Την Τετάρτη, τρίτη ημέρα των συνεδριάσεων στη Γλασκώβη, στην Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, οι συνεδριάσεις ήταν αφιερωμένες στο... χρήμα. Δηλαδή, στο κρίσιμο θέμα της χρηματοδότησης των κλιματικών δράσεων για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα δισ. και τα τρισ. έπεσαν βροχή. Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι “ο ιδιωτικός τομέας είναι έτοιμος να χρηματοδοτήσει μια τροχιά που θα αποτρέψει τις χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής”. Αναφερόταν σε μια εντυπωσιακή εξαγγελία από τη “Συμμαχία της Γλασκώβης για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα”, που εκπροσωπεί πάνω από 450 τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες κ.ά., για 130 τρισ. δολάρια με στόχο τη στροφή της παγκόσμιας οικονομίας στην καθαρή ενέργεια.
Η Συμμαχία έχει επικεφαλής τους Μαρκ Κάρνεϊ, πρώην διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας, και Μάικλ Μπλούμπεργκ, τον δισεκατομμυριούχο πρώην δήμαρχο Νέας Υόρκης. Ωστόσο είναι πολλές οι γκρίζες ζώνες σχετικά με το αν και το πώς τα τρισ. θα περάσουν στη διαδικασία απομάκρυνσης της παγκόσμιας παραγωγής ενέργειας από τα ορυκτά καύσιμα. Άλλη μια εντυπωσιακή εξαγγελία έκαναν πάνω από 20 χώρες (μεταξύ τους οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Δανία, αλλά όχι η Κίνα και η Ιαπωνία) και χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί δηλώνοντας ότι θα πάψουν να χρηματοδοτούν προγράμματα υπερπόντιας ανάπτυξης ορυκτών καυσίμων και από του χρόνου θα κατευθύνουν τα χρήματα στην πράσινη ενέργεια.
Ωστόσο οι ειδικοί έσπευσαν να εκφράσουν τον σκεπτικισμό τους. “Έχουμε ακούσει πάρα πολλές εξαγγελίες μέχρι τώρα αλλά οι περισσότερες ανήκουν στην κατηγορία της... προφορικότητας. Οι ηγέτες κάνουν ανακοινώσεις για τους τίτλους των ΜΜΕ αλλά πρέπει να μπούμε στις λεπτομέρειες, εκεί όπου κρύβεται ο διάολος”, παρατήρησε ορθά ο Χάρζιτ Σινγκ, επικεφαλής σύμβουλος του Δικτύου Κλιματικής Δράσης, σχολιάζοντας στον Guardian τον πακτωλό υποσχέσεων.
Και πράγματι, ο διάολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Και η προϊστορία μαρτυρά του λόγου το αληθές. Είναι πλέον γνωστή η αθέτηση της υπόσχεσης των 100 δισ. δολαρίων που είχαν δώσει, πριν από 12 χρόνια, οι πλουσιότερες χώρες, στην Κοπεγχάγη, στη Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα. Μια υπόσχεση, καλή ώρα, όπως οι τωρινές... Τα χρήματα θα πήγαιναν στις αναπτυσσόμενες χώρες για να τις βοηθήσουν να προσαρμοστούν στην κλιματική κρίση και για να περιορίσουν επιπλέον αυξήσεις της θερμοκρασίας. Σύμφωνα με τον γ.γ. του ΟΗΕ Α. Γκουτέρεζ, “ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί” - και πρόκειται για μικρό ποσό αν λάβουμε υπόψη τα τρισ. που απαιτούνται ετησίως για την υλοποίηση των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.
Η μέχρι στιγμής χρησιμότητα της περίπτωσης των 100 δισ. έγκειται στο ότι ανέδειξε το δομικά προβλήματα της κλιματικής χρηματοδότησης: από τη μορφή της (κυρίως σε δάνεια προς τις φτωχές χώρες, που είναι προβληματικά) ώς τη συμμετοχή των χωρών (αρνητική πρωτιά για τις ΗΠΑ), αλλά και τον προορισμό των χρημάτων (μικρό ποσό πηγαίνει τελικά σε προγράμματα προσαρμογής).
“Η πραγματική πρόκληση είναι τώρα να διασφαλίσουμε ότι το ευρύτερο περιβάλλον της ιδιωτικής χρηματοδότησης θα πάει σε προγράμματα που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης”, εξήγησε στο περιοδικό Nature η Σάρα Κόλενμπραντερ, διευθύντρια προγράμματος στη βρετανική δεξαμενή σκέψης, Overseas Development Institute. “Αν δεν το κάνουμε, η αποτυχία μας θα είναι ακόμη πιο καταστροφική από ό,τι είναι σήμερα”...
* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ., εκπρόσωπος για θέματα Κλιματικής Αλλαγής
