Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά παρουσιάζει το νέο έργο της Κυριακής Νασιούλα «4+ΕΝΑ». Η χορογράφος, μετά την παρουσίαση του «Loom» στο υποσκήνιο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών το 2022, με την ομάδα της GesamtAtelier μας μεταφέρουν στον κόσμο του «4+ΕΝΑ» στις 6, 7 και 8 Ιουνίου. Συνεχίζοντας τη διεπιστημονική της έρευνα, σε συνεργασία με τη δρ Μαρία Καρόγλου και με καλλιτεχνικό συνεργάτη τον Αργύρη Αγγελή, αυτή τη φορά μας συστήνει ένα εργαστήριο σωμάτων, μια συνάρτηση χορού και επιστήμης, όπου τα στοιχεία της φύσης καταλαμβάνουν την αίθουσα της Κεντρικής Σκηνής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Τα στοιχεία της φύσης συνδιαλέγονται ως παλλόμενα σώματα επί σκηνής συνθέτοντας έναν χορό θέσεων και αντιθέσεων μέσω μιας ενορχηστρωμένης αρχέγονης τελετουργίας. Τα σώματα δονούνται είτε σαν τα μόρια της ύλης σε μεγέθυνση είτε κινούνται σαν ρευστά υπό την επίδραση των φυσικών νόμων και φαινομένων. Ένα επί σκηνής ξεδίπλωμα της φύσης, της δημιουργίας και της καταστροφής της μας κάνει να αναρωτηθούμε: Ποια είναι τελικά η σχέση μας με τη φύση; Αφιερώνουμε τον χρόνο μας σ’ αυτή; Τις απαντήσεις αυτές μπορεί να τις αναζητήσει κανείς μέσα στο χορευτικό σύμπαν αυτής της παράστασης κι εμείς, λίγο πριν από την πρεμιέρα και ανάμεσα στις τελευταίες πρόβες, συνομιλήσαμε με τους συντελεστές αυτού του ιδιαίτερου χορευτικού εγχειρήματος.
Κυριακή Νασιούλα, δημιουργία, χορογραφία, καλλιτεχνική διεύθυνση
Ενα backstage χρονολόγιο
Το «4+ΕΝΑ» είναι για μένα μια ευκαιρία να επαναφέρω στο προσκήνιο τη σημασία της σχέσης μας με τη φύση, τον επαναπροσδιορισμό του χρόνου που αφιερώνουμε σ’ αυτή και το πόσο σημαντικό είναι τελικά να επιμείνουμε και να επενδύσουμε σ’ αυτόν.
Ολα ξεκίνησαν το 2022. Έχει τεράστια σημασία για μένα η πολύμηνη διεπιστημονική έρευνα που έχει προηγηθεί με τη στενή μου συνεργάτιδα και χημικό μηχανικό δρ Μαρία Καρόγλου. Επισκεφτήκαμε μαζί τα εργαστήρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όπου εξετάσαμε σε βάθος τη γη, τη φωτιά, το νερό και τον αέρα. Με ενδιέφερε οποιαδήποτε πληροφορία είχε κίνηση ή μπορούσε να μεταφραστεί σε κίνηση και χώρο. Στο Flux Laboratory Athens, που φιλοξένησε αυτή τη διεπιστημονική σπουδή, με τη χορεύτρια Ιωάννα Καρατέγου και τον εδώ και χρόνια συνεργάτη μου και μουσικό Jeph Vanger εξερευνήσαμε εντατικά τις κινησιολογικές, ηχητικές και χωρικές ιδιότητες των φυσικών στοιχείων συνθέτοντας μια γερή δομή για να βασιστεί το «4+ΕΝΑ».
Η παρατήρηση και η ανάλυση των στοιχείων ξεκίνησαν να μου θυμίζουν τη σωματική και πνευματική κατάσταση που βιώνω όταν αγναντεύω το ηλιοβασίλεμα, όταν κάθομαι δίπλα σ’ έναν καταρράκτη, όταν ακούω τον παφλασμό του κύματος ή όταν κοιτάζω για ώρες τη φωτιά στο τζάκι. Συνειδητοποίησα λοιπόν ότι ουσιαστικά πρόκειται για ένα αρκετά παρόμοιο βίωμα με το να παρατηρώ τα μόρια στο μικροσκόπιο. Απλώς μου συμβαίνει σε διαφορετική κλίμακα. Ως αρχιτέκτων μηχανικός οδηγούμαι σχεδόν αυτόματα στο να αντιλαμβάνομαι και να συνθέτω τις κινήσεις των στερεών και των ρευστών ως έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο όγκο επί σκηνής. Σώματα, κινήσεις και κατοψικοί σχηματισμοί είναι για μένα τα βασικά υλικά που συνθέτω στον χώρο και στον χρόνο τοποθετώντας τα 4+ΕΝΑ στοιχεία σε διαρκή ροή.
Με αυτή την πορεία λοιπόν φτάνουμε στο σήμερα. Με μια εξαιρετικά αφοσιωμένη και ταλαντούχα ομάδα χορευτριών, χορευτών και λοιπών συντελεστ(ρι)ών συνεχίζουμε αυτό το διεπιστημονικό ταξίδι μετατρέποντας την κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά σ’ ένα άχρονο εργαστήριο. Αποσυνδεόμαστε από τις μεγάλες ταχύτητες της καθημερινότητας, το άγχος και την πίεση και συνθέτουμε έναν οπτικοακουστικό πίνακα μεγάλων διαστάσεων. Εκεί, με τρισδιάστατο κάδρο την εντυπωσιακή μπαρόκ σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου, θα δημιουργήσουμε μαζί με τους θεατές τη συνθήκη για να βυθιστούμε τελετουργικά στην παρατήρηση των στοιχείων. Από την αποσύνδεση, λοιπόν, στη σύνδεση. Ίσως έπειτα από αυτή την εμπειρία να καταφέρουμε να συνδεθούμε με τη φύση, τα στοιχεία της, το σώμα μας, και άρα μεταξύ μας.
Eβίνη Παντελάκη, χορεύτρια
Μια διαρκής κινησιολογική εξερεύνηση
Το «4+ΕΝΑ» για μένα αποτελεί μια διαρκή κινησιολογική εξερεύνηση, προσωπική εξελικτική διαδικασία και σύνδεση με τα άτομα και τον χώρο. Μου προσφέρει δηλαδή μια αισθητηριακή γνώση μέσω της εμπειρίας του βιώματος και της αίσθησης αλληλεπιδρώντας με ζωντανές συγκεκριμένες παρουσίες. Το έργο χαρακτηρίζεται από μια συνεχή ροή μέσα στην οποία υπάρχει αυτή η διαρκής συσχέτιση των σωμάτων κι εμείς καλούμαστε να τη διατηρήσουμε επηρεάζοντας ο ένας τον άλλον στο εδώ και στο τώρα. Οι σχέσεις που δημιουργούμε μεταξύ μας την ώρα που συμβαίνουν οι δράσεις και το πώς καταφέρνουμε να μείνουμε συνδεδεμένοι καθ’ όλη τη διάρκεια αυτών αποτελούν μια πολύ σημαντική κατάσταση ενεργοποίησης και αλληλοϋποστήριξης. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι έχει προηγηθεί μια κινητική και επιστημονική έρευνα αρκετών μηνών, μια σπουδή όπως λέμε, προκειμένου το κομμάτι αυτό να κατακτηθεί και να γίνει κτήμα μας ως ερμηνευτές και ερμηνεύτριες, μου έχει προσφέρει μια πληθώρα κινητικών εργαλείων αλλά και μια αξιοσήμαντη διανοητική γνώση πάνω στη μελέτη των στοιχείων της φύσης.
Αργύρης Αγγελή, καλλιτεχνική διεύθυνση, ενδυματολογία, γραφιστική
Οι άνθρωποι είμαστε στοιχεία της φύσης
Κοιτούσα τις φωτογραφίες από την πρόβα για να δουλέψω αυτή που θα μπορούσε να αντιπροσωπεύσει το έργο στην αφίσα του: ξεχώρισε ένα σώμα με τέσσερα κεφάλια. Μια χίμαιρα που στα πρόσωπά της είχε ζωγραφισμένα την έκσταση, το θάρρος, την απελευθέρωση, τον φόβο, το πάθος. Με τα πολλαπλά της άκρα σαν να προσπαθούσε να προστατεύσει τα υπόλοιπα μέλη της, να αγαπήσει, να πετάξει, να επιτεθεί, να εξερευνήσει, να καταλάβει και μέσα σε όλα αυτά να κρατήσει την ισορροπία της... «Αυτό είμαστε οι άνθρωποι», σκέφτηκα, «στοιχεία της φύσης». Έχουμε συνηθίσει να μιλάμε για τις δυνάμεις της φύσης εκεί έξω, που πότε μαίνονται και μας συνεπαίρνουν, πότε καταφέρνουμε να τις τιθασέψουμε και πότε όλα γαληνεύουν. Οι πλείστες δυτικές θρησκείες και φιλοσοφίες μάς κάνουν να θεωρούμε πως αυτές είναι κάτι πέρα από μας, κάτι θαυμαστό και μέγα, ξεχνώντας ότι αυτές, οι ίδιες δυνάμεις είναι μέσα μας. Αυτό είναι που ήθελα να εκφράσω όταν μελετούσα επιστημονικές απεικονίσεις διαφόρων ροών για να τις μετασχεδιάσω στα κοστούμια. Όλα αυτά που μας διατρέχουν, μας ενώνουν, μας μεταμορφώνουν, μας απωθούν, δημιουργούν πυκνώσεις στο σώμα και στην ψυχή μας και ποτέ δεν τελειώνουν, «απλώς» μετατρέπονται σε κάτι άλλο. Κάθε μέρα όλοι οι μύθοι του κόσμου, όλες οι επιστημονικές θεωρίες, όλη η ιστορία του σύμπαντος (παρελθόν, παρόν και μέλλον), όλα τα συστατικά του συμβαίνουν εντός της ύπαρξής μας και η ύπαρξή μας συμβαίνει εντός τους. Πόσο βαρύ αλλά και ανακουφιστικό είναι αυτό όταν μόλις συνειδητοποίησες ότι κάπου παραπάτησες. Τι μικρά όντα μπορούμε να είμαστε οι άνθρωποι αλλά και για τι θαυμαστά πράματα είμαστε ικανά στις «μεγάλες» μας στιγμές. Κάποιες απ’ αυτές που κάποτε συνάντησα σε βιβλία Ιστορίας της Τέχνης περνάνε στη σκηνή για μια παροδική στιγμή που είναι και δεν είναι, πριν γίνει κάτι άλλο.
Ιωάννα Καρατέγου, χορεύτρια
Επισκεφτήκαμε ξανά κόσμους γνωστούς και γνώριμους
Είμαι ενθουσιασμένη που αποτελώ κομμάτι αυτής της παραγωγής, κι ακόμα περισσότερο διότι υπήρξα στη δημιουργική διαδικασία από τα πρώτα κιόλας στάδια αυτής της συνεργασίας το 2022 με το έργο «Sin(us)». Έχοντας ολοκληρώσει τις σπουδές μου ως χημικός μηχανικός και ούσα χορεύτρια επαγγελματικά, ένιωσα από την πρώτη κιόλας στιγμή που μπήκαμε στα εργαστήρια του ΕΜΠ για να συλλέξουμε υλικό για την κινητική έρευνα πως όλα είναι στη θέση τους. Συνέβαιναν οργανικά. Και η συνέχεια ήρθε να το επιβεβαιώσει. Παρέα με εξαιρετικούς συνεργάτες και συναδέλφους και με τη φροντίδα της Κυριακής και της Μαρίας επισκεφτήκαμε ξανά κόσμους γνωστούς και γνώριμους. Και επιμείναμε, και ξανασυστηθήκαμε, και βρήκαμε νέα βάθη και νέα πλάτη και νέα ύψη για όλα αυτά που είμαστε και μας περιβάλλουν. Το «4+ΕΝΑ» αποτελεί μια ωδή στην παρατήρηση, που προσωπικά θεωρώ πως είναι ο κοινός τόπος μεταξύ επιστήμης και τέχνης.
Εικόνες διαδέχονται αθόρυβα η μία την άλλη ακολουθώντας μια τελετουργία και μετατρέποντας τη σκηνή σε ένα παλλόμενο πεδίο γεμάτο σχήματα και υφές. Γεμάτο. Διαρκώς κινούμενο. Διαρκώς ζωντανό. Κινούμαστε στον χώρο παίζοντας με την πυκνότητα των σωμάτων μας κι ίσως αυτή η ελευθερία τού να ορίζεις τα χαρακτηριστικά σου και να μην ορίζεσαι από αυτά είναι η σημαντικότερη κατάκτηση αυτής της δουλειάς.
