Live τώρα    
25°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
22.8°C26.3°C
3 BF 32%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.6°C26.2°C
3 BF 34%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
19.0°C24.8°C
2 BF 50%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.8°C
2 BF 65%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
23.9°C24.5°C
2 BF 33%
Τουρκία / Πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί τον Ερντογάν με «Τουρκική Άνοιξη»
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Τουρκία / Πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία απειλεί τον Ερντογάν με «Τουρκική Άνοιξη»

ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑ
EPA/ERDEM SAHIN

Οι αναδυόμενες οικονομίες του πλανήτη έχουν χτυπηθεί καίρια ήδη από την κλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία στα τέλη του 2021 και την έκρηξη του πολέμου με τη ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου. Αυτό ισχύει ειδικά για την Τουρκία. Η παράλογη εμμονή Ερντογάν με τα χαμηλά επιτόκια έχει καταρρακώσει την αξία της τουρκικής λίρας και έχει ενανεμίσει τα συναλλαγματικά αποθέματα του τουρκικού κράτους και των επιχειρήσεων. Με τον πληθωρισμό να φτάνει το 70% τον Απρίλιο, κανείς δεν βλέπει φως στο τούνελ. Το πόσο ακόμη μπορεί να διατηρεί την εξουσία ο Τούρκος πρόεδρος σε αυτές τις συνθήκες, είναι κάτι που συζητείται ήδη έντονα στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, αλλά και διεθνώς.

Το Reuters φιλοξενεί εκτενές θέμα για την αλματώδη αύξηση του κόστους των τροφίμων και το τεράστιο πλήγμα σε μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Τουρκία, η Αργεντινή, η Βραζιλία, ακόμη και η Ουγγαρία που είναι εντός ΕΕ. Η διαφορά για την γειτονική μας χώρα, είναι ότι το σοκ από την ρωσική εισβολή ήρθε να προστεθεί σε μία ήδη σοβαρά τραυματισμένη οικονομία.

Είναι χαρακτηριστική η πορεία της τουρκικής λίρας στις διεθνείς αγορές. Την 1η Ιανουαρίου του 2021, αντιστοιχούσε σε 13,68 σεντ του δολαρίου. Στις 13 Δεκεμβρίου, είχε υποχωρήσει ως τα 6 σεντ, χάνοντας πάνω από 55% της αξίας της. 

Η τουρκική κυβέρνηση έδωσε εντολή τόσο στην κεντρική τράπεζα όσο και στις επιχειρήσεις και τους πολίτες να πουλήσουν μαζικά τα συναλλαγματικά τους αποθέματα, τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, ακόμη και τα χρυσαφικά τους, για να πάρουν λίρες, ώστε να στηριχθεί το εθνικό νόμισμα. Στις 20 Δεκεμβρίου η ισοτιμία με το δολάριο είχε ανακάμψει κοντά στα 9 σεντ του δολαρίου. Η συνέχεια ωστόσο δεν ήταν ανάλογη, καθώς άνοιξε νέος κύκλος διολίσθησης σε όλο και πιο χαμηλές ισοτιμίες.

Από τις 5 Μαΐου και ως σήμερα, η ισοτιμία της τουρκικής λίρας με το δολάριο υποχωρεί σταθερά (το μεσημέρι της Τρίτης βρισκόταν στα 6,3 σεντ του δολαρίου. Και πολλοί «βλέπουν» να είναι πολύ κοντά το νέο ναδίρ.

ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΛΙΡΑ ΔΟΛΑΡΙΟ 17052022
finance.yahoo.com

Αντίστοιχη είναι η ψυχολογία του τουρκικού πληθυσμού. Όπως περιγράφει στο Reuters ο 49χρονος Σελτσούκ Τζεμισί, μηχανικός αυτοκινήτων στην Πόλη, έχει γίνει πολυτέλεια το να αγοράσει ακόμη και βασικά τρόφιμα για τον ίδιο, την σύζυγο και τα δύο παιδιά τους, παρότι μένουν όλοι στο σπίτι του πατέρα του. Τα φρέσκα προϊόντα είναι συχνά εκτός συζήτησης και τρέφονται με ζυμαρικά, πληγούρι και όσπρια. «Όλα έγιναν τόσο ακριβά ώστε να μην αγοράζουμε για να φάμε ότι θέλουμε -μόνο ότι μπορούμε. Τα παιδιά μου δεν τρέφονται σωστά», όπως λέει.

Αναλυτές τονίζουν ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες που αντιμετωπίζουν κύμα ακρίβειας, αυξάνεται το ρίσκο να ξεσπάσουν κινήματα αντίστοιχα της «Αραβικής Άνοιξης», τα αποτελέσματα της οποίας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην Τυνησία μέχρι τις φονικές συγκρούσεις στην Αίγυπτο και τους εμφυλίους στην Συρία, την Λιβύη και την Υεμένη. Και οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών βρίσκονται μεταξύ της ανάγκης είτε να παράσχουν ρευστότητα στην κοινωνία είτε να προστατεύσουν την δημοσιονομική τους κατάσταση. Στην περίπτωση της Τουρκίας, δεν φαίνεται εύκολα εφικτό τίποτε από τα δύο.

Πολλές χώρες, ακόμη και μεγάλες παραγωγοί σιτηρών, απαγορεύουν ήδη τις εξαγωγές τροφίμων. Η μεταφορά τους από άλλες που συνεχίζουν να εξάγουν έχει γίνει πολύ ακριβότερη λόγω της ενεργειακής κρίσης. Επιπρόσθετα, η εγχώρια παραγωγή απειλείται από την έλλειψη επαρκών λιπασμάτων (Ρωσία και Ουκρανία είναι μείζονες παραγωγοί). Σε αυτές τις συνθήκες, «δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις», όπως σχολιάζει οικονομική αναλύτρια στο Reuters. Η Πωλίνα Κουρντιάβκο, επικεφαλής του τμήματος χρέους στις αναδυόμενες οικονομίες στην BlueBay Asset Management, περιγράφει τρεις επιλογές: επιδόματα στους πολίτες, εγκατάλειψή τους και αντιμετώπιση της κοινωνικής αναταραχής, συνδυασμός των δύο.

Η Τουρκία τον περασμένο Δεκέμβριο αύξησε τον βασικό μισθό κατά 50%. Η αύξηση αυτή ήταν σχετικά ανάλογη με την πτώση της αξίας του νομίσματός της το προηγούμενο εξάμηνο. Με τον πληθωρισμό στο 70%, θα χρειαζόταν άλλη μία ακόμη μεγαλύτερη αύξηση, απλώς για να διατηρηθεί η κατάσταση σε ίδια επίπεδα -και μόνο ονομαστικά. Γιατί οι εταιρείες που παράγουν προϊόντα δεν μπορούν να εισάγουν πια απαραίτητες πρώτες ύλες, εξοπλισμό και υπηρεσίες. Οι ελλείψεις είναι όλο και μεγαλύτερες, κάτι που τροφοδοτεί περαιτέρω την ακρίβεια.

«Η ειρωνία αυτού του πολέμου είναι ότι ενώ όλοι περίμεναν να αντιμετωπίσει κρίση η Ρωσία, τελικά είναι πιο πιθανό χώρες όπως αυτές της βορείου Αφρικής να είναι πιο κοντά σε έκτακτες καταστάσεις, λόγω της ακρίβειας στα τρόφιμα», σχολίασε η επικεφαλής οικονομολόγος της EBRD Μπεάτα Τζάβορσιτς. Στην περιγραφή της αυτή, πολύ πιθανώς περιλαμβάνεται και η Τουρκία.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL