Όσοι παρακολούθησαν τις προετοιμασίες για τη 17η Σκακιστική Ολυμπιάδα γνώριζαν ότι η πατρίδα του Καμπαμπλάνκα θα έκανε ότι ήταν δυνατό για να εκπληρώσει το έργο της με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. «Αυτή τη στιγμή ολόκληρη η χώρα είναι μια σκακιέρα» έγραψε μια κουβανική εφημερίδα την ημέρα που οι εκπρόσωποι των 52 χωρών που δήλωσαν συμμετοχή έφτασαν στο νησί. Πάνω από 1.000 άτομα τεχνικό προσωπικό ήταν στη διάθεση των παικτών κατά τη διάρκεια της Ολυμπιάδας (23 Οκτωβρίου έως 20 Νοεμβρίου 1966), που θεωρήθηκε μια από τις πιο εκθαμβωτικές στην ιστορία του θεσμού.
Ανάμεσα στους ανώνυμους υποστηρικτές υπήρχαν και δύο θρυλικά ονόματα που αγαπούσαν με πάθος το σκάκι. Ο Φιντέλ Κάστρο και ο Τσε Γκεβάρα.
Κάστρο προς Φίσερ: Φοβάσαι την ήττα;
Ο Φιντέλ Κάστρο (1926-2016), ο ηγέτης της νεότερης ιστορίας της Κούβας, ήταν πραγματικός φίλος του σκακιού. Έπαιρνε μέρος σε επιδείξεις σιμουλτανέ και επεδίωκε συναντήσεις με επώνυμους σκακιστές. Έχει φωτογραφηθεί να παίζει με τον Φίσερ, να σχολιάζει παρτίδα με τον Πετροσιάν, να παρακολουθεί σκακιστικούς αγώνες και να συμμετέχει στο γιγαντιαίο σιμουλτανέ του 2002 στην Αβάνα, όπου 550 ισχυροί παίκτες αντιμετώπισαν 11.000 ερασιτέχνες σκακιστές! Τα μέλη της Εθνικής Ελλάδας θυμούνται τον Κουβανό ηγέτη διαρκώς παρόντα το 1966, στην Ολυμπιάδα της Αβάνας.
Ο Φιντέλ ήταν ίσως ο μόνος ηγέτης στον κόσμο που μπόρεσε να κάμψει τις συνήθεις ιδιοτροπίες του Φίσερ. Το καλοκαίρι του 1965, ο Αμερικανός πρωταθλητής επρόκειτο να μετάσχει στο τουρνουά της Αβάνας, μα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ απαγόρευσε τη μετάβασή του και συμφωνήθηκε να παίξει μέσω τηλετύπου από τη Νέα Υόρκη. Όταν ο αμερικάνικος Τύπος δημοσίευσε πληροφορίες ότι ο Κάστρο είχε χαρακτηρίσει το γεγονός «μεγάλη προπαγανδιστική νίκη», ο Φίσερ έσπευσε να του στείλει τηλεγράφημα, με το οποίο δήλωνε ότι αποσύρει τη συμμετοχή του, εκτός αν διαβεβαιώσει επίσημα ότι η κουβανική κυβέρνηση δεν θα εκμεταλλευτεί πολιτικά το γεγονός.
Ο Κάστρο απάντησε ότι δεν είχε κάνει καμιά δήλωση, προσθέτοντας αιχμηρά: «Εάν φοβάστε την ήττα και μετανιώσατε για την προηγούμενη απόφασή σας, θα ήταν καλύτερα να βρείτε άλλη δικαιολογία, ειδεμή να έχετε το σθένος να παραμείνετε έντιμος». Αυτό πήγαινε πολύ για τον Φίσερ, που έσπευσε πάραυτα να επιβεβαιώσει τη συμμετοχή του.
Αναφέρεται ακόμη ότι ο Κάστρο νίκησε τον Φίσερ. Δεν διευκρινίζεται αν πρόκειται για φιλική παρτίδα ή για συμμετοχή του Κουβανού ηγέτη σε επίδειξη σιμουλτανέ του Αμερικανού γκρανμέτρ. Λέγεται όμως ότι μετά την παρτίδα ο Φιντέλ καθησύχασε τον Φίσερ λέγοντας: «Πάντως μη μου ανησυχείς, δεν θα είμαι ανάμεσα στους μεγάλους σκακιστές στην επόμενη Ολυμπιάδα». Τον διαβεβαίωσε δε ότι είχε μελετήσει τις παρτίδες του Καπαμπλάνκα αλλά και το βιβλίο του ίδιου του Φίσερ.
Διασώζεται και μια παρτίδα του Μεξικανού Φιλιμπέρτο Τεράζας με τον Φιντέλ Κάστρο και υπάρχει μια πιθανότητα οι αναφορές στη μάχη του Φιντέλ με τον Φίσερ να αναφέρονται στην πραγματικότητα σε αυτή.
Όταν όλοι αναζητούσαν τον Τσε
Η άλλη θρυλική μορφή της Κουβανικής επανάστασης, ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα (1928-1967), από δύο ετών διαγνώστηκε ότι πάσχει από άσθμα μια ασθένεια που τον υποχρέωνε να παραμένει για πολύ καιρό στο κρεβάτι. Όπως έχει γραφτεί κατά κόρον, αυτό του άνοιξε τις πόρτες δύο μυθικών κόσμων: των βιβλίων και του σκακιού. Το 1939 ταξίδεψε με τον πατέρα του στο Μπουένος Άιρες και παρακολούθησαν τη Σκακιστική Ολυμπιάδα. Το 11χρονο παιδί μαγεύτηκε από την παρουσία του κορυφαίου Κουβανού Καπαμπλάνκα. Άρχισε να παίζει σε τοπικά τουρνουά και το 1948 συγκαταλέγεται στην ομάδα της Ιατρικής Σχολής και αγωνίζεται στη Σκακιστική Πανεπιστημιάδα.
To 1962 συμμετέχει στην επίδειξη σιμουλτανέ του Νάιντορφ και αποσπά ισοπαλία! Κάποιοι θα σπεύσουν να αμφισβητήσουν το μέγεθος της επιτυχίας, αναφέροντας ισοπαλίες του Νάιντορφ με ισχυρούς της πολιτικής, όπως ο Τσόρτσιλ, ο Χρουστσόφ, ο Σάχης, ο Περόν, ο Κάστρο κ.ά.
Χιουμοριστική και ενδεικτική του χαρακτήρα του Σοβιετικού γκρανμέτρ Κορτσνόι είναι η περιγραφή της αναμέτρησης του Τσε μαζί του, σε ένα σιμουλτανέ το 1963 στην Αβάνα. Λίγο πριν αρχίσει το σιμουλτανέ, ένας αξιωματούχος πλησίασε τον Κορτσνόι και του είπε ότι μεταξύ των αντιπάλων του είναι και ο Τσε, ο οποίος θα έμενε πολύ ευχαριστημένος αν η παρτίδα τους έληγε ισόπαλη. Το βράδυ, στο ξενοδοχείο, ρώτησε ο Ταλ τον Κορτσνόι τι έκανε. «Τους νίκησα όλους», απάντησε ο μαχητικός γκρανμέτρ. «Και τον Τσε;», απόρησε ο Ταλ. «Ναι, δεν είχε ιδέα από Καταλανική!»
Όπως αναφέρουμε σε άλλο σημείο, ο Τσε Γκεβάρα πρωτοστάτησε στην επανέναρξη των τουρνουά εις μνήμην Καπαμπλάνκα, ενέταξε το σκάκι στο πρόγραμμα καταπολέμησης του αναλφαβητισμού και προετοίμασε την υποδειγματική Σκακιστική Ολυμπιάδα της Αβάνας, το 1966. Οι περισσότεροι από τους 300 εκπροσώπους των 52 χωρών ανυπομονούσαν να τον συναντήσουν. Δεν τον είδε κανείς!
Είναι ειρωνεία αλλά ο Τσε δεν κατάφερε να παρακολουθήσει τους αγώνες αφού το πεπρωμένο τον καλούσε κοντά σε καταπιεζόμενους λαούς για να αγωνιστεί μαζί τους.
Στις 3 Νοεμβρίου η διεθνώς αναγνωρίσιμη φυσιογνωμία μεταμφιέζεται (κοντοκουρεμένος, χωρίς γένια, με λευκούς κροτάφους, με ψεύτικα δόντια, γαλιά και παραγεμίσματα σε διάφορα σημεία του σώματός του, ώστε να φαίνεται πιο παχύς) και αναχωρεί από την Αβάνα προς το Μοντεβιδέο και από εκεί, στην πρωτεύουσα της Βολιβίας Λα Παζ. Λίγο καιρό νωρίτερα ο πρώην Πρόεδρος της Αργεντινής Χουάν Περόν του είχε πει: «Δεν θα επιζήσεις στη Βολιβία. Ανάβαλέ το. Ψάξε για εναλλακτικές. Μην αυτοκτονήσεις».
Ο ίδιος είχε δηλώσει κάποτε: Το σκάκι είναι η δεύτερη φιλενάδα μου! Η καταλυτική του επίδραση στο σκάκι της Κούβας φαίνεται και σε μια όμορφη έκφραση που είναι κατανοητή καλύτερα μόνο στα αγγλικά. In Cuba you cannot spell chess without “che’. Ή σε ελεύθερη απόδοση, στην Κούβα δεν μπορείς να αναφέρεις τη λέξη σκάκι χωρίς να αναφέρεις και τον Τσε.
Ο θρυλικός κομαντάτε, το 1964 σε μια κουβέντα με τον θερμό τότε κομμουνιστή Τσέχο γκρανμέτρ Πάχμαν είχε δώσει ένα δείγμα της βαθιά αντικομφορμιστικής νοοτροπίας του, που δεν του επέτρεπε ποτέ να εφησυχάζει. Όπως παραθέτει ο Πάχμαν, ο Τσε, που ήταν τότε Υπουργός Βιομηχανίας, είχε πει: «Ξέρεις, σύντροφε Πάχμαν, δεν διασκεδάζω να είμαι υπουργός. Θα προτιμούσα να παίζω σκάκι όπως εσύ από το να οργανώνω μια επανάσταση στη Βενεζουέλα». Για να απαντήσει ο Πάχμαν: «Κοίτα σύντροφε. Φυσικά είναι ενδιαφέρον να οργανώνεις μια επανάσταση αλλά το να παίζεις σκάκι είναι αρκετά πιο ασφαλές». Λίγα χρόνια αργότερα ο Τσε θα έβρισκε το θάνατο στη Βολιβία. Το 1999 η FIDE, η παγκόσμια σκακιστική ομοσπονδία, απένειμε τιμητικά μετά θάνατο στον Τσε τον τίτλο του «Μεγάλου Ιππότη της FIDE».
Το όγδοο χρυσό των Σοβιετικών
Η ανανεωμένη σοβιετική ομάδα με επικεφαλής τον παγκόσμιο πρωταθλητή Πετροσιάν και άλλους 5 γκαν μετρ, (Σπάσκι, Ταλ, Στάιν, Κορτσνόι, Πολιουγκαέβσκι), ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες και κέρδισε το όγδοο συνεχόμενο χρυσό μετάλλιο, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ουγγαρία να παίρνουν το ασημί και το χάλκινο, αντίστοιχα.
Ενώ στους αγώνες είχαμε μια περαιτέρω αύξηση του αριθμού συμμετεχόντων λυπηρό ήταν το γεγονός ότι οι χάλκινοι Ολυμπιονίκες του 1964 δεν αγωνίστηκαν αφού η Δυτική Γερμανία αποφάσισε να μποϊκοτάρει την Ολυμπιάδα της Αβάνας για πολιτικούς λόγους. Αντίθετα, οι ΗΠΑ, λίγα μόλις χρόνια μετά την κρίση της Κούβας, δεν δίστασαν να έρθουν στην Αβάνα έχοντας τον Φίσερ στην πρώτη σκακιέρα. Η Χιλιανή Μπέρνα Καράσκο ήταν η τρίτη γυναίκα που εμφανίστηκε σε Ολυμπιακούς αγώνες, ενώ συνολικά συμμετείχαν περίπου 300 παίκτες από όλες τις ηπείρους.
Οι προκριματικοί όμιλοι ξεκίνησαν στις 26 Οκτωβρίου και η ΕΣΣΔ τερμάτισε άνετα πρώτη. Οι τελικοί άρχισαν στις 4 Νοεμβρίου με ένα παράξενο αίτημα του αρχηγού της της αμερικανικής ομάδας που ζήτησε να αναβληθούν όλοι οι αγώνες του Φίσερ και της Αμερικανικής ομάδας που έπεφταν σε Εβραϊκό Σάββατο. Ο Φίσερ αν και είχε Εβραϊκές ρίζες, είχε γίνει μέλος της Χριστιανικής Παγκόσμιας Εκκλησίας του Θεού, μιας ακραίας φατρίας του Χριστιανισμού που απαγορεύει στα μέλη της να κάνουν οποιαδήποτε δραστηριότητα από την Παρασκευή στις 6 μ.μ. έως το Σάββατο στις 6 μ.μ. Η πρόταση απορρίφθηκε από τον επικεφαλής διαιτητή, και η ομάδα της Δανίας απέρριψε την αμερικανική πρόταση για διεξαγωγή του αγώνα ΗΠΑ-Δανίας την Παρασκευή στις 4 μ.μ. Αυτό τελικά δεν ήταν πρόβλημα αφού οι Αμερικανοί και χωρίς τον Φίσερ κέρδισαν άνετα 3,5-0,5 αφού ο Μπερν νίκησε τον Λάρσεν. Η συνέχεια των αγώνων επισκιάστηκε από ένα τεράστιο σκάνδαλο, που δεν είχε γίνει ξανά στους Ολυμπιακούς. Οι αγώνες του 2ου γύρου των τελικών έπρεπε να ξεκινήσουν Σάββατο, στις 16:00, δύο ώρες πριν ο Φίσερ αποσυνδεθεί από τις πνευματικές αναζητήσεις του. Δεδομένου ότι η βασική συνάντηση ήταν ΗΠΑ-ΕΣΣΔ, οι ΗΠΑ ζήτησαν ο αγώνας τους εναντίον της ΕΣΣΔ θα αλλάξει ώρα υπό την απειλή της αποχώρησής τους. Η απάντηση ήταν ένα καθαρό «όχι». Οι Αμερικανοί σε απάντηση δεν εμφανίστηκαν στην αίθουσα των αγώνων, αλλά δεν έφυγαν από την Αβάνα και επέστρεψαν την επόμενη μέρα. Μια τεράστια σύγκρουση με βαθύ πολιτικό υπόβαθρο εξερράγη σύντομα. Οι Αμερικανοί περίμεναν τη θέση της FIDE και ο πρόεδρος της Folke Rogard πρότεινε να θεωρηθεί το 2-2 ως αποτέλεσμα της συνάντησης. Ίσως έπειτα από ισχυρή πολιτική πίεση οι Σοβιετικοί συμφώνησαν τελικά να επαναλάβουν τον αγώνα μετά τον 9ο γύρο. Η συνάντηση αυτή ήταν ίσως η πιο διάσημη σύγκρουση στην ιστορία των Ολυμπιάδων σκακιού.
Από την ΕΣΣΔ έλειπε ο Πετροσιάν και κατά συνέπεια ο Σπάσκι θα έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα Φίσερ που ήθελε πάση θυσία νίκη. Η ΕΣΣΔ αναδείχτηκε νικήτρια με 2,5-1,5 χάρη στον Ταλ που νίκησε τον Μπερν. Στους τελευταίους 3 γύρους η ΕΣΣΔ εξασφάλισε με άνεση το χρυσό μετάλλιο.
Η Σοβιετική ομάδα κέρδισε το Πρωτάθλημα για όγδοη φορά, δείχνοντας πειστική φόρμα καθ' όλη τη διάρκεια των αγώνων αφού παραχώρησε μόνο μία ισοπαλία. Τρεις από τους σοβιετικούς παίκτες έκαναν επίσης τα καλύτερα σκορ (Πετροσιάν, Ταλ, Κορτσνόι). Είναι ενδιαφέρουσα η αιτία για την οποία ο Ταλ δεν αγωνίστηκε στους 5 πρώτους γύρους. Ο λόγος; Μια μπουκάλα κατέληξε στο κεφάλι του σε ένα παρατράγουδο που έγινε σε ένα μπαρ λίγο πριν από την έναρξη των αγώνων. Ευτυχώς τα τραύματα επουλώθηκαν και ο Ταλ επανήλθε δριμύτερος. Με 11 νίκες, καμία ήττα και 2 ισοπαλίες πήρε άνετα το χρυσό μετάλλιο. Η δεύτερη θέση που πέτυχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες οφείλεται κυρίως στον Φίσερ, ο οποίος έκανε μια αξιοθαύμαστη ατομική εμφάνιση. Η Κούβα έκανε τεράστια εντύπωση στα προκριματικά αλλά στη συνέχεια ήταν εντελώς απογοητευτική και κέρδισε μόλις 2 παιχνίδια στον τελικό.
Όσοι ήταν αρκετά τυχεροί για να βρεθούν στην Αβάνα για τους αγώνες μίλησαν μόνο με τα καλύτερα λόγια και εξετίμησαν ιδιαίτερα τη φιλοξενία των Κουβανών. Πλήρως υποστηριζόμενοι από την κυβέρνηση και τον κουβανικό λαό, οι διοργανωτές, με επικεφαλής τον Χοσέ Λουίς Μπαρέλας, έδωσαν ένα τέλειο παράδειγμα οργάνωσης και δουλειάς.
Ελληνική επιτυχία!
H Εθνική Ελλάδας πραγματοποίησε πολύ καλή εμφάνιση καταλαμβάνοντας την 32η θέση ανάμεσα σε 52 χώρες. Σημείωσε 43 βαθμούς σε 80 παρτίδες (33 νίκες, 20 ισοπαλίες 27 ήττες) και το ποσοστό επιτυχίας 53,8% ήταν το υψηλότερο έως τότε. Αγωνίστηκε στον 3ο όμιλο της τελικής φάσης και τερμάτισε στην 4η θέση ανάμεσα σε 14 ομάδες.
Μια σύγκριση με τα ποσοστά των προηγούμενων Ολυμπιάδων δείχνει το μέγεθος της επιτυχίας: 1950: 20%, 1952: 34,8%; 1954: 35,4%, 1956: 37,5%, 1958: 42,8%, 1960: 34,4%, 1962: 30,26%, 1964: 46,3%.
Στην πρώτη σκακιέρα ο Λάζαρος Βυζαντιάδης, πρωταθλητής Ελλάδας, με 6 νίκες, 6 ισοπαλίες και 6 ήττες (ποσοστό επιτυχίας 50%) ξεπέρασε τις προσδοκίες έχοντας ένα ιδιαίτερα δύσκολο πρόγραμμα. Πολύ καλές παρουσίες και από τον Νίκο Ορνιθόπουλο στη 2η σκακιέρα (10 / 2 / 6 / 61,1%), τον Τάσο Αναστασόπουλο στην 3η (6 / 4 / 6 / 50%), τον Γρηγόρη Μπάστα στη 4η (3 / 3 / 4 / 45%) και υψηλό ποσοστό επιτυχίας από τον Χρήστο Παπαποστόλου στην 1η αναπληρωματική (8 / 4 / 3 / 66,7%). Ως δεύτερος αναπληρωματικός έπαιξε ο Δημήτρης Καπράλος (1 ισοπαλία / 2 ήττες ποσοστό 16,7%).
Ο Μπάστας (μοναδική εμφάνιση σε Ολυμπιάδα) και ο Καπράλος συμπεριελήφθησαν στην ομάδα επειδή ο Χρήστος Κόκκορης (δεύτερος στο πρωτάθλημα Ελλάδας) και ο Παναγιώτης Παναγόπουλος (τρίτος) δεν μπόρεσαν να ταξιδέψουν στην Αβάνα για διάφορους λόγους.
Η Εθνική Κύπρου (Κλεώπας, Κωνσταντίνου, Λάντσιας, Μαντέλια, Χαρικλής) κατέλαβε την προτελευταία θέση.
Με σοφέρ τον πρέσβη!
Ο Νίκος Ορνιθόπουλος είχε επιλεγεί να αγωνιστεί με την Εθνική μας στην Ολυμπιάδα της Αβάνας, το 1966. Μια μέρα πριν την αναχώρηση δεν του έχουν χορηγήσει διαβατήριο. Τελικά, μετά από πιέσεις και παρακλήσεις σκακιστικών παραγόντων, το υπουργείο Εσωτερικών δέχεται να το εκδώσει (ίσως συνέβαλε και η είδηση που κυκλοφόρησε στις 19.10.66, ότι οι ΗΠΑ επέτρεψαν στην σκακιστική τους ομάδα να συμμετάσχει στους αγώνες της Κούβας!) και εδώ αρχίζει μια μικρή περιπέτεια: Ο γηραιός υπουργός Ζαΐμης φθάνει στο γραφείο του γύρω στις 11 το πρωί και, υποβασταζόμενος, αρχίζει να ανεβαίνει τις σκάλες με ρυθμό που στα μάτια του Νίκου, με τη φόρτιση από την αγωνία, φαντάζει σαν την μεγαλύτερη διαδρομή που έχει παρακολουθήσει ποτέ...
Αγώνας δρόμου, στη συνέχεια, για να πάρει βίζα από την πρεσβεία της Κούβας και να προλάβει το αεροπλάνο. Εδώ στάθηκε τυχερός: Ο πρέσβης, εκτιμώντας την κατάσταση, τον μεταφέρει με το δικό του αυτοκίνητο στο αεροδρόμιο!
Επιλεγμένες παρτίδες
Η αναμέτρηση δύο μεγάλων σκακιστών που έξι χρόνια αργοτερα θα έδιναν το ιστορικό ματς για τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή:
Φίσερ (ΗΠΑ) - Σπάσκι (ΕΕΣΔ) [C93]
1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 α6 4.Αα4 Ιζ6 5.0-0 Αε7 6.Πε1 β5 7.Αβ3 0-0 8.γ3 δ6 9.θ3 θ6 10.δ4 Πε8 11.Ιβδ2 Αζ8 12.Ιζ1 Αδ7 13.Ιη3 Ια5 14.Αγ2 γ5 15.β3 γxδ4 16.γxδ4 Ιγ6 17.Αβ2 η6 18.Βδ2 Αη7 19.Παδ1 Ββ6 20.Ιζ1 Παδ8 21.Ιε3 Ββ8 22.Αβ1 Ββ7 23.Πγ1 Ρθ7 24.α3 Αγ8 25.Αγ3 Αδ7 26.Ββ2 Ββ8 27.β4 Ρη8 28.Πγδ1 Ιθ7 29.Αα2 Ιη5 30.Ιxη5 θxη5 31.δxε5 δxε5 32.Ιδ5 Ιε7 33.Ιxε7+ Πxε7 34.Βδ2 Αζ6 35.Βδ6 Ρη7 36.Βxα6 Πγ8 37.Πδ6 Πxγ3 38.Πxζ6 Αε6
39.Πxε6 ζxε6 40.Πδ1 Ββ7 41.Βxβ7 Πxβ7 42.Αxε6 Πxα3 43.Ρθ2 Πα4 44.Πβ1 Πγ7 45.ζ3 Πα6 46.Αβ3 Πα3 47.Πβ2 Πα1 48.Ρη3 Ρζ6 49.Ρη4 Πγ3 50.Αδ5 Παα3 51.θ4 ηxθ4 52.Ρxθ4 Πα1 53.Πδ2 Παα3 54.Ρη4 Πδ3 55.Πε2 Παγ3 56.Πα2 Πα3 57.Πβ2 ½-½.
Όμορφη νίκη του επικεφαλής της Εθνικής Ελλάδας:
Κουάρτας (Κολομβία) - Βυζαντιάδης [E73]
1.δ4 Ιζ6 2.γ4 δ6 3.Ιζ3 η6 4.Ιγ3 Αη7 5.ε4 0-0 6.Αη5 Ιβδ7 7.Βδ2 γ6 8.Αε2 Πε8 9.ε5 δxε5 10.δxε5 Ιη4 11.ε6 ζxε6 12.Πδ1 Βα5 13.0-0 Ιδε5 14.Ιδ4 Ιζ6 15.Αζ4 Ιζ7 16.Ιβ3 Ββ4 17.Αγ7 ε5 18.Πα1 ε6 19.Βγ2 Βε7 20.Αα5 β6 21.Αζ3 Αβ7 22.Ια4 βxα5 23.Ιxα5 Παγ8 24.γ5 Ιδ5 25.Παβ1 Αα6 26.Πζδ1 Βγ7 27.Βδ2 Αβ5 28.β3
28…Αζ8 29.Πδγ1 Αθ6 30.Βε1 Αxγ1 31.Πxγ1 Πβ8 32.Ιγ4 Αxα4 33.βxα4 Βε7 34.Ιδ2 Πβ4 35.Ιε4 Πxα4 36.Βδ2 Πβ8 37.η3 Πββ4 0-1.
Τυπική θυσία διαφοράς από τον Πετροσιάν:
Λάρσεν (Δανία) - Πετροσιάν (ΕΣΣΔ) [C01]
1.ε4 ε6 2.Ιζ3 δ5 3.Ιγ3 Ιζ6 4.εxδ5 εxδ5 5.δ4 γ6 6.Αδ3 Αδ6 7.0-0 0-0 8.Ιε2 Πε8 9.Ιη3 Ιβδ7 10.Ιζ5 Ιζ8 11.Ιxδ6 Βxδ6 12.Ιε5 Ι6δ7 13.Αδ2 ζ6 14.Βθ5
14…Πxε5 15.δxε5 ζxε5 16.Πζε1 ε4 17.Αζ1 Ιζ6 18.Βθ4 Αζ5 19.Βη3 Βε7 20.γ3 Ιε6 21.Αε3 Ιη4 22.θ3 Ιxε3 23.Πxε3 Πζ8 24.Βε5 Αη6 25.Πδ1 Βζ7 26.Πδ2 Ιζ4 27.β4 θ6 28.α4 Αθ7 29.Βδ4 β6 30.Πε1 Βγ7 31.Βε3 γ5 32.βxγ5 βxγ5 33.η3 Ιδ3 34.Αxδ3 εxδ3 35.Βε6+ Βζ7 36.Βxζ7+ Ρxζ7 37.Πβ2 γ4 38.ζ3 δ4 39.Πγ1 Ρε6 40.Ρζ2 Αε4 41.ζ4 Πε8 42.η4 Αγ6 43.Πε1+ Ρδ5 44.Πxε8 Αxε8 45.γxδ4 γ3 46.Πβ8 δ2 47.Πδ8+ Ργ4 48.Πγ8+ Ρδ3 0-1.
Αποτελεσματική επίθεση του Έλληνα σκακιστή:
Ορνιθόπουλος - Ρόχα (Βραζιλία) [Β06]
1.η3 Ιζ6 2.Αη2 η6 3.ε4 δ6 4.δ4 Αη7 5.Ιε2 0-0 6.0-0 ε5 7.γ3 γ6 8.θ3 Ια6 9.Ρθ2 Ιγ7 10.ζ4 Ιδ7 11.ζ5 α5 12.Ια3 β5 13.Ιγ2 γ5 14.δ5 γ4 15.Αε3 Ια6 16.Ια3 Πβ8 17.Βδ2 Ιαγ5 18.η4 Αα6 19.Ιγ2 ζ6 20.θ4 Ιδ3 21.Ιε1 Ι7γ5 22.Ιxδ3 Ιxδ3 23.Ιγ1 Ιγ5 24.Ιε2 Βγ7 25.Ιη3 Ιδ3 26.Παβ1 β4 27.η5 βxγ3 28.βxγ3 Πxβ1 29.Πxβ1 Πβ8 30.Πxβ8+ Βxβ8 31.Αθ3 Ββ1 32.ζxη6 θxη6 33.Αε6+ Ρθ7
34.θ5 ηxθ5 35.Ιxθ5 Βζ1 36.ηxζ6 Αζ8 37.Αζ5+ Ρη8 38.Αη6 Αγ8 39.ζ7+ Ρθ8 40.Βη2 Βxη2+ 41.Ρxη2 Ιζ4+ 42.Ιxζ4 1-0.
Μια πολύ θεαματική παρτίδα που κυκλοφόρησε ευρύτατα εκείνη την εποχή:
Πομάρ (Ισπανία) - Γιόχανσον (Σουηδία) [E53]
1.δ4 Ιζ6 2.γ4 ε6 3.Ιγ3 Αβ4 4.ε3 0-0 5.Αδ3 δ5 6.Ιζ3 γ5 7.α3 Αxγ3+ 8.βxγ3 Βγ7 9.Βγ2 δxγ4 10.Αxγ4 γxδ4 11.γxδ4 β6 12.Βδ3 Αβ7 13.Αδ2 Πγ8 14.Πγ1 Αε4 15.Βε2 Ββ7 16.0-0 α6 17.Ιη5 Αxη2
18.Αxε6 Αxζ1 19.Βζ3 Αη2 20.Βxβ7 Αxβ7 21.Αxγ8 Αδ5 22.ε4 Ιxε4 23.Ιxε4 Αxε4 24.Πε1 ζ5 25.Αε6+ Ρθ8 26.Αxζ5 Αγ6 27.δ5 1-0.
Ο Φλορέντσιο Καμπομάνες δεν είχε καλή παράδοση με τους Έλληνες στις Ολυμπιάδες:
Παπαποστόλου - Καμπομάνες (Φιλιππίνες) [C10]
1.ε4 ε6 2.δ4 δ5 3.Ιδ2 δxε4 4.Ιxε4 ε5 5.δxε5 Βxδ1+ 6.Ρxδ1 Ιγ6 7.Αζ4 Αζ5 8.Αδ3 Πδ8 9.Ργ1 Ιηε7 10.ε6 Αxε6 11.Αxγ7 Πα8 12.Ιζ3 Ιδ5 13.Αη3 η6 14.Ιδ6+ Ρε7 15.Ιxβ7 Αθ6+ 16.Ρδ1 Πθβ8 17.Αxβ8 Πxβ8 18.Ιγ5 Αη4 19.Πε1+ Ρδ6 20.Ιε4+ Ργ7 21.Ιγ3 Ιζ4 22.Πε4 Ιxδ3 23.γxδ3 ζ5 24.Πε2 Αxζ3 25.ηxζ3 Ιδ4 26.Πε7+ Ρδ6 27.Πxθ7 Αζ4 28.Ιε2 Ιxε2 29.Ρxε2 Πxβ2+ 30.Ρζ1 α5 31.δ4 Ρδ5 32.Πα7 Αδ2 33.Πα6 η5 34.Πζ6 Ρxδ4 35.Πxζ5 Ργ4 36.α4 Πγ2 37.Πδ1 Ρβ4 38.Πδ5 Αγ3 39.Πxη5 Ρxα4 40.θ4 Ρβ3 41.θ5 α4 42.θ6 α3 43.θ7 α2
44.Πα5 Ρβ4 45.Πxα2 Πxα2 46.Πδ8 Ργ5 47.Πγ8+ Ρδ6 48.Πxγ3 Πα8 49.Πε3 Πθ8 50.Ρε2 Πxθ7 51.ζ4 1-0.
Η καθοριστική παρτίδα από τη συνάντηση ΗΠΑ-ΕΣΣΔ.
Ταλ (ΕΣΣΔ) - Μπερν (ΗΠΑ) [Β69]
1.ε4 γ5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.δ4 γxδ4 4.Ιxδ4 Ιζ6 5.Ιγ3 δ6 6.Αη5 ε6 7.Βδ2 α6 8.0-0-0 Αδ7 9.ζ4 Αε7 10.Ιζ3 β5 11.Αxζ6 ηxζ6 12.ζ5 Βα5 13.Ρβ1 0-0-0 14.η3 Ρβ8 15.Αθ3 Αγ8 16.Πθε1 θ5 17.Βε3 Αδ7 18.Ιε2 Ιε5 19.Ιζ4 Ιη4 20.Βε2 Πδη8 21.Ιδ4 Ββ6 22.Πδ2 ε5 23.Ιδ5 Βδ8 24.Ιβ3 Αγ6 25.γ4 Βδ7 26.Ια5 Αδ8 27.Ιxγ6+ Βxγ6 28.Πγ1 Ρβ7 29.γxβ5 Βxβ5 30.Πδ3 Ρα7 31.Αxη4 θxη4 32.Βε3+ Ρα8 33.Πβ3 Βδ7 34.Βδ3 Ρα7 35.Βε3+ Ρα8
36.Πβ6 1-0.
Η πιο σύντομη παρτίδα της Ολυμπιάδας
Ε. Κρίστιανσεν (Νορβηγία) - Α. Κολάροβ (Βουλγαρία) [C39]
1.ε4 ε5 2.ζ4 εxζ4 3.Ιζ3 η5 4.θ4 η4 5.Ιε5 Ιζ6 6.Αγ4 δ5 7.εxδ5 Αδ6 8.δ4 Ιθ5 9.Ιxη4 Ιη3 10.Πθ2 Βε7+ 11.Ρζ2 θ5 0-1.
Μια υποδειγματική νίκη του μελλοντικού παγκόσμιου πρωταθλητή:
Φίσερ (ΗΠΑ) - Πόρτις (Ουγγαρία) [C69]
1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 α6 4.Αxγ6 δxγ6 5.0-0 ζ6 6.δ4 εxδ4 7.Ιxδ4 γ5 8.Ιβ3 Βxδ1 9.Πxδ1 Αδ6 10.Ια5 β5 11.γ4 Ιε7 12.Αε3 ζ5 13.Ιγ3 ζ4 14.ε5 Αxε5 15.Αxγ5 Αxγ3 16.βxγ3 Ιη6 17.Ιγ6 Αε6 18.γxβ5 αxβ5 19.Ια7 Πβ8 20.Πδβ1 Ρζ7 21.Ιxβ5 Πθδ8 22.Πβ4 Αxα2 23.Ιxγ7 Πβγ8
24.θ4 Πδ2 25.Αβ6 ζ3 26.Αε3 Πε2 27.Ιβ5 Πα8 28.θ5 Ιε5 29.Πζ4+ Ρε7 30.Πδ1 Πγ8 31.Πε4 Ρζ6 32.Πδ6+ Ρζ5 33.Πζ4+ Ρη5 34.Πxζ3+ 1-0.
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Μεγάλη επιτυχία της Σταυρούλας Τσολακίδου στο Διαδικτυακό Διασυλλογικό Ευρωπαϊκό Κύπελλο Γυναικών. Ως επικεφαλής της «Κάισσα» Ιταλίας ολοκλήρωσε τους αγώνες της αήττητη με 4 νίκες και 3 ισοπαλίες και οδήγησε την ομάδα της στην 3η θέση του α΄ προκριματικού γκρουπ. Οι ομάδες της Πάφου Κύπρου και του Γαλαξία Θεσσαλονίκης περιορίστηκαν στις δύο τελευταίες θέσεις. Νικήτρια στην τελική φάση η πανίσχυρη ομάδα του Σκακιστικού Κύκλου Μόντε Κάρλο, με σύνθεση που παραπέμπει σε… μεικτή κόσμου: Γκοριάτσκινα (Ρωσία), Τζαγκνίτζε (Γεωργία), Κράμλινγκ (Σουηδία), Πάετζ (Γερμανία) Σότσκο (Πολωνία).
Τελική κατάταξη στο 73ο Πρωτάθλημα Ανδρών Ρωσίας: 1) Νεπομνιάτσι 7,5 βαθμοί σε 11 αγώνες, 2) Καριάκιν 7, 3-4) Φεντοσέεβ, Ντουμπόβ 6,5 (συμμετείχαν 12 γκραν μετρ). Πρωταθλήτρια Ρωσίας αναδείχθηκε η Γκοριάτσκινα, κερδίζοντας σε ματς μπαράζ την Σουβάλοβα. Είχαν ισοβαθμήσει με 8 στα 11 (https://ruchess.ru/en/).
Ο Άγγλος Γκαβάιν Τζόουνς κατέκτησε το Διαδικτυακό Πρωτάθλημα Ευρώπης, νικώντας στο τελικό τον υπό ισπανική σημαία Λετονό Σίροβ με 2,5-0,5. Νικητής στον μικρό τελικό ο Γερμανός Μπλουεμπάουμ που επιβλήθηκε του Τσέχου Ναβάρα 2,5-0,5.
Πρόγραμμα του «Grand Chess tour 2021»: 1-15/6 στη Ρουμανία, 16-23/6 στη Γαλλία, 5-12/7 στην Κροατία, 9-16/8, καθώς και 16-28/8 στο Σεν Λούις των ΗΠΑ.
Διαδικτυακό φέτος το Πανελλήνιο Ομαδικό Πρωτάθλημα Παίδων – Κορασίδων, με συμμετοχή 50 εξαμελών ομάδων (26 έως 28 Δεκεμβρίου / http://chess-results.com/tnr544317.aspx?lan=19).
Έκτακτες σκακιστικές εκπομπές με τίτλο «64 άσπρα μαύρα κι ένα κόκκινο» και παρουσιαστή τον Ελισσαίο Βλάχο, τη μέρα των Χριστουγέννων και τη μέρα της Πρωτοχρονιάς, στις 4 απόγευμα από τον Ρ/Σ/ «105,5 Στο Κόκκινο».
Στο φύλλο της επόμενης Κυριακής 3/1/2021 αφιέρωμα στη Σκακιστική Ολυμπιάδα του Λουγκάνο (1968). Το προσκήνιο και τα παρασκήνια, όπως τα είχε μεταφέρει με γλαφυρό τρόπο ο Τρ. Σιαπέρας.
