Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ψιχάλες
18 °C
16.3°C18.6°C
4 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
14 °C
11.6°C15.9°C
3 BF 71%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
14 °C
12.1°C15.4°C
2 BF 85%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.3°C20.8°C
3 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Ψιχάλες
13 °C
12.9°C14.6°C
3 BF 82%
Ιταλία / Η καρδιά της αυτοκρατορίας της Ρώμης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ιταλία / Η καρδιά της αυτοκρατορίας της Ρώμης

Το Φόρουμ του Καίσαρος. Διακρίνονται οι τρεις όρθιοι κίονες του ναού της Βένερις Γκενετρίκις, της «Προμήτορος» Αφροδίτης. Στα αριστερά, πίσω από τα δένδρα, και στην κορυφή του Καπιτωλίνου λόφου, φαίνεται η ρομανικού και γοτθικού ύψους βασιλική της Σάντα Μαρία του Ουράνιου Βωμού (Σάντα Μαρία ιν Άρα Κοέλι) του 13ου αιώνα. Φωτογραφίες: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

9 Αυγούστου 48 π.Χ. ή έτους της 183ης Ολυμπιάδος ή 706ου από Κτίσεως Ρώμης. Στα τελευταία χρόνια της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ο Ιούλιος Καίσαρ, με τη στήριξη Μάρκου Αντώνιου και Πούμπλιου Σύλλα, επικεφαλής 22.000 λεγεωνάριων και 1.000 ιππέων κατατροπώνει στο Παλαιοφάρσαλον της Θεσσαλίας τα πολυπληθέστερα στρατεύματα του Πομπήιου, που υφίσταται πανωλεθρία παρότι έχει στη διάθεσή του 45.000 λεγεωνάριους, 7.000 ιππείς, 3.000 τοξότες, 1.200 φουντιτόρες, «σφενδονήτες» όπως τους ονομάζουν οι Έλληνες, και, το κυριότερο, την πολιτική υποστήριξη της πλειοψηφίας της Συγκλήτου και της στρατιωτική του Λαβιηνού και του Λούκιου Δομίτιου Αινόβαρβου. Μετά τη Μάχη των Φαρσάλων, όπως θα μείνει γνωστή στην ιστορία, ο Ιούλιος Καίσαρ θα γίνει ο απόλυτος κυρίαρχος στην Ρώμη.

26 Σεπτεμβρίου 46 π.Χ. Δύο χρόνια και ενάμιση μήνα μετά την απροσδόκητη νίκη του στη Θεσσαλία, ο Ιούλιος Καίσαρ εγκαινιάζει το Τέμπλουμ Βένερις Γκενετρίκις. Η Βένους Γκένετριξ είναι η μητέρα του Αινεία, προπάτορα των Ρωμαίων και προστάτιδα του Ιουλίας Γενεάς, ενός από τα αρχαιότερα γένη πατρικίων της Ρώμης και της Ιουλιανοκλαυδιανής δυναστείας. Ο Καίσαρ εκπληρώνει το τάμα του στην «Προμήτορα» Αφροδίτη, στην οποία απετάθη, αν και αγαπημένη θεά του Πομπήιου, για να αποσπάσει αυτός την εύνοιά της. Ο ναός, οκτάστυλος, με οκτώ κίονες στην πρόσοψη, κατασκευασμένος από τούβλα και επενδεδυμένος με μάρμαρο, ανεγείρεται σε ένα χαμηλό ύψωμα μέσα στο Φόρουμ του Καίσαρος που συνδέει τους λόφους Καπιτωλίνο και Κυρηνάλιο.

Το φόρουμ του Καίσαρος, διαστάσεων 160 x 75 μέτρων, βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα της Αγοράς, το Φόρουμ Ρομάνουμ. Εκτείνεται από το Αργκιλέτουμ, τον δρόμο που διασχίζει τη δημοφιλή συνοικία Σουμπούρρα μέχρι το Φόρουμ Ρομάνουμ και το νοτιοανατολικό άκρο του, και φτάνει ώς το Άτριουμ Λιμπερτάτις, έδρα του αρχείου των Τιμητών ή Κηνσόρων. Αυτοί συντάσσουν τους καταλόγους των πολιτών βάσει της ακίνητης περιουσίας τους, καθώς και των συγκλητικών, σημειώνοντας μάλιστα τις τυχόν παραβάσεις και ατασθαλίες τους - και είναι δυνατόν με τον τρόπο αυτό να εκπέσουν του ισόβιου αξιώματός τους.

Διακρίνονται από τα αριστερά προς τα δεξιά η αρχαία Κουρία, ο ναός των Αγίων Λουκά και Μαρτίνας και η Φυλακή του Μαμερτίνου, που φυλακίστηκαν οι Άγιοι Παύλος και Πέτρος. Φωτογραφίες: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Καίσαρ έχει επενδύσει χρήμα, χρόνο και ενέργεια στην αγορά. Η διενέργεια πολυδάπανων αγώνων σε μια από τις ακριβότερες περιοχές της Ρώμης και η προσωπική επίβλεψη των έργων δείχνουν τη σπουδαιότητα που της αποδίδει. Ταυτόχρονα, η ανάδειξη της αγοράς του ως επίκεντρου των δημοσίων υποθέσεων σε συνδυασμό με την ανέγερση του ναού της Αφροδίτης, όπου ο Ιούλιος Καίσαρ συνηθίζει να συναντά τους συγκλητικούς, κάτι που δεν αρέσει στους ίδιους, την καθιστούν όχι συμπληρωματική, όπως προγραμματιζόταν αρχικά, αλλά ξεχωριστή από το Φόρουμ Ρομάνουμ. Μάλιστα, το 44 π.Χ., ο Καίσαρ θα αναστηλώσει το κτήριο της Κουρίας Κορνηλίας, του συγκλητικού Φαύστου Κορνήλιου Σύλλα, μοναδικού επιζώντος γιου του δικτάτορα Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα, το οποίο θα μετονομαστεί σε Κουρία Ιουλία, και θα το μεταφέρει εγγύτερα στο Φόρουμ του Καισαρος, εξοργίζοντας προφανώς ακόμη περισσότερο τους συγκλητικούς, αφού η Κουρία αποτελεί συγκλητικό μέγαρο κι οι ίδιοι αντιμετωπίζονται περίπου ως αυλικοί του. Η κατασκευή του κτηρίου θα διακοπεί μετά τη δολοφονία του τον Μάρτιο του ίδιου έτους και δεν θα ολοκληρωθεί παρά μόνο στα πρώτα χρόνια της αυτοκρατορίας, το 29 π.Χ., επί Οκταβιανού Αυγούστου.

Ο Καίσαρ τοποθετεί ένα άγαλμα του αγαπημένου του αλόγου μπροστά στον ναό. Μετά τη δολοφονία του θα στηθεί στο σημείο αυτό έφιππο άγαλμα του ίδιου. 12 Μαΐου 113 μ.Χ.. Μετά από σειρά ανακαινίσεων της αγοράς επί Δομιτιανού το 95 μ.Χ. και Τραϊανού, εγκαινιάζονται ο αναστηλωθείς ναός και ο κίονας του Τραϊανού που μνημονεύει τη νίκη του αυτοκράτορα κατά των Δακών στις δυο εκστρατείες, του 101-102 και του 105-106. Μετά τη νίκη αυτή, που στοίχισε στους Δάκες μισό εκατομμύριο αιχμαλώτους, το βασίλειο αυτό ανατολικά του Ίστρου, του Δουνάβεως, όπως θα γίνει αργότερα γνωστός, που εκτείνεται μέχρι τον Εύξεινο Πόντο και τον Δνείστερο στα ανατολικά σύνορά του, έπαψε να υφίσταται.

Με τα έργα καλύπτεται το κενό μεταξύ Καπιτωλίνου και Κυρηνάλιου καθώς προστίθενται νέα κτήρια, όπως η Μπασίλικα Αργκεντάρια, μια διπλής σειράς κιονοστοιχία όπου θα στεγαστεί σχολείο, ενώ θα προστεθεί και δεύτερος όροφος στα προϋπάρχοντα καταστήματα. Προηγουμένως, επί Δομιτιανού, όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη ανακαίνιση μετά την καταστροφική πυρκαγιά το 80 μ.Χ. επί Τίτου, η χωροταξική διάταξη ήταν τέτοια που αποσυνδέθηκε η Σύγκλητος από το Φόρουμ του Καίσαρος μέσω της οργανικής αποσύνδεσης του κτηρίου της Κουρίας από την αγορά. Μόλις τον 4ο μ.Χ. αιώνα θα συνεδριάσει στο φόρουμ μια από τις επιτροπές της Συγκλήτου, το Σεκρετάριουμ Σενάτους.

Δευτέρα 19 Μαρτίου 2018. Ένα ακόμη ταξίδι φτάνει στο τέλος του. Αύριο επιστρέφω Ελλάδα. Ανακαλώ στη μνήμη μου τα μέρη που επισκέφθηκα τις τελευταίες εβδομάδες γυρίζοντας την Κεντρική και Νότια Ευρώπη με τραίνο. Σινγκιντούνουμ, μετέπειτα Βελιγράδι, Τουρίκουμ, μετέπειτα Ζυρίχη, Λούγκντουνουμ, μετέπειτα Λυών, και ένα σωρό ακόμη. Πόλεις που έχουν και τη ρωμαϊκή σφραγίδα στην ιστορία τους και των οποίων η τύχη συχνά κρινόταν στο σημείο που βρίσκομαι αυτή την στιγμή, στο Φόρο ντι Τσέζαρε όπως ονομάζεται σήμερα, θαυμάζοντας τα μνημεία ενός ενδόξου παρελθόντος με φόντο μια κατακόκκινη δύση του ήλιου.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL