Στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια, που συμπληρώνει φέτος έντεκα χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας και προσφοράς, με ψυχή τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Βασίλη Βλάχο, παρακολουθήσαμε το έργο του Σεμπαστιέν Τιερί «Ινδικά χοιρίδια», μια καλογραμμένη γαλλική κωμωδία, υβριδική τραγικωμωδία και φάρσα ταυτόχρονα, σε σκηνοθεσία και μουσική επιμέλεια της Εύης Δημητροπούλου, μετάφραση του Θωμά Βούλγαρη, σκηνικά-κοστούμια της Τόνιας Αβδελοπούλου και φωτισμούς του Γρηγόρη Θεοδωρίδη, βασισμένη σε ένα πανέξυπνο εύρημα: Όταν ο Αλέν Κραφτ μπήκε στην τράπεζα εκείνο το πρωί, δεν μπορούσε να φανταστεί ούτε μια στιγμή τι θα επακολουθούσε. Η τράπεζα είχε αγοραστεί από έναν ξένο, ινδικό όμιλο, και όχι μόνο δεν μπορούσε να σηκώσει χρήματα από τον λογαριασμό του, αλλά δεν μπορούσε ούτε να βγει από την τράπεζα, μια και, σύμφωνα με το ηλεκτρονικό «προφίλ» που η τράπεζα του είχε φτιάξει, έβαζε σε κίνδυνο την κοινωνική ισορροπία επειδή είχε αλλάξει «κάστα» (βλέπε κοινωνικό status) αυθαίρετα, χωρίς να έχει ζητήσει προηγουμένως την άδειά της! Ο θεατής καταλαβαίνει αμέσως το αλληγορικό τού θέματος, που όμως δεν απέχει τόσο πολύ από τη γύρω μας πραγματικότητα. Και παρακολουθεί με ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον την εξέλιξη της πλοκής μέχρι το διπλά ανατρεπτικό τέλος.
Από το σημείωμα στο πρόγραμμα της σκηνοθέτριας σταχυολογώ: «Η κωμωδία του Σεμπαστιέν Τιερί έρχεται από το γεγονός ότι τα πρόσωπα του έργου έχουν παγιδευτεί σε τραγικές καταστάσεις και παρ’ όλα αυτά είναι ανίκανα να αντιδράσουν και να επαναστατήσουν. Η παράστασή μας ακολουθεί το ανατρεπτικό παιχνίδι του παραλόγου που μέσα από το τολμηρό, απελευθερωτικό γέλιο επιδιώκει να αναδείξει έναν μετέωρο κόσμο. Σε αυτόν τα ερωτήματα σε σχέση με τις επιλογές μας προβάλλονται άμεσα και ζωηρά όσο ποτέ!». Σωστά. Προσυπογράφω.
Η παράσταση στηρίζεται στις γερές πλάτες των πολύπειρων ηθοποιών της Βασίλη Βλάχου, Ανδριανής Τουντοπούλου, Ελισάβετ Σταυρίδου και Χρυσοβαλάντη Κωστόπουλου, ο καθένας με τα ιδιαίτερα όπλα του, που αποτελούν ένα ισοδύναμο, ισχυρό και ανθεκτικό υποκριτικό τετράγωνο.
Στο Θέατρο Πρόβα της Μαίρης Ραζή και του Σωτήρη Τσόγκα, με 38 χρόνια συνεχούς, γόνιμης δραστηριότητας, είδαμε το έργο της πρόωρα, τραγικά χαμένης στη μεγάλη πυρκαγιά στο Μάτι συγγραφέως και ηθοποιού Χρύσας Σπηλιώτη «Σκωτσέζικο ντους». Σε ευρηματική σκηνοθεσία-προσαρμογή κειμένου τoυ Σωτήρη Τσόγκα, χορογραφίες της Κατερίνας Ζαχαριουδάκη, σχεδιασμό φωτισμώv του Νύσου Βασιλόπουλου, σκηνικά-κοστούμια της Ματίνας Μέγκλα, μουσική του Νίκου Χαριζάνου, video art του Παναγιώτη Τσάγκα.
Μια κωμωδία επικεντρωμένη σε όσα εξωφρενικά συμβαίνουν στα παρασκήνια και στη σκηνή του θεάτρου στη διάρκεια μιας πρόβας για το ανέβασμα της «Λυσιστράτης» του Αριστοφάνη. Με αληθινό της θέμα την αιώνια αδυναμία ανθρώπινης επικοινωνίας. Μάλιστα, σε μια εποχή όπως η δική μας, υποτίθεται επικοινωνιακή και ελεύθερη από προκαταλήψεις. Αλλά ας αφήσω να μιλήσει για το έργο η ίδια η συγγραφέας, που υπήρξε μια εκλεκτή, πολύπλευρη, φωτεινή προσωπικότητα:
«Ο σκηνοθέτης, που με την εξουσιαστική του διάθεση ταλαιπωρεί τον θίασο. Οι ηθοποιοί, που με τα βεντετιλίκια τους και το ευαίσθητο Εγώ τους “επιστρέφουν” την ταλαιπωρία στον σκηνοθέτη. Και μάλιστα, όταν αρχίζουν τα μάλλον μπερδεμένα ερωτικά μπλεξίματα, τότε τα προβλήματα που προκύπτουν ως προς το ανέβασμα της “Λυσιστράτης” πολλαπλασιάζονται επικίνδυνα. Αυτό είναι το “Σκωτσέζικο ντους”, η δεύτερή μου απόπειρα στον χώρο της θεατρικής γραφής. Πρόκειται για έργο πολύ διαφορετικό από το προηγούμενο, το “Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;”. Στόχος μου ήταν να γράψω μια πραγματική κωμωδία με την οποία ο κόσμος να γελάει αβίαστα (…) Πιστεύω πάντως ότι το να εκμαιεύεις γέλιο από τους θεατές είναι πολύ πιο δύσκολο από το να προσπαθήσεις να τους συγκινήσεις (…)».
Η σκηνοθεσία του Σωτήρη Τσόγκα, θα το πω με λίγα λόγια, βρίσκει την «ψίχα» του έργου, «χτυπάει φλέβα» και ταυτόχρονα αποσπά το άπαν των δυνατοτήτων τους από τους καλούς, ασκημένους στο δύσκολο είδος της «σοβαρής κωμωδίας» ηθοποιούς, που δουλεύουν ως μια σφιχτοδεμένη ομάδα χωρίς να χάνουν την προσωπική τους ταυτότητα: Μαίρη Ραζή, Σωτήρης Τσόγκας, Κώστας Δαρλάσης, Αντώνης Ζιώγας, Κατερίνα Ζαχαριουδάκη και η νεότατη, υποσχόμενη, πρωτοεμφανιζόμενη στο θέατρο Αιμιλία Γιακουμοπούλου. Όλοι «γελάσαμε σοβαρά» κι αυτός ήταν ο στόχος, που επιτεύχθηκε.
