος. Τα τελευταία χρόνια φτιάχτηκαν αρκετοί δρόμοι και δρομολογούνται να κατασκευαστούν ακόμη περισσότεροι. Ο χειμώνας όμως δεν θα γίνει πιο υποφερτός.

Από τον Οκτώβρη μέχρι τον Μάιο, οι άνθρωποι που πηγαινοέρχονται στη μικρή της στεριά μετρούνται στις παλάμες πέντε-δέκα ανθρώπων. Όλοι κι όλοι οι νέοι του μικρού νησιού στις Κυκλάδες είναι 40 άτομα. Ενώ αρκετοί απ’ τους 150 μόνιμους κατοίκους του, είναι ηλικιωμένοι και πηγαίνουν απ’ το σπίτι στην εκκλησία κι απ’ την εκκλησία στο σπίτι, σε μια διαδρομή που το αυτοκίνητο έτσι κι αλλιώς είναι περιττό συνήθως.

Ο Αναστάσιος Αλεξόπουλος με τη σύζυγό του Σοφία

Οι άνθρωποι που ζουν την Ανάφη κάθε ημέρα, δώδεκα μήνες τον χρόνο, εκφράζουν την ανησυχία ότι το νησί τους θα ερημώσει από τα νιάτα παντελώς. Στην τελευταία απογραφή που κατάφερε να γίνει στη χώρα το 2011, ο αριθμός των μόνιμων κατοίκων αντιστοιχούσε σε 271. Μέσα στη δεκαετία που μεσολάβησε ο πληθυσμός μειώθηκε σχεδόν στο μισό. Η έλλειψη ευκαιριών και επιλογών σε ό,τι αφορά τον βιοπορισμό και την καθημερινότητα αποδείχτηκε καθοριστική ώστε να μεταναστεύσουν οι νέοι με το που ενηλικιώνονταν.

«Δίνουμε μάχη πραγματική για να μπορέσουμε να παραμείνουμε στο νησί» λέει στην ΑΥΓΗ ο Αναστάσιος Αλεξόπουλος, 36 χρόνων. Μεγαλωμένος στο Πέραμα, άλλαξε σελίδα πριν από δέκα χρόνια και σήμερα χαίρεται με φόντο το γαλάζιο την οικογένειά του μ’ ένα παιδάκι 11 μηνών. Στην πόλη δεν θα γύριζε, γιατί δεν αντέχει πια το άγχος και τα νεύρα της. Χρειάζονται όμως περισσότερες προϋποθέσεις για να ακολουθήσουν κι άλλοι το παράδειγμά του. «Αλλιώς θα έχουμε δρόμους και ένα λιμάνι άδεια, τα οποία θα τα χαίρονται μόνο οι επισκέπτες που έρχονται το καλοκαίρι».

ΑΝΑΦΗ

Τα πλοία που δεν έρχονται

Το κοντινότερο μεγάλο νησί στην Ανάφη είναι η Σαντορίνη. Απέχει μιάμιση ώρα και η συμφωνία του κράτους με τις εταιρείες είναι για δρομολόγια όλο τον χρόνο έναντι υψηλών ποσών κάθε εβδομάδα για μία με δύο διαδρομές. Σε αυτά τα δρομολόγια βασίζεται ολόκληρη η τροφοδοσία του νησιού. Ωστόσο, κάθε τόσο που δυναμώνουν οι άνεμοι τα πλοία μένουν δεμένα στο λιμάνι. Το αποτέλεσμα είναι να λείπουν στους κατοίκους του για αρκετές ημέρες τα στοιχειώδη. «Από ένα χαρτί υγείας μέχρι να πιούμε ένα γάλα.  Ένα γιαούρτι.  Ένα τυρί.  Ένα μοσχάρι, που δεν έχει εδώ πέρα μοσχαρίσιο κρέας. Πράγματα που είναι αυτονόητα για κάποιους εμείς εδώ δεν τα έχουμε».

Αν προκύψει επείγον ζήτημα υγείας, είναι θέμα τύχης τι θα ακολουθήσει, λέει ο Α. Αλεξόπουλος. «Το ξέρω εκ πείρας, γιατί είχα ατύχημα και χρειάστηκε να έρθει ελικόπτερο να με πάρει.  Έγινε ολόκληρη διαδικασία γιατί δεν ήθελαν να έρθουν. Είχα ατύχημα με ανοιχτό κάταγμα με αιμορραγία και μας λέγανε ότι το ΕΚΑΒ ασχολείται μόνο με τον Covid και δεν μπορεί να καλύψει άλλα περιστατικά. Τελικά, μετά από πιέσεις, ήρθε ο στρατός να με πάρει. Περίμενα έξι ώρες. Ευτυχώς τη γλίτωσα».

Η αιγαιοπελαγίτικη διακύμανση των μποφόρ θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί, λένε οι Αναφιώτες, αρκεί να έμπαινε ως όρος στους διαγωνισμούς να μην χρησιμοποιούνται τόσο ελαφρά πλοία. «Μας στέλνουν ένα πλοιάριο τύπου καταμαράν που δεν παίρνει οχήματα για ένα δεκαχίλιαρο τη βδομάδα και δεν κάνει τα δρομολόγια λόγω καιρού, αλλά τα πληρώνονται κανονικά. Πάνω από 5-6 μποφόρ και δεν έρχεται».

Το καλοκαίρι τα δρομολόγια πυκνώνουν. Παράλληλα με τη σύνδεση της Σαντορίνης, ενισχύεται εκείνη με τον Πειραιά (δέκα ώρες μακριά). Στη μία εταιρεία προστίθεται άλλη μία και τα δύο δρομολόγια γίνονται τέσσερα. Απ’ τα μέσα Ιουνίου που ξεκινά η σεζόν μέχρι τον Σεπτέμβριο κατεβαίνουν απ’ τις μπουκαπόρτες τους κάθε φορά δεκάδες τουρίστες. Ωστόσο και εδώ υπάρχει ένα εμπόδιο, η έλλειψη προγραμματισμού.

«Δηλαδή, αν ελέγξετε, τώρα η Ανάφη εμφανίζεται να μην έχει πλοίο, δεν μπορεί κάποιος να κόψει εισιτήριο για τον επόμενο μήνα. Μας πάνε μήνα-μήνα. Αυτό μας έχει επηρεάσει στο κομμάτι του τουρισμού, γιατί ειδικά οι Ευρωπαίοι τα κλείνουν τουλάχιστον πέντε και έξι μήνες νωρίτερα».

Αυτός ίσως είναι και ένας λόγος που ο μεγάλος αριθμός επισκέψεων στο νησί γίνεται σε διάστημα 40 μόλις ημερών. «Το 80% του τζίρου μας είναι αυτές τις 40 μέρες. Μ’ αυτά ζούμε, απλά είμαστε τυχεροί που δεν έχει κόστος διαβίωσης η Ανάφη. Από την άποψη ότι όλοι έχουν τις κοτούλες τους, όλοι έχουν τα κουνελάκια τους για να έχουν κρέας, όλοι έχουν και έναν μικρό κήπο για να ασχολούνται, οπότε έχουν και τα λαχανικά τους».

Ο ίδιος ο Α. Αλεξόπουλος έχει παραδοσιακό μαγειρείο και λίγα ενοικιαζόμενα. Η γυναίκα του είναι δημόσια υπάλληλος.

ΑΝΑΦΗ

Έναν γιατρό, ρε παιδιά

Τις ώρες που ο Α. Αλεξόπουλος υπέφερε απ’ τον τραυματισμό του, η αγωνία του μεγάλωνε καταλαβαίνοντας ότι δεν μπορούσε να πάρει τη βοήθεια που χρειαζόταν από τον αγροτικό γιατρό του νησιού. «Του ζητούσαν να κάνει γνωμάτευση πόσο επικίνδυνο είναι το τραύμα μου και αυτός τους έλεγε είναι επικίνδυνο, δεν ήξερε να τους εξηγήσει». Ο νεοφώτιστος γιατρός δεν φταίει, βέβαια. «Απ’ το πανεπιστήμιο βγήκε και ήρθε με τη μία εδώ». Χρειάζεται λοιπόν ένας άνθρωπος με εμπειρία. «Έχουμε μόνο έναν αγροτικό γιατρό, έχουμε έναν νοσηλευτή ως βοηθητικό προσωπικό, αλλά δεν έχουμε παθολόγο. Παλεύουμε χρόνια να έχουμε έναν παθολόγο, τουλάχιστον να μπορεί να γίνει σωστά μία γνωμάτευση».

Στο νησί δεν υπάρχει καν φαρμακείο.  Άλλη μια πατέντα, λοιπόν, και εκεί. «Ό,τι φάρμακα θέλουμε θα πρέπει να τα παραγγέλνουμε τηλεφωνικώς στη Σαντορίνη και να μας έρχονται μέσω μεταφορικής εταιρείας, που σημαίνει ότι θα πρέπει να προνοούμε για το τι χρειαζόμαστε, γιατί παίρνει τουλάχιστον μια εβδομάδα να έρθουν. Εκεί τουλάχιστον, σε συνεννόηση με τον αγροτικό, τα καταφέρνουμε, μας τα συνταγογραφεί και τα παίρνουμε. Το έκτακτο είναι το πρόβλημα. Δηλαδή αν γίνει κάτι έκτακτο και χρειαστείς ένα φάρμακο που δεν το έπαιρνες πριν, εκεί υπάρχει πρόβλημα».

ΑΝΑΦΗ

Σχολεία της μίας κατεύθυνσης

Στα θρανία των σχολείων κάθονται - δεν κάθονται 15 παιδιά. Και όσο με τα χρόνια μειώνονται τόσο μειώνονται και οι ευκαιρίες γι’ αυτά που μένουν. Η τακτική που ακολουθείται στο ενιαίο Γυμνάσιο-Λύκειο είναι να πηγαίνουν όλοι οι μαθητές σε μία κατεύθυνση, λόγω της έλλειψης καθηγητών. Η απόφαση λαμβάνεται ανάλογα με το πού φαίνεται να έχουν κλίση οι περισσότεροι μαθητές.

Εκείνο που ανησυχεί πολύ τους γονείς είναι μην εδραιωθεί το καθεστώς της τηλεκπαίδευσης, το οποίο εφαρμόστηκε μέσα στην πανδημία. «Ειδικά στο Γυμνάσιο-Λύκειο, που θέλει πολλές ειδικότητες, φοβόμαστε ότι θα γίνει μόδα και ότι δεν θα φέρνουν καν καθηγητή για 3-4 παιδιά».

«Ζητάμε να μείνει ενεργό το σχολείο και να έχουμε καθηγητές. Είναι αλλιώς για τα παιδιά να υπάρχει μια αλληλεπίδραση με ανθρώπους που τους βλέπουν καθημερινά και τους έχουν πρότυπα. Βέβαια, τους ταλαιπωρούν τους ανθρώπους. Είναι ωρομίσθιοι και είναι θαύμα που έρχονται για ένα πεντακοσάρικο. Απλώς, εδώ πέρα υπάρχει ακόμη αυτό που επικρατούσε στην επαρχία του 1950 και του 1960. Πάνε ένα αβγό στον δάσκαλο, του δίνουν και μια κοτούλα σφαγμένη, οπότε εντάξει».

Με την ενηλικίωση οι περισσότεροι νέοι επιβιβάζονται στο βαπόρι της μετανάστευσης. «Ένα παιδί όταν ενηλικιώνεται προτιμάει να είναι σερβιτόρος στην Αθήνα και να φυτοζωεί από το να έρθει στην Ανάφη, να παλέψει για τη ζωή του και να μείνει στον τόπο του. Γιατί, απλά, θυσιάζει πάρα πολλά».

Είναι τόσο μικρή η ενεργή μερίδα του πληθυσμού, που δεν σου επιτρέπει ν’ ανοίξεις καν ένα μαγαζί. «Υπάρχει ένα καφενείο, ένα μίνι μάρκετ, αυτά. Φανταστείτε το σουβλατζίδικο ανοίγει κάθε Σάββατο, γιατί δεν βγαίνει ο άνθρωπος, τι να κάνει».

Οι βεγγέρες που δεν έχει η Αθήνα

«Τουλάχιστον μας δίνεται η δυνατότητα να ζήσουμε ποιοτικά». Η επαφή με τη φύση και τον άνθρωπο είναι διαφορετική. «Τον χειμώνα μαζευόμαστε στα σπίτια. Κάνουμε βεγγέρες, το έχουν σε όλες τις Κυκλάδες. Είναι η επίσκεψη στο σπίτι, που καταλήγει σε γλέντι τελικά».

Οι επόμενες δεκαετίες θα είναι κρίσιμες για την Ανάφη. Για τον Α. Αλεξόπουλο είναι απαραίτητο ο δήμος να στρέψει την προσοχή και πέρα απ’ το "πολύτιμο" κομμάτι των υποδομών, στην ενίσχυση των ευκαιριών. «Να αγκαλιάσει μια πρωτοβουλία που θα στραφεί στον οικοτουρισμό, ώστε να υπάρχει και ένα ψευτοεισόδημα τον χειμώνα. Είτε αυτό είναι βότανα, είτε αυτό είναι μέλι».

Τον καιρό αυτό τουλάχιστον η ελπίδα δήλωσε παρούσα. «Φέτος ήταν μια πολύ καλή χρονιά. Μαζί με το δικό μας γεννήθηκαν δύο ακόμη μωρά, σύνολο τρία. Είχε να συμβεί πάρα πολλά χρόνια».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL