Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Κόστος ενέργειας / Τα αόρατα θύματα της ενεργειακής πανδημίας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κόστος ενέργειας / Τα αόρατα θύματα της ενεργειακής πανδημίας

ΦΩΤΙΕΣ

Κάθε μέρα, επί δύο χρόνια κοντά, ανακοινώνεται ένα αριθμός νεκρών που γίνεται όλο και μεγαλύτερος. Και κάθε μέρα από αυτές, αν δεν γνωρίζουμε το πρόσωπο που πέθανε, προσπερνάμε τον αριθμό με ένα ακόμη πιο αδιάφορο βλέμμα.

Η έλευση του κορωνοϊού μας έκανε να συνηθίσουμε τον θάνατο, να τον αγνοούμε κάθε μέρα στις 6 το απόγευμα με την εμφάνιση της σχετικής είδησης στο timeline μας.  Έκανε όμως και κάτι ακόμη. Μας έκανε να ξεχάσουμε ότι υπάρχει και αλλού πέρα από τις ΜΕΘ.

Ναι, ο κόσμος δεν πεθαίνει μόνο στα νοσοκομεία. Δεν ξεψυχά στις κλινικές και εσχάτως όλο και περισσότερο σε ένα ράντζο, αλλά πεθαίνει και στο ίδιο του το σπίτι. Από τη στέγη που, αντί να τον προφυλάσσει, πέφτει πάνω του και τον πλακώνει.

Ένα «μαύρο» ρεκόρ που τρέχει παράλληλα με εκείνο του θανάτου ανθρώπων από κορωνοϊό είναι εκείνο του θανάτου ανθρώπων που προσπάθησαν να ζεσταθούν στο σπίτι τους και κατέληξαν να πεθάνουν από φωτιές ή αναθυμιάσεις. Ανθρώπων που έχουν τα σώματα των καλοριφέρ εδώ και χρόνια παγωμένα στο σπίτι τους, από την εποχή της κρίσης, ανθρώπων που κουλουριάζονται κάτω από δύο και τρεις παλιές κουβέρτες φορώντας στο κρεβάτι το παλτό, ανθρώπων που ανάβουν μια μικρή σόμπα ή ένα μαγκάλι ίσα για να ζεστάνουν τις παλάμες τους.

Ούτε ένας, ούτε δύο, αλλά 82 θάνατοι έχουν καταγραφεί από αστικές πυρκαγιές-αναθυμιάσεις μόνο σε σπίτια από την αρχή του χρόνου. Ενδεικτικός δε της συχνότητας των θανάτων είναι ο αριθμός των 12 ανθρώπων που πέθαναν μέσα σε διάστημα μόλις οκτώ ημερών, μεταξύ 12 και 20 Δεκεμβρίου, την περίοδο που είχαμε τα μεγαλύτερα κρύα στη χώρα μας τον χειμώνα που διανύουμε και την έλευση της κακοκαιρίας Κάρμελ με χιόνια και θερμοκρασίες υπό του μηδενός.

Πιάνοντας τον τελευταίο μήνα, με τελευταία ημέρα καταγραφής τις 28 Δεκεμβρίου, ο αριθμός των θυμάτων ανέρχεται τουλάχιστον σε 19. Στις 28 Νοεμβρίου, την ώρα που ο  Όλυμπος άσπριζε ξανά στην κορυφή του, η θερμοκρασία στα πεδινά υποχωρούσε στους μόλις 10 βαθμούς. Προσπαθώντας να αντιμετωπίσει το κρύο, 52χρονος στη Νεάπολη Λάρισας άναψε τη σόμπα αλογόνου που διέθετε και ξάπλωσε να κοιμηθεί. Λίγες ώρες αργότερα εντοπίστηκε απανθρακωμένος στο κρεβάτι.

Την Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου στην Πάτρα γυναίκα 89 χρόνων έχασε τη ζωή της μετά από φωτιά που ξέσπασε στον χώρο της κουζίνας και εκτιμάται πως προήλθε από σόμπα. Δέκα μέρες αργότερα, στις 12 Δεκεμβρίου, εντοπίστηκε απανθρακωμένος στο υπνοδωμάτιό του 77χρονος που ζούσε μόνος σε μονοκατοικία στην Καρδίτσα.

Τέσσερις νεκροί σε μόνο μία ημέρα

Την Τρίτη 14 Δεκεμβρίου εντοπίστηκαν νεκρά από την Πυροσβεστική δύο αγόρια 12 και 13 ετών σε διώροφο σπίτι στο Καματερό Αττικής που είχε τυλιχθεί στις φλόγες, ενώ ένα αγοράκι 2 ετών μεταφέρθηκε με εγκαύματα στο νοσοκομείο, όπου νοσηλεύθηκε εκτός κινδύνου. Στο σπίτι διέμενε πολύτεκνη οικογένεια Ρομά και, σύμφωνα με την εκτίμηση της Πυροσβεστικής, η φωτιά προκλήθηκε από κάποια εστία που είχαν ανάψει για να ζεσταθούν.

Αλλος ένας άνθρωπος που βίωσε το ίδιο επώδυνο τέλος τη 14η Δεκεμβρίου ήταν μια 78χρονη στον  Άγιο Κωνσταντίνο Φωκίδας, ενώ νεκρός από φωτιά στο διαμέρισμά του ανασύρθηκε 40χρονος στις Σέρρες.

Την Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου εντοπίστηκε χωρίς τις αισθήσεις της 84χρονη γυναίκα ύστερα από φωτιά που ξέσπασε στο διαμέρισμα που διέμενε στην περιοχή του Ζωγράφου, ενώ την ίδια ημέρα νεκρός εντοπίστηκε ένας άνδρας 72 ετών κατά τη διάρκεια της κατάσβεσης πυρκαγιάς σε μονοκατοικία στο Επιτάλιο Πύργου Ηλείας. Ο άντρας, που ζούσε με τη γυναίκα του, εκείνη την ώρα ήταν μόνος και η φωτιά δείχνει ότι ξεκίνησε και αυτή τη φορά από σόμπα.

Ο αριθμός των νεκρών εκείνη την ημέρα θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς ξέσπασε φωτιά επίσης σε διαμέρισμα στη Φιλοθέη, όπου κινδύνευσαν τρία άτομα τα οποία χρειάστηκε να ανέβουν στην ταράτσα.

Το Σάββατο 18 Νοεμβρίου βρέθηκε απανθρακωμένη στους Αγίους Αναργύρους άλλη μια ηλικιωμένη γυναίκα, 89 ετών, με τη φωτιά να ξεκινά απ’ τον χώρο της κουζίνας.

Δίχως τέλος

Δύο ημέρες αργότερα, οι νεκροί έφτασαν ξανά τους τέσσερις. Το Σάββατο 20 Δεκεμβρίου εντοπίστηκαν νεκροί μια 84χρονη στα Ιωάννινα, ένας άνδρας ηλικίας 81 ετών στο Νέο Ηράκλειο Αττικής που αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα, μια 83χρονη στην περιοχή  Άνω Λεχώνια του Βόλου και ένας άνδρας 49 χρόνων στη Θεσσαλονίκη από φωτιά που προκλήθηκε από ηλεκτρικό θερμαντικό σώμα, το οποίο βρισκόταν δίπλα στο κρεβάτι του θύματος.

Την επόμενη μέρα, στις 21 Δεκεμβρίου, ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις του απ’ το φλεγόμενο σπίτι του στον Βύρωνα ένας 47χρονος, ενώ μία ημέρα μετά την ίδια τύχη είχε 90χρονος ρακοσυλλέκτης σε μονοκατοικία στο Γκάζι, που είχε ανάψει θερμάστρα να ζεσταθεί και ξέσπασε αργότερα πυρκαγιά.

Οι τελευταίοι θάνατοι καταγράφηκαν ανήμερα των Χριστουγέννων.  Ένας 41χρονος άνδρας στο  Ίλιον απανθρακώθηκε με ηλεκτρική κουβέρτα καθώς, όπως είπε συγγενής του, «δεν είχε λεφτά για σόμπα και κάποιος του είχε δώσει την κουβέρτα», ενώ ένα ζευγάρι ηλικιωμένων στην Κρήτη και συγκεκριμένα στα Βορίζια Ηρακλείου πέθανε από αναθυμιάσεις από φωτιά σε μαγκάλι.

Ο αριθμός τους θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερος. Την Κυριακή δύο παιδιά στο Μεταξουργείο 5 και 11 ετών βρέθηκαν, αντί να ανοίγουν δώρα, με εγκαύματα στα επείγοντα του νοσοκομείου. Αιτία, η φωτιά που ξέσπασε στο σπίτι τους στην οδό Καλλέργη από θερμαντικό σώμα που είχαν ανάψει οι γονείς τους σε μια προσπάθεια να ζεσταθεί η οικογένεια.

Εννιά στους δέκα που πεθαίνουν είναι ηλικιωμένοι

Εξαιτίας των οικονοικών δυσκολιών όλο και περισσότεροι καταφεύγουν σε μη ενδεδειγμένα μέσα θέρμανσης, όπως επισημαίνει ο αντιστράτηγος εν αποστρατεία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ανδριανός Γκουρμπάτσης που καταγράφει συστηματικά τα περιστατικά τα τελευταία χρόνια, με την τρέχουσα χρονιά να "τρέχει" με αύξηση 412,5% σε σχέεση με το 2019

 

Οι περισσότεροι θάνατοι από φωτιές στο σπίτι αφορούν ηλικιωμένους, φτωχούς και ανήμπορους. Γίνονται κατά κανόνα τους χειμερινούς μήνες και πολλαπλασιάζονται σε περιόδους κρίσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι και φέτος είχαμε τους μεγαλύτερους αριθμούς σε νεκρούς τα τελευταία δώδεκα χρόνια, με 68 το 2020 και 82 το 2021, τη στιγμή που οι επόμενοι μεγαλύτεροι αριθμοί παρατηρούνται στα χρόνια των Μνημονίων, το 2010 με 53, το 2011 με 39 και το 2012 με 38 νεκρούς.

«Την τεράστια άνοδο» που παρατηρείται στους θανάτους των πυρκαγιών στα σπίτια έχει καταγράψει αναλυτικά ο αντιστράτηγος Ανδριανός Γκουρμπάτσης, υπαρχηγός ε.α. του Πυροσβεστικού Σώματος, ειδικός ερευνητής και δικαστικός πραγματογνώμονας διερεύνησης εγκλημάτων εμπρησμού. «Η αύξηση ξεπερνάει το 20% σε σχέση με πέρσι, όταν όμως ο αριθμός των θανάτων ήταν υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον μέσο αριθμό θανάτων την περίοδο 2010-2019».

Συνολικά ο αριθμός των θυμάτων τους χειμερινούς μήνες του '21 αγγίζει ή και ξεπερνά τους 40 (υπήρξαν 12 ακόμη θάνατοι τον Ιανουάριο και 8 τον Φεβρουάριο), οπότε αφορά τους μισούς που έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής μέσα στο έτος.

Όπως εξηγεί ο κ. Γκουρμπάτσης, ο κόσμος λόγω οικονομικών δυσκολιών είτε καταφεύγει σε φτηνά μέσα θέρμανσης, που δεν είναι ασφαλή, είτε αντιμετωπίζει κίνδυνο λόγω αδυναμίας συντήρησης εγκαταστάσεων στο σπίτι. «Για παράδειγμα, ένα τζάκι θέλει καθαρισμό, άμα δεν το συντηρήσεις η αιθάλη που έχει μέσα κάποια φορά θα πάρει φωτιά και θα εκδηλωθεί πυρκαγιά».

Μετά, υπάρχουν άνθρωποι που «δεν κρατούν, από άγνοια, τις ασφαλείς αποστάσεις μεταξύ ηλεκτρικών θερμαντικών κι εύφλεκτων υλικών. Βάζουν μια ηλεκτρική σόμπα και κοντά έχουν βάλει και ρούχα για να στεγνώνουν. Κάποια στιγμή, όταν θα χάσει το ρούχο την υγρασία που έχει, θα πάρει φωτιά». Όσο για τα θύματα που εντοπίζονται νεκρά χωρίς να έχουν εγκαύματα, «είναι από αναθυμιάσεις και απ' το μονοξείδιο του άνθρακα που εισπνέουν», όπως, για παράδειγμα, εκείνοι που προσπαθούν να ζεσταθούν με μαγκάλι, ενώ ο χώρος παραμένει κλειστός και δεν αερίζεται.

Στην εκτενή έρευνα που έκανε για το 2020 ο Αν. Γκουρμπάτσης παρατήρησε επίσης ότι εννέα σχεδόν στα δέκα θύματα που χάνουν τη ζωή τους από αστική πυρκαγιά, ποσοστό δηλαδή 87,8%, είναι άνω των 65 ετών. «Είναι άτομα μεγάλης ηλικίας, τα οποία έχουν κινητικά προβλήματα, δηλαδή όταν δουν καπνό δεν μπορούν να σηκωθούν και να εγκαταλείψουν το σπίτι, οπότε εγκλωβίζονται απ' τους καπνούς και δηλητηριάζονται».

Πέραν της νέας φτωχοποίησης που βιώνει ξανά η κοινωνία, σημαντικό ρόλο στην αύξηση των θυμάτων φαίνεται ότι έχει παίξει επίσης η έλευση της πανδημίας, αλλά και η διαχείρισή της. Κατά το συνολικό διάστημα που επιβλήθηκε το μέτρο του lockdown σημειώθηκαν σχεδόν οι μισοί θάνατοι, ποσοστό 48,5% (αναλυτικά τα ευρήματα στη σελίδα του κ. Γκουρμπάτση eglimata - emprismou.gr)

Μέσα σε αυτή τη νέα συνθήκη λαμβάνονται κεντρικά αποφάσεις με αστοχίες, κατά τον κ. Γκουρμπάτση. Όπως αναφέρει, «πέρσι είχε βγει διαταγή λόγω Covid, σύμφωνα με την οποία το 50% της δύναμης θα ήταν στην υπηρεσία και το άλλο στο σπίτι. Τι θα γίνει δηλαδή σε μια φωτιά, θα πάνε πρώτα οι μισές δυνάμεις και μετά θα πάρουν τηλέφωνο να πουν 'ελάτε κι εσείς απ' τα σπίτια σας';».

Η διαταγή για τη μείωση του προσωπικού στην υπηρεσία έπαψε να ισχύει το καλοκαίρι. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές από την Πυροσβεστική, η υπηρεσία συνεχίζει να μην μπορεί να συνεισφέρει με το σύνολο των δυνάμεών της, καθώς επιβαρύνεται με καθήκοντα εκτός αντικειμένου. Όπως μας μεταφέρεται χαρακτηριστικά, στις εισόδους - εξόδους των αεροδρομίων κατά την περίοδο της πανδημίας συνεχίζουν και βάζουν τους πυροσβέστες να θερμομετρούν ταξιδιώτες και αφιχθέντες...

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL