Χρειάστηκαν μόλις μερικά χρόνια μέχρι το φαινόμενο να μετονομαστεί από κλιματική αλλαγή σε κλιματική κρίση και, μετέπειτα, σε κλιματική καταστροφή. Οι επιπτώσεις του γίνονται, όμως, ολοένα και πιο δραματικές, με επακόλουθο ο ΟΗΕ να αυξάνει τώρα ακόμη περισσότερο το επίπεδο συναγερμού, μιλώντας για επερχόμενο «κλιματικό μακελειό».
Έχοντας κουραστεί και ο ίδιος να απευθύνει συνεχώς δραματικές προειδοποιήσεις σε ένα αδιάφορο κοινό, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες τόνισε χθες πως οι επερχόμενες γενιές θα βρεθούν αντιμέτωπες με όλο και πιο καταστροφικά «ακραία» καιρικά φαινόμενα, αν οι κυβερνήσεις δεν κινητοποιηθούν άμεσα. Η αναγκαία προσαρμογή προϋποθέτει, όπως είπε, σχεδόν πολεμικές προετοιμασίες: αντιπλημμυρικά έργα, καταφύγια για κυκλώνες και την κατάρτιση σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την προστασία των ανθρώπων σε περιόδους καύσωνα ή ξηρασίας.
Η πρόσφατη έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) στην οποία αναφερόταν ο επικεφαλής του ΟΗΕ προειδοποιεί ότι η δραματική επιδείνωση του φαινομένου θα απαιτήσει σημαντική αύξηση των κονδυλίων για την προστασία του περιβάλλοντος. Αναφέρει, επίσης, πως, παρότι το 80% των χωρών έχει αρχίσει να καταρτίζει σχέδια για την προσαρμογή στις νέες συνθήκες, μόλις το ένα τρίτο από αυτές έχει θέσει και σχετικά χρονοδιαγράμματα.
Η δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, όπως αναφέρεται, χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες: στην περικοπή των εκπομπών ώστε να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη, στην προσαρμογή στις επιπτώσεις που δεν μπορούν πλέον να αποφευχθούν και στη χρηματοδότηση με στόχο την ανοικοδόμηση σε κοινότητες που ήδη πλήττονται.
«Επώδυνα ανεπαρκείς» οι προετοιμασίες
Μια σειρά εκθέσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα την προηγούμενη εβδομάδα ενόψει της διάσκεψης COP27 κατέληγε στο κοινό συμπέρασμα ότι οι ενέργειες για την περικοπή των παγκόσμιων εκπομπών αερίων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι «επώδυνα ανεπαρκείς». Και ο Γκουτέρες ήρθε χθες να υπερθεματίσει, σημειώνοντας ότι οι κυβερνήσεις δεν προστατεύουν τελικά τους πληθυσμούς τους από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, στις οποίες όλοι γινόμαστε σήμερα μάρτυρες.
«Έχουμε ανάγκη από μια τεράστια αύξηση στις επενδύσεις για την προσαρμογή προκειμένου εκατομμύρια ζωές να σωθούν από ένα κλιματικό μακελειό» τόνισε χαρακτηριστικά. Εκτίμησε, μάλιστα, ότι οι ανάγκες χρηματοδότησης για τον αναπτυσσόμενο κόσμο θα εκτιναχθούν στα 340 δισ. τον χρόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας. «Ωστόσο, η βοήθεια για την προσαρμογή σήμερα μόλις αγγίζει το ένα δέκατο αυτού του ποσού» τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι και κοινότητες του πλανήτη είναι κυρίως αυτοί που πληρώνουν σήμερα το τίμημα της κλιματικής κρίσης.
Πενιχρή χρηματοδότηση
Οι πλούσιες χώρες παρείχαν 29 δισ. οικονομική βοήθεια το 2020, ένα ποσό μόλις 4% μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του 2019. Στην περσινή διάσκεψη COP26 οι ανεπτυγμένες χώρες είχαν υποσχεθεί να αυξήσουν τη χρηματοδότηση κατά 40 δισ. μέχρι το 2025, ένας στόχος όμως που με τους σημερινούς ρυθμούς μοιάζει αδύνατο να επιτευχθεί.
Οι δραματικές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης έγιναν πιο ξεκάθαρες από ποτέ τη φετινή χρονιά, που σημαδεύτηκε από καταστροφικές πλημμύρες στην Ασία και παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας και καύσωνα σε μια τεράστια έκταση του πλανήτη, από τις ΗΠΑ έως την Κίνα. «Η κλιματική αλλαγή πλήττει όλο και περισσότερο την ανθρωπότητα» υποστήριξε, από την πλευρά του, ο Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστικός διευθυντής της UNEP. «Αν δεν θέλουμε να περάσουμε τις επόμενες δεκαετίες σε συνθήκες συναγερμού, αντιμετωπίζοντας τη μια καταστροφή μετά την άλλη, θα πρέπει από τώρα να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα» πρόσθεσε.
