Οι χορογράφοι Γιώτα Πεκλάρη και Βάσια Ζορμπαλή, διερευνούν την αποτύπωση του χρόνου μέσα από την υλικότητα του σώματος - οργανικού και μη - στην κατεύθυνση του πολυαισθητηριακά προσβάσιμου καλλιτεχνικού έργου. Μέσα σε έναν χώρο που κατακλύζεται από πολυμορφικά μπαλόνια, οι ερμηνεύτριες/ες δημιουργούν κινητικές και ηχητικές αραιώσεις και πυκνώσεις, χαρτογραφώντας τις διαστάσεις του. Η επιτελεστική διάσταση του έργου φέρνει στην επιφάνεια μια πολύ ενδιαφέρουσα αντίστιξη: τα μπαλόνια, σαν χορεύουσες υπάρξεις butoh παγώνουν το χρόνο, κάνοντας ορατό τον αέρα που καταλαμβάνει το σχήμα του χώρου και συμπληρώνει τα κενά ανάμεσα στα σώματα. Διακόπτουν έτσι την απαραίτητη για την κατανόησή του χρόνου ανεξέλεγκτη εναλλαγή των γεγονότων στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, ενώ η σύγχρονη ηχοκινητική σύνθεση εξυμνεί την περιοδικότητα και τη συγχρονικότητα. Η χορογραφική έρευνα ισορροπεί ανάμεσα στο οπτικό και το ακουστικό, έχοντας παράλληλη απεύθυνση σε βλέποντα και μη βλέποντα, ακούοντα και μη ακούοντα άτομα. Εμβαθύνοντας σε μία διαθεματική παραστατική πρακτική, την μουσική του σώματος/body music, η κινητική περφόρμανς διερευνά την σωματικότητα του ήχου, που καταφέρνει να δονεί τόσο τα αυτιά όσο και τα μάτια/βλέμμα. Η εξωλεκτική γλώσσα του μπ(λ)αλούν μετατρέπει την θέαση σε μία καθολικά βιωματική, συλλογική εμπειρία, μια καλλιτεχνική συνάντηση-προτροπή, που δεν περιορίζεται στα τυπικά εργαλεία προσβασιμότητας αλλά ανακαλύπτει και καλλιεργεί καινοτόμα, εναλλακτικά ερμηνευτικά εργαλεία συμπερίληψης. Εμείς συνομιλήσαμε με τους συντελεστές αυτής της ιδιαίτερης περφόρμανς, την ώρα που απομένουν δύο ακόμα παραστάσεις, 21 και 22 Απριλίου στο ΠΛΥΦΑ.
Γιώτα Πεκλάρη - χορογράφος /ερμηνεύτρια
Εδώ και καιρό, τριγύριζε στο μυαλό μου η ιδέα ενός έργου που δεν θα ήταν ολοκληρωμένο, αν μόνο το έβλεπες ή αν μόνο το άκουγες. Η πρακτική που μελετώ τα τελευταία χρόνια (μουσική του σώματος/body music) δημιουργεί ηχητικά περιβάλλοντα αποκλειστικά μέσα από την φωνή και την κίνηση του σώματος και πολλές φορές μέσα από αυτή την πρακτική υλοποιούνται τόσο ολοκληρωμένα μουσικά έργα που αρκεί μόνο να τα ακούς! Έχοντας μελετήσει διαφορετικά είδη χορού (κλασικό και σύγχρονο χορό, φλαμένκο) που έδωσαν στο σώμα μου την ικανότητα να συνδέεται με διαφορετικούς τρόπους με την μουσική, με κέντριζε πάντα η σωματοποίηση/οπτικοποίηση του ήχου και πώς μπερδεύονται αυτές οι δύο αισθήσεις [όραση/ακοή]. Πώς αποτυπώνεται η μουσικότητα με άηχες κινήσεις; Πώς μπορώ να συνδεθώ με ένα τυφλό άτομο μέσα από τον χορό μου, χωρίς να τον περιγράφω;
Το μπ(λ)αλούν δημιουργεί μια τρισδιάστατη ηχοκινητική περφόρμανς που απαιτεί την φυσική παρουσία του κοινού για την υλοποίηση του. Η μετακίνηση του ήχου λόγω της κίνησης/μετακίνησης των σωμάτων και οι δονήσεις που αυτές προκαλούν, γίνονται βασικά ερμηνευτικά εργαλεία απαραίτητα για την κατανόηση του. Αν το κινηματογραφούσαμε δηλαδή ή ηχογραφούσαμε, η αναπαραγωγή αυτών των αρχείων θα άφηνε πολλά ερωτηματικά στο κοινό γιατί θα έλειπαν σημαντικά ερεθίσματα. Ακόμα και η τοποθέτηση του κοινού περιμετρικά της περφόρμανς δεν είναι τυχαία. Είναι αναπόσπαστο μέρος του αντηχείου μέσα στον οποίο κινούμαστε/ηχούμε.
Αυτή η απτική διάσταση του έργου, μας έδωσε την δυνατότητα να σχηματίσουμε μία ομάδα από άτομα με διαφορετικούς τρόπους αντιληπτικότητας των ερεθισμάτων, με υπερευαισθησία στην αφή, την όραση και την ακοή. Η καλλιτεχνική μας έρευνα/πρακτική, ακριβώς λόγω της διαφορετικότητας μας, επικεντρώθηκε στην δημιουργία ένας παγκόσμιου εξωλεκτικού λεξιλογίου που μας επιτρέπει να συνδεθούμε και καταφέρνει να αναπτύσσει πολυαισθητηριακά έργα προσβάσιμα σε άτομα με ή χωρίς μορφές οπτικής ή ακουστικής βλάβης.
Νατάσα Χαντά-Μάρτιν - ερμηνεύτρια
Όσο περνάει ο καιρός, το μπ(λ)αλούν για μένα μεταμορφώνεται σε ένα μυστήριο, μία διαδικασία κατά την οποία μυούνται και μιμούνται κάποιοι άνθρωποι (σ)τα ηχηρά και άηχα στοιχεία της φύσης. Είναι ένα μυστικό που δημιουργήσαμε πέντε άνθρωποι και μοιραζόμαστε ένα μέρος του με το κοινό. Είναι ένα κάλεσμα σε κάτι μυστικιστικό και μυστηριώδες. Φτιάχνουμε την δική μας οικογένεια και για λίγα λεπτά ταξιδεύουμε όλοι μαζί σε κάτι που είναι πολύ αυστηρά δομημένο, αλλά που ανά πάσα στιγμή μπορεί να διαλυθεί. Η παλμική μας σύνδεση κρέμεται από ένα λεπτό σχοινί, σαν μπαλόνι στο ταβάνι. Είναι εύθραυστη και εφήμερη και μπορεί να σκάσει σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή. Η συγκέντρωση που προϋποθέτει ένα τέτοιο μυστήριο είναι αυτή που μας (μετα)κινεί ως όλον και σε εκείνη οφείλουμε το αίσθημα κάθαρσης στην λήξη της. Σε άλλους πολιτισμούς θα την έλεγαν έκσταση, διαλογισμό, trance, όταν κάτι σε κυριεύει. Κάπως έτσι είναι η ρυθμική προσοχή μας την ώρα του μη λεκτικού συντονισμού. Όλα αυτά μπορεί να εκπέμπουν μία ένταση στην περιγραφή τους, παρόλα αυτά συμβαίνουν σε ένα ήσυχο, άχρονο και καταπραϋντικό περιβάλλον που δημιουργούμε εμείς εξ'ολοκλήρου. Μου αρέσει που νιώθω το μπ[λ]αλούν σα μυστήριο γιατί με συνδέει και με το παρελθόν. Στην μυκηναϊκή διάλεκτο το ρήμα μύω (από όπου προήλθε το ρήμα μυέω-μυώ που σχετίζεται με την μύηση) σήμαινε κλείνω τα μάτια ή το στόμα, κλείνω μία πληγή, ησυχάζω από έναν πόνο ή μία καταιγίδα, ξεραίνομαι ή μαραζώνω, προσπαθώ να μην σκέφτομαι τίποτα, κάνω διάλειμμα ή διακόπτω. Σχετίζομαι με όλες αυτές τις ερμηνείες του μύω μέσα από το έργο. Το θέμα μυ (mewH) είναι μία ονοματοποιητική συλλαβή από την πρωτο-ινδο-ευρωπαϊκή κατηγορία γλωσσών που δηλώνει τον ήχο που βγαίνει με κλειστό το στόμα και στην οποία οφείλουμε πολλές ομόριζες λέξεις. Στο μπ[λ]αλούν δεν μιλάμε, αλλά έχουμε λαλιά. Μουρμουρίζουμε, αναπνέουμε με ζωντάνια και τραγουδάμε με όλο μας το σώμα.
Βάσια Ζορμπαλή - χορογράφος /ερμηνεύτρια
Προερχόμενη από το πεδίο της κίνησης και των εικαστικών, παρατηρώ τον κόσμο μέσα από το σώμα που κινείται, μέσα στον χώρο που υπάρχει. Η μικρολεπτομέρεια της αλλαγής που ίσα που διακρίνεται προκαλεί τις αισθήσεις μου και δαμάζει την ανυπόμονη σχέση μου με τον χρόνο. Το υλικό σώμα στο οποίο διαρκώς επιστρέφω τα τελευταία τρία χρόνια είναι το μπαλόνι. Εκτός από ενεργητικό αντικείμενο που ταράζει και ταράζεται από το χώρο στον οποίο βρίσκεται, όσο κι αν παραμορφωθεί́, στραπατσαριστεί, σκάσει και αποδομηθεί παραμένει ως υλικότητα κολλημένη σαν τσίχλα σε όποια επιφάνεια βρεθεί. Παραμένει δηλαδή́ ένα σώμα που επιμένει, ένα σώμα που επιμένει να υπάρχει.
Το να φουσκώνεις ένα μπαλόνι σημαίνει να δημιουργείς έναν κόσμο μέσω της αναπνοής. Σε ξεγελάει ότι μπορείς να ελέγξεις το σχήμα του, τον όγκο του και τη μορφή του, παραμένει όμως ένα σώμα αταξινόμητο που σκάει ανεξέλεγκτα ή συρρικνώνεται αργόσυρτα· πόσο μάταιο είναι άλλωστε να δομείς τον αέρα..
Η μεταφορική εισβολή των μπαλονιών στον χώρο του μπ(λ)αλούν υπογραμμίζει ένα πολυδύναμο και ποιητικό “ανοίκειν στην παροδικότητα”. Το μπ(λ)αλούν είναι ένας εφήμερος τόπος, ένα ευμετάβλητο περιβάλλον, ένας πολυαισθητηριακός τρόπος φιλοξενίας σωμάτων. Σώματα μπαλονιών και ανθρώπινα σώματα στέκονται παρόντα αλλά διαρκώς αιωρούμενα σε μία εκκρεμή ισορροπία μεταξύ εμφάνισης και εξαφάνισης. Αναπτύσσουν στο χώρο έναν σχεδόν ακαταχώρητο συντονισμό, ξεγλιστρώντας ως φωτοβόλες και ηχηρά ασταθείς πυγολαμπίδες. Ενώ δεν αγγίζονται ποτέ έχουν μία σχεδόν απτική επικοινωνία, δίνοντας χώρο στο ίδιο το σώμα να εκφράσει την πολλαπλότητά του. Η παραμορφωτική ελαστικότητα στο μπ(λ)αλούν, μας προσκαλεί να αντιμετωπίσουμε τη βιογραφία της ύλης (οργανικής και μη) ως έναν χώρο που υφαίνει τη διαφορά και το άνοιγμα προς τα έξω, μέσα από πλάσματα που ενώ κάθε στιγμή μία αίσθηση τους διαφεύγει, διαμορφώνουν τελικά ένα σώμα με σημασία
Όλγα Δαλέκου - ερμηνεύτρια
Πολλοί αναρωτιούνται πως γίνεται ένα κωφό άτομο να μπορεί να επικοινωνήσει με ένα τυφλό άτομο χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια. Πόσο μάλλον στην καθημερινότητα και περισσότερο μέσω της τέχνης.
Και όμως στην παράσταση "μπ(λ)αλούν", αποδεικνύουμε αυτήν την σχέση μέσω μιας "επικοινωνίας" με συγκεκριμένους δικούς μας κωδικούς.
Σε κάθε πρόβα η επικοινωνία γίνεται ολοένα και καλύτερη, μέχρι που φτάσαμε σε ένα σημείο να μπορούμε να επικοινωνούμε μόνοι μας χωρίς καμιά άλλη εξωτερική βοήθεια.
Το καλό σ' αυτή την παράσταση είναι ότι η σημασία της λέξης "συμπερίληψη" είναι πολύ έντονη, γιατί συμμετέχουν ανάπηρα και μη ανάπηρα άτομα με αρμονία.
Μετά από πολλή σκέψη και ώρες συζητήσεων με την ομάδα, καταλήξαμε ότι θέλουμε η "πρόσβαση" να γίνει από εμάς. Χωρίς κάποιο εξωτερικό εργαλείο. Να πειραματιστούμε, να δοκιμάσουμε νέους τρόπους πρόσβασης χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε προσβάσιμα εργαλεία
Δηλαδή η ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ είμαστε εμείς, η ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ, η ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ και τα ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΑ ΕΡΕΘΙΣΜΑΤΑ.
Θέλουμε να αποδείξουμε ότι όσα εμπόδια θα προκύψουν στην πορεία, αυτή η παράσταση θα αποδείξει τα δυνατά σημεία που δείχνουν ότι δεν υπάρχει όριο και μειονότητα στην τέχνη
Εγώ ως κωφό άτομο, μέσω αυτής της παράστασης, γνώρισα και συνδέθηκα με τον παλμό, με τις δονήσεις και τον ρυθμό.
Η ιδιότητα μου ως κωφή ηθοποιός, με βοήθησε παραπάνω στην κατανόηση του "body music". Ειδικά στις έννοιες του "παλμού" και του "χρόνου" μέσω της οπτικής και σωματικής επαφής.
Να σημειωθεί ότι εγώ δεν έχω καμία πρότερη επαφή με ακουστικά ερεθίσματα στο παρελθόν και αυτό με δυσκόλευε να πιστέψω ότι μπορούσα να το κάνω και να συμβαδίσω με τα υπόλοιπα άτομα της ομάδας.
Σας προ[σ]καλούμε να δείτε, να αφουγκραστείτε και να νιώσετε την παράσταση χωρίς τις διακρίσεις και τις προκαταλήψεις που μας επιβάλλει η κοινωνία.
Χρήστος Κουτσοβασίλης - ερμηνευτής
Όσο προχωρούσαν οι πρόβες του μπ(λ)αλούν αναρωτιόμουν πόσο απαραίτητο μας είναι τελικά αυτό που δεν έχουμε. Πόσο πραγματικά χρειαζόμαστε αυτό που μας λείπει. Μας είναι τόσο αναγκαίο; Αν δεν βλέπεις ή δεν ακούς κάποιον, μπορείς να χορέψεις μαζί του; Μπορείς να ακολουθήσεις μια κίνηση αν δεν τη δεις; Μπορείς να τραγουδήσεις μια νότα αν δεν την ακούσεις;
Στο μπ(λ)αλούν οι αισθήσεις αυτορυθμίζονται με ένα τρόπο αντανακλαστικό, σχεδόν νομοτελειακό, λες και η μοίρα τους ήταν να συναντηθούν για να προκαλέσουν ήχο και κίνηση. Όπως συναντιόμαστε εμείς κάθε φορά και ο ένας γίνεται ο ήχος και η κίνηση του άλλου. Οι ήχοι συντονίζονται χωρίς να ακούγονται και γίνονται μουσική. Οι κινήσεις συγχρονίζονται χωρίς να φαίνονται και γίνονται χορός. Ό,τι δεν βλέπεις και ό,τι δεν ακούς γίνεται ο δεσμός σου με τους γύρω σου. Ένας δεσμός τόσο ελαστικός που να μπορεί να μεταβάλλεται, τόσο ευαίσθητος που να μπορεί να σπάει. Σαν το υλικό ενός μπαλονιού.
Πληροφορίες
- Η εγκατάσταση θα είναι ανοιχτή στο κοινό για 3 ώρες και θα ενεργοποιείται μέσα από μια επαναλαμβανόμενη 30λεπτη performance.
- Στο χώρο υποδοχής θα υπάρχει διερμηνέας ΕΝΓ για την εξυπηρέτηση του κοινού.
- Ο χώρος είναι προσβάσιμος για χρήστριες/ες αμαξιδίων.
- Λόγω περιορισμένων θέσεων απαιτείται προκράτηση. Οι θέσεις δεν είναι αριθμημένες, υπάρχει πολύ καλή ορατότητα από κάθε σημείο της αίθουσας.
- Η είσοδος του κοινού δεν επιτρέπεται μετά την έναρξη της παράστασης.
