Η γενιά του Facebook, του Instagram και του Tik Tok. Η γενιά των (Z)millennials, που στην ελληνική εκδοχή της δεν έχει βιώσει παρά μόνο κρίσεις: οικονομικές, υγειονομικές και περιβαλλοντικές. Η γενιά που, παρότι εξαιρετικά μορφωμένη, είτε δεν εργάζεται είτε το κάνει μερικώς και με επισφάλεια, μην μπορώντας να τα βγάλει πέρα με τα ενοίκια και τους λογαριασμούς. Μια γενιά που, ενώ έχει χαρακτηριστεί ως απολιτίκ και αδιάφορη, παρουσιάζει στοιχεία ριζοσπαστικοποίησης και μαχητικότητας σε πεδία πολιτικής όπως η «δικαιωματική ατζέντα». Νέοι και νέες σε ετοιμότητα, εντέλει, να κάνουν cancel οποιονδήποτε και οτιδήποτε αμφισβητεί τη δυνατότητά τους να επηρεάζουν τα πράγματα. Και αν προς το παρόν «τα παρτάλια οι σκέψεις» τους αισθάνονται κάπως άβολα εντός των ορίων του κομματικού φαινομένου, τούτο δεν σημαίνει πως παύουν να αποτελούν εν δυνάμει επικίνδυνες για το status quo «πειρατικές σημαίες».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Millenials και Gen Z / Αυτοί που έχασαν τα πάντα δεν έχουν παρά να τα αλλάξουν όλα
Αυτά -και πολλά περισσότερα- αποτυπώνονται στην παρούσα, τρίτη κατά σειράν, εμβληματική έρευνα του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς σε συνεργασία με την Prorata γύρω από τις αντιλήψεις, τις στάσεις και την πολιτική συμπεριφορά των νέων 17 έως 34 ετών. Νέοι και νέες που ανησυχούν κυρίως -αλλά και αυξανόμενα μέσα στον χρόνο- για τους μισθούς και τις συνθήκες εργασίας, για την έλλειψη στέγης και το ύψος των ενοικίων, καθώς και για το ενδεχόμενο να βρεθούν (ή να παραμείνουν) εντός του καταθλιπτικού φάσματος της ανεργίας.
Μια γενιά της οποίας η μεγαλύτερη μερίδα αυτοτοποθετείται στα αριστερά και τα κεντροαριστερά του πολιτικού φάσματος (40%), εν αντιθέσει με μια σαφώς μικρότερη μερίδα (25%) που αυτοτοποθετείται στα δεξιά και τα κεντροδεξιά του. Δεν είναι όμως μόνο η γενικά αριστερόστροφη τοποθέτηση της νέας γενιάς. Είναι και οι θετικές προσλήψεις της σε σχέση με μακροαφηγήματα κορυφαίας κοινωνικής χρησιμότητας που έχουν τραυματιστεί, δικαίως ή αδίκως, σκοπίμως ή όχι, στη μακρά περίοδο, όπως ο «σοσιαλισμός». Θετικές προσλήψεις απέναντι σε έννοιες - σύμβολα για την Αριστερά, που συμπληρώνονται από μια στάση φοβική αλλά και ταυτόχρονα δυνητικά συγκροτητική, η οποία αποτυπώνεται στο ισχυρά θετικό φορτίο που φέρει η έννοια του πατριωτισμού για την πλειονότητα της νέας γενιάς (66%).
Και αν, με βάση τις πιο πρόσφατες επιστημονικές επεξεργασίες, μπορούμε να τεκμηριώσουμε ότι τα παραδοσιακά μακροαφηγήματα έχουν χάσει μέρος της ισχύος τους και την αίγλη του παρελθόντος, μπορούμε, παράλληλα, να υποστηρίξουμε με βάση τα εμπειρικά δεδομένα που έχουμε στα χέρια μας πως διαψεύστηκε απόλυτα η πρόβλεψη περί τέλους των ιδεολογιών, όπως αυτή εκφράστηκε από τις εργασίες του F. Fukuyama στις αρχές των ’90s: Οι ιδεολογίες εξακολουθούν να είναι παρούσες, περισσότερο δυναμικές και ευέλικτες απ’ ό,τι στο παρελθόν. Ακόμα και αν αυτό συμβαίνει επιστημονικώς ανεπίγνωστα, δηλαδή χωρίς ακριβή αποτύπωση του πολυδιάστατου που χαρακτηρίζει στις μέρες μας τον ιδεολογικό χώρο, του οποίου κεντρική τομή παραμένει αυτή μεταξύ της Αριστεράς και της Δεξιάς. Είναι εδώ και αναπαράγονται, ανασυντιθέμενες. Από γενιά σε γενιά, άλλοτε με τρόπο ηχηρό, άλλοτε πιο αδιόρατα. Αλλά πάντως είναι εδώ. Όπως και η νέα γενιά. Ακόμα και αν -προσώρας- δεν χωράει στα παπούτσια που έχουμε σχεδιάσει να της φορέσουμε.
* Ο Άγγελος Σεριάτος είναι επικεφαλής πολιτικών ερευνών της Prorata
