Έχει ήδη περάσει μία εβδομάδα από τον πρώτο φονικό σεισμό των 7,8 Ρίχτερ και ακόμη συμβαίνουν «θαύματα» με τη διάσωση ανθρώπων που επέζησαν για πάνω από 160-170 ώρες κάτω από τα ερείπια, στην νότια Τουρκία και την βορειοδυτική Συρία.
Μεταξύ άλλων, τα ξημερώματα της Δευτέρας ανασύρθηκε από τα ερείπια κτιρίου στο Γκαζιαντέπ η 40χρονη Σιμπέλ Καγιά, 170 ώρες (πάνω από 7 24ωρα) μετά την κατάρρευση, ενώ το βράδυ της Κυριακής στο Μπέσνι ο 60χρονος Ερενγκούλ Οντέρ βγήκε ζωντανός μετά από 166 ώρες και στο Χατάι ένα 7χρονο αγόρι και η 62χρονη Ναφιζέ Γιλμάζ διασώθηκαν μετά από 163 ώρες παγιδευμένοι.
Ωστόσο, όπως γίνεται σαφές, οι στοχευμένες προσπάθειες αναζήτησης και ανάσυρσης επιζώντων πρόκειται σύντομα να σταματήσουν, προκειμένου να αντικατασταθούν από την μαζική απομάκρυνση των ερειπίων. Ο επικεφαλής του γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) Μάρτιν Γκρίφιθς σημείωσε την Δευτέρα ότι η φάση των διασώσεων στη Συρία και την Τουρκία «πλησιάζει στο τέλος της» και η έμφαση πλέον δίνεται στην παροχή καταλύματος, τροφίμων, εκπαίδευσης και ψυχολογικής υποστήριξης στους επιζώντες.
Η μεγέθυνση του αριθμού των επιβεβαιωμένων νεκρών από τους σεισμούς της περασμένης εβδομάδας στην νότια Τουρκία και την νοτιοδυτική Συρία συνεχίζεται την Δευτέρα. Λίγο μετά το μεσημέρι της Δευτέρας, είχαν καταγραφεί τουλάχιστον 31.643 θάνατοι στην γειτονική χώρα και πάνω από 4.500 ακόμη στη νότια πλευρά των συνόρων.
Το ότι ο πραγματικός αριθμός των απωλειών είναι πιθανώς πολύ μεγαλύτερος, προκύπτει και από την πληροφορία ότι θάνατοι ατόμων που δεν έχουν ταυτοποιηθεί δεν καταγράφονται στον επίσημο απολογισμό. Τα σώματα ή τα όποια υπολείμματά τους εντοπίζονται, θάβονται μετά την λήψη δείγματος DNA για μελλοντική ταυτοποίηση, εφόσον αυτή επιδιωχθεί από συγγενείς σε δεύτερο χρόνο, κάτι που μπορεί να γίνει μετά από μήνες, χρόνια ή και καθόλου.
Η ποιότητα κατασκευής των κτιρίων στην Τουρκία (και ειδικά αυτών που έχουν χτιστεί επί διακυβέρνησης Ερντογάν), αλλά και η κατάστασή τους στην Συρία μετά από μία και πλέον δεκαετία εμφυλίου, βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής. Στην Τουρκία και τις σεισμόπληκτες περιοχές έχουν καταρρεύσει κάτω από 6.000 κτίρια, πολλά από αυτά πολυόροφες κατασκευές κατοικιών, που αντί να παρέχουν προστασία από τους σεισμούς αποδείχθηκε ότι μετατράπηκαν σε λίγα λεπτά σε ομαδικούς τάφους. Σεισμολόγοι ήδη από τις πρώτες ώρες μετά τους σεισμούς τόνιζαν ότι σε αυτά τα κτίρια πιθανώς βρίσκονταν ως και 200.000 άνθρωποι όταν χτύπησε ο πρώτος σεισμός.
Ο επικεφαλής της ελληνικής αποστολής βοήθειας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμης Λέκκας, τόνισε ότι επισήμως οι νεκροί θα ξεπεράσουν τις 50.000 και σε πολλές περιπτώσεις αυτά τα θύματα δεν θα βρεθούν και δεν θα ταυτοποιηθούν ποτέ. Ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Άκης Τσελέντης από την πλευρά του εκτίμησε ότι οι συνολικές ανθρώπινες απώλειες μπορεί να φτάσουν τις 150.000.
Η έλλειψη βασικών αγαθών, τροφίμων, φαρμάκων, ρούχων, μέσων θέρμανσης κ.ά., έχει μετατρέψει πολλές περιοχές με εμπορικά καταστήματα και αποθήκες, σε πεδίο λεηλασιών από απεγνωσμένους σεισμόπληκτους που προσπαθούν με κάθε τρόπο να επιζήσουν και να προστατεύσουν τις οικογένειές τους από την πείνα και το κρύο. Ταυτόχρονα, χιλιάδες συγγενείς θυμάτων είναι οργισμένοι με την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού να προσφέρει έστω και την βασική βοήθεια ακόμη και σε περιπτώσεις που παγιδευμένοι ήταν εμφανώς ζωντανοί κάτω από τα ερείπια. Όπως τονίζεται, ολόκληρες κοινότητες εκατοντάδων ή και χιλιάδων κατοίκων δεν είχαν κανένα μέσο οι ίδιες και δεν έφτασε σε αυτές καμία βοήθεια για πολλές ημέρες.
Ακόμη 2.000 κτίρια έχουν ισοπεδωθεί πλήρως ή έχουν υποστεί τεράστιες ζημιές στην γειτονική Συρία, όπου η διεθνής κοινότητα συνεχίζει να μην παρέχει τον πλήρη όγκο της ανθρωπιστικής βοήθειας και των διασωστικών μέσων που θα μπορούσε. Τα διπλωματικά εμπόδια και οι πρακτικές δυσκολίες λόγω των καταστροφών των δικτύων μεταφορών ξεπερνιούνται σταδιακά, ωστόσο μία εβδομάδα μετά τους σεισμούς, αυτή η καθυστέρηση αποδείχθηκε ήδη φονική για εγκλωβισμένους. Στις τελευταίες ανακοινώσεις, περιλαμβάνεται νέο πακέτο ανθρωπιστικής βοήθειας που θα καλύψει ανάγκες για ως 10.000 άτομα, το οποίο αποστέλλει η Κίνα.
Ο Γκρίφιθς σημείωσε στις δηλώσεις του ότι «αυτό που προκαλεί περισσότερη εντύπωση εδώ είναι ότι ακόμη και στο Χαλέπι, που έχει υποφέρει τόσο εδώ και πολλά χρόνια, αυτή η στιγμή, εκείνη η στιγμή (…) ήταν η χειρότερη εμπειρία που έχουν ζήσει αυτοί οι άνθρωποι ... Θα μεταφέρουμε βοήθεια από εδώ προς τα βορειοδυτικά, αλλά τα βορειοδυτικά είναι μόνο ένα μέρος της Συρίας (…) είναι σημαντικό να φροντίσουμε τους ανθρώπους εδώ ... Άνθρωποι που έχασαν τα παιδιά τους, κάποιοι που διέφυγαν, άλλοι που έμειναν στο κτίριο. Τα τραύματα των ανθρώπων με τους οποίους μίλησα ήταν εμφανή και αυτά τα τραύματα πρέπει να γιατρέψει ο κόσμος».
