Είναι επιβεβλημένο, από τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι αστυνομικοί να φέρουν σε ορατό σημείο στοιχεία ταυτοποίησής τους, στο πλαίσιο της επίτευξης της λογοδοσίας. Η αρμόδια Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα έχει καταστήσει σαφές ότι όλοι οι υπεύθυνοι επιβολής του νόμου πρέπει πάντοτε να φέρουν τέτοια διακριτικά, έτσι ώστε να καθίστανται αναγνωρίσιμοι και να ταυτοποιούνται αν χρειαστεί να λογοδοτήσουν.
Εκτός από την Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, πρόσφατα σχετικά, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τον Νοέμβριο του 2017, καταδίκασε το γερμανικό κράτος για την υπόθεση «Hentschel και Stark κατά Γερμανίας», για το γεγονός ότι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου προέβησαν σε πράξεις καταχρηστικής βίας χωρίς να μπορούν να ταυτοποιηθούν γιατί δεν έφεραν διακριτικά, οδηγώντας στην πράξη σε ατιμωρησία αξιόποινων πράξεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Αστυνομία / Πότε θα εφαρμόσει τις αποφάσεις για τα διακριτικά των αστυνομικών;
Επομένως, επιβάλλεται οι αστυνομικοί να φέρουν τα διακριτικά τους, με τρόπο ορατό και εμφανή (όχι στο πίσω μέρος του κράνους, λόγου χάρη). Ενισχύοντας τη λογοδοσία, μπορεί να δημιουργηθεί -έστω- και ένα ανάχωμα στην αστυνομική βία.
Κάμερες για λογοδοσία και όχι για επιτήρηση
Για το ζήτημα της χρήσης καμερών από την πλευρά της αστυνομίας, παρ' όλο που χρησιμοποιείται ως μέτρο για τη λογοδοσία της αστυνομίας σε πολλές χώρες του κόσμου, έχει πολύ μεγάλη σημασία να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για να λειτουργήσει. Πρώτα από όλα, πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για τη λογοδοσία των αστυνομικών οργάνων και όχι για λόγους επιτήρησης. Αυτό πρέπει να είναι ξεκάθαρο και μάλλον δεν έχει γίνει κατανοητό από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ειδικά όταν χρησιμοποιούνται σε συγκεντρώσεις, υπάρχει ο κίνδυνος παραβίασης της ελευθερίας στην ειρηνική συνάθροιση, αφού ενδέχεται η καταγραφή να λειτουργεί αποτρεπτικά σε άτομα που θέλουν να συμμετέχουν. Και ναι, αυτό είναι παραβίαση ανθρώπινου δικαιώματος, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Επιπλέον υπάρχει ο κίνδυνος, ο αστυνομικός που φέρει την κάμερα να τη θέτει σε λειτουργία κατά το δοκούν, αποκρύπτοντας τις στιγμές που προβαίνει σε αυθαιρεσίες. Ακόμη, αν επιλύονταν τα παραπάνω, θα έπρεπε το υλικό να εξετάζεται από ανεξάρτητες αρχές και όχι από την ίδια την αστυνομία. Και επιπλέον υπάρχουν σοβαρά ζητήματα που αφορούν την προστασία προσωπικών δεδομένων.
* Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας
