Συγκλονίζουν οι μαρτυρίες των ανθρώπων που βίωσαν τους δύο καταστροφικούς σεισμούς μεγέθους 7,8 και 7,7 στην Τουρκία και στη Συρία τη Δευτέρα, ενώ την ίδια ώρα ισοπεδωμένα κτίρια και νοσοκομεία γεμάτα νεκρούς είναι ο τραγικός απολογισμός των σεισμών. Μέχρι στιγμής οι νεκροί ξεπερνούν τους 2.600.
«Κουνιόμασταν λες και είμασταν σε κούνια. Ήμασταν εννέα στο σπίτι. Οι δύο γιοι μου είναι ακόμα στα ερείπια, τους περιμένω», δήλωσε μια γυναίκα με σπασμένο χέρι και τραύματα στο πρόσωπο, στο Reuters. Η ίδια ανασύρθηκε από τα συντρίμμια επταώροφου κτιρίου όπου διέμενε στο Ντιγιαρμπακίρ στη νοτιοανατολική Τουρκία.
Η Τουλίν Ακαγιά, που ζει στο Ντιγιαρμπακίρ, δήλωσε ότι προσπαθούσε ακόμη να συνέλθει μετά τον πρώτο σεισμό όταν χτύπησε ο δεύτερος. «Είμαι τόσο φοβισμένη. Το ένιωσα τόσο έντονα επειδή μένω στον τελευταίο όροφο», δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP και πρόσθεσε «βγήκαμε έξω πανικόβλητοι. Δεν μπορώ να επιστρέψω στο διαμέρισμά μου τώρα. Δεν ξέρω τι θα συμβεί στη συνέχεια».
Ήταν 04:17 τοπική ώρα όταν ο Ερντέμ, που κοιμόταν στο σπίτι του στο Γκαζιαντέπ, στη νότια Τουρκία, τινάχτηκε από τον ύπνο λόγω του σεισμού. «Δεν έχω νιώσει ποτέ κάτι παρόμοιο στα 40 χρόνια που ζω», είπε. «Τρακουνηθήκαμε τουλάχιστον τρεις φορές πολύ δυνατά, σαν μωρό σε κούνια» αναφέρει το BBC.
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα οι άνθρωποι πήγαν στα αυτοκίνητά τους για να γλιτώσουν από τα κατεστραμμένα κτίρια. «Φαντάζομαι ότι ούτε ένα άτομο στο Γκαζιαντέπ δεν βρίσκεται στο σπίτι του τώρα», είπε ο Ερντέμ.
Το βρετανικό δημοσίευμα, ανφέρει ότι στο νοσοκομείο της πόλης, η Gökce Bay υποτίθεται ότι αναρρώνει από μεταμόσχευση νεφρού την Κυριακή. Αντίθετα, βοηθούσε τους όσους μπορούσε να βγουν από το κτίριο. «Έκανα εγχείρηση νεφρού μόλις χθες και τώρα είμαι έξω με τις σαγιονάρες μου στη βροχή και τα πόδια μου είναι μούσκεμα. Όχι μόνο εγώ, μερικοί πολύ ηλικιωμένοι ασθενείς είναι έξω χωρίς μπουφάν ή παπούτσια» σημείωσε η ίδια.
Στα Άδανα, η Νιλουφέρ Ασλάν ήταν πεπεισμένη ότι αυτή και η οικογένειά της θα πέθαιναν όταν ο σεισμός ταρακούνησε το διαμέρισμά τους στον πέμπτο όροφο. «Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο στη ζωή μου. Κουνιόμασταν για σχεδόν ένα λεπτό», είπε και πρόσθεσε: «Είπα στην οικογένειά μου "Έγινε σεισμός, τουλάχιστον ας πεθάνουμε μαζί στο ίδιο μέρος". Ήταν το μόνο πράγμα που μου πέρασε από το μυαλό».
Όταν ο σεισμός σταμάτησε, η Ν. Ασλάν έφυγε έξω. «Δεν μπορούσα να πάρω τίποτα μαζί μου, στέκομαι έξω με παντόφλες» σημείωσε ενώ νωρίτερα είχε διαπιστώσει ότι τέσσερα κτίρια γύρω από το δικό της είχαν καταρρεύσει.
Στο Ντιγιάρμπακιρ, άνθρωποι έσπευσαν στους δρόμους για να βοηθήσουν τους διασώστες. «Ακούγονταν ουρλιαχτά παντού», είπε ένας 30χρονος στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters. «Άρχισα να απομακρύνω πέτρες με τα χέρια μου. Βγάλαμε τους τραυματίες με φίλους, αλλά οι κραυγές δεν σταμάτησαν. Μετά ήρθαν οι ομάδες διάσωσης».
Σε άλλο σημείο της πόλης, ο Muhittin Orakci είπε ότι επτά μέλη της οικογένειάς του θάφτηκαν στα ερείπια. «Η αδερφή μου και τα τρία παιδιά της είναι εκεί», είπε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP. «Και επίσης ο άντρας της, ο πεθερός της και η πεθερά της».
Η Özgül Konakçı, μία 25χρονη που ζει στη Μαλάτια της Τουρκίας, είπε ότι οι μετασεισμοί - και ο παγωμένος καιρός - έκαναν τα πράγματα χειρότερα. «Κάνει πολύ κρύο και χιονίζει αυτή τη στιγμή», είπε στο BBC Turkish. «Όλοι είναι στους δρόμους, ο κόσμος έχει μπερδευτεί. Δεν ξέρει τι να κάνει. Μπροστά στα μάτια μας, τα παράθυρα ενός κτιρίου έσπασαν από τους μετασεισμούς».
«Καθώς κατευθυνόμασταν προς τα ερείπια για να κινηματογραφήσουμε τις προσπάθειες έρευνας και διάσωσης, υπήρξαν δύο διαδοχικοί μετασεισμοί με δυνατό θόρυβο», είπε ο δημοσιογράφος Yuksel Akalan και πρόσθεσε ότι «το κτίριο που βλέπετε στα αριστερά μου γκρεμίστηκε. Έχει πολλή σκόνη. Έρχεται ένας ντόπιος κάτοικος και είναι καλυμμένος στη σκόνη. Μια μητέρα παίρνει τα παιδιά της».
Η Ozgul Konacki, 25 ετών και από τη Μαλάτια, μίλησε ενώ περίμενε έξω με την οικογένειά της, έχοντας δει κτίρια γύρω τους να καταρρέουν. «Κάποιοι ήθελαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους γιατί έκανε πολύ κρύο», είπε και πρόσθεσε: «Αλλά μετά νιώσαμε ισχυρούς μετασεισμούς και βγήκαν ξανά έξω».
Την ίδια ώρα, στη Συρία, μεγάλος αριθμός κτιρίων κατέρρευσε στο Χαλέπι, περίπου δύο ώρες με το αυτοκίνητο από το επίκεντρο. Ο διευθυντής υγείας Ziad Hage Taha είπε ότι οι τραυματίες "έφταναν κατά κύματα" μετά την καταστροφή.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times ο Μουνσέφ Χαμούντ, ένας ηλικιωμένος που ζει στα προάστια του Χαλεπίου δήλωσε ότι «νόμιζα ότι το δωμάτιο θα έπεφτε στα κεφάλια μας, το σπίτι έτρεμε τόσο δυνατά. Πολλά σπίτια κατέρρευσαν στη γειτονιά μας και ακούσαμε ανθρώπους να ουρλιάζουν κάτω από τα ερείπια».
Ο σεισμός των 7,8 βαθμών έβγαλε τους ανθρώπους στο βόρειο τμήμα της Συρίας από τα σπίτια τους τα θεμέλια των οποίων ήδη αποδυναμωμένα από τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς.
Στην πόλη Τζανταρίς στην επαρχία του Χαλεπίου, ένας σωρός από τσιμέντο, μεταλλικές ράβδους και στοίβες από ρούχα βρίσκεται στον τόπο όπου κάποτε βρισκόταν ένα πολυώροφο κτίριο.
«Εδώ έμεναν 12 οικογένειες. Ούτε ένας άνθρωπος δεν βγήκε από εκεί μέσα. Ούτε ένας», λέει ένας λεπτός νεαρός άνδρας σε κατάσταση σοκ έχοντας παράλληλα χέρι του δεμένο με επιδέσμους. «Βγάζαμε έξω ανθρώπους μόνοι μας στις τρεις το πρωί».
Νεαροί άνδρες σκάβουν με τα χέρια τους μέσα στα συντρίμμια και με σφυριά προσπαθούν να σπάσουν τα κομμάτια τσιμέντου αναζητώντας τυχόν επιζώντες.
Δεξαμενές νερού και ηλιακοί συλλέκτες εκτοξεύθηκαν από τις ταράτσες και προσγειώθηκαν στο βρεγμένο έδαφος. Οι αξιωματούχοι ανεβάζουν σε πάνω από 300 τον αριθμό των νεκρών και σε τουλάχιστον 1.000 των τραυματιών.
«Δίνουμε μάχη με τον χρόνο για να σώσουμε τις ζωές αυτών που βρίσκονται κάτω από τα ερείπια. Ακόμη και αν οι ομάδες μας είναι εξουθενωμένες, δεν έχουμε χρόνο για να ξεκουραστούμε», είπε ο επικεφαλής των Λευκών Κρανών Ρέντ Φαρές τηλεφωνικώς στο Reuters.
Στην επαρχία Ιντλίμπ ο σεισμός κατέστρεψε τις πρόχειρα κατασκευασμένες δομές που είχαν στηθεί για τους καταυλισμούς των εκτοπισμένων και που φιλοξενούν Σύρους οι οποίοι εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να γλιτώσουν από τον πόλεμο, λέει ο Άχμεντ αλ-Σιχ, κάτοικος γειτονικής πόλης.
Πιο δυτικά, στο κεντρικό νοσοκομείο της πόλης Αφρίν που βρίσκεται στα χέρια των ανταρτών, το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό τοποθετεί πτώματα μέσα σε μαύρες σακούλες, ενώ στο βάθος ακούγονται ουρλιαχτά μωρών.
«Οι σειρήνες των ασθενοφόρων ακούγονται παντού. Ο κόσμος είναι σοκαρισμένος. Η κατάσταση είναι τόσο τραγική. Υπάρχει τόσος φόβος και ακόμη νιώθουμε μετασεισμούς», λέει ο κάτοικος της Αφρίν, ο Ιμπραΐμ Ομπέιντ.
Ο Ισμαήλ Αλ Αμπντουλάχ - ένας διασώστης από τη συριακή ανθρωπιστική ομάδα «Λευκά Κράνη» - εργάζεται στη Σαρμάντα, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, διασώζοντας επιζώντες.
«Πολλά κτίρια σε διάφορες πόλεις και χωριά στη βορειοδυτική Συρία κατέρρευσαν, καταστράφηκαν από αυτόν τον σεισμό», είπε. «Χρειαζόμαστε βοήθεια. Χρειαζόμαστε τη διεθνή κοινότητα να κάνει κάτι, να μας βοηθήσει, να μας στηρίξει. Η βορειοδυτική Συρία είναι πλέον μια περιοχή καταστροφής. Χρειαζόμαστε βοήθεια από όλους για να σώσουμε τον λαό μας».
