Αποδείχθηκε χρήσιμο το ιστορικό παραστασιολόγιο της Σοφίας Κομποτιάτη στο βιώσιμων διαστάσεων προγραμματικό τεύχος για την έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών 2017 με την tragedia giapponese «Madama Butterfly» του Giacomo Puccini, προκειμένου να υπομνήσει ότι η λυρική αυτή δημιουργία, στην κατάλληλη, για μνημειακών διαστάσεων χώρους όπως το Ωδείον Ηρώδου του Αττικού, ιστορικά πιστή παραγωγή του Hugo de Ana, είχε εγκαινιάσει, εκ μέρους της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, όχι μόνο την τότε καλλιτεχνική περίοδο του φεστιβάλ, αλλά και, προηγουμένως, του Ιουλίου 2013. Η αναβίωση αυτή διαδέχθηκε την αισθητικά ευρηματική του Νίκου Πετρόπουλου για το Θέατρο Ολύμπια του Μαρτίου 2005, που επαναλήφθηκε την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο, ενώ προσαρμόσθηκε στις ανάγκες αίθουσας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, τον Μάρτιο 2010, από τον συνεργάτη του Franco Mazzucchelli. Σημειωθείτω ότι η σκηνοθεσία Πετρόπουλου είχε προκύψει μετά από απουσία της όπερας από το Θέατρο για 12 χρόνια, ενώ αντικατέστησε παλαιότερη του Σέργιου Βαφειάδη, που, με μικρά διαλείμματα, είχε υπηρετήσει το έργο από τη σεζόν 1964/5 έως και εκείνη του 1992/3!
Εστω και με περιορισμένη ενορχήστρωση του Ettore Panizza, η παραγωγή του Ντε Άνα επανήλθε θριαμβευτικά και συγκινητικά τον Οκτώβριο του 2020, εν μέσω πανδημίας, και με εξέχουσες Τσο-Τσο-Σαν τις Ermonela Jaho, Kristine Opolais και Celia Costea στην αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος». Εν τω μεταξύ, οι -ανύποπτοι ακόμη για την κατάργησή τους- θεατές είχαν το προνόμιο να παρακολουθήσουν το ίδιο έργο στο πλαίσιο αναμεταδόσεων από τη Μετροπόλιταν Όπερα, σε άλλη διεθνώς αναγνωρισμένη σκηνοθεσία, εκείνη του πρόωρα εκλιπόντος Anthony Minghella!
Μετά από αυτή την εκτενή ακολουθία επανόδου της «Μαντάμ Μπατερφλάι» και με δεδομένες τις εξαιρετικές επιδόσεις τόσο διεθνώς προβεβλημένων προκατόχων του, διερωτώμεθα ποιος ήταν ο λόγος οιασδήποτε επιγενόμενης διάθεσης κονδυλίου για νέα παραγωγή του Olivier Py (η τηλεοπτική μετάδοση αυτής, αντί της προμνησθείσης του 2020, επίσης λυπεί). Το ερώτημα δε επεκτείνεται και στο κριτήριο της ανέμπνευστης επιλογής από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και λειτουργούς, ενώ τόσα έργα ρεπερτορίου αναμένουν την ανακάλυψή τους από τη διαφημιζόμενη ως νέα ΕΛΣ, και τούτο ασχέτως της «μεγάλης δωρεάς» της σχετικής δαπάνης από ιδιωτικό φορέα.
Το ερώτημά μας, τέλος, φυσικά ρητορικό αλλά και ανοικτό σε απαντήσεις, ενισχύει το μέτριο αποτέλεσμα της παράστασης που παρακολουθήσαμε, με ένα απλό κολάζ διαφημίσεων προϊόντων στον τοίχο του Ηρωδείου, δίκην σκηνικού, και ουσιαστικά κενό τον κύκλο του προσκηνίου, στην ανεξάντλητη διάθεση εφέστιων θεοτήτων της ηρωίδας (Pierre-André Weitz). Εμφανής, εξάλλου, η υστέρηση της -ελαφρύτερης από τις απαιτήσεις του επώνυμου ρόλου- υψιφώνου Anna Sohn, υπό την ακριβή διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου. Ο ευσταθής Πίνκερτον του Ιταλού τενόρου Andrea Care δεν εξόρκισε τη στιβαρή ανάμνηση του Δημήτρη Πακσόγλου στον χώρο. Και όταν ο πλούσιος ήχος της Σουζούκι, μεσοφώνου Alisa Kolosova, επισκιάζει την Μπατερφλάι, τότε ο αξιόπιστος Σάρπλες του Διονυσίου Σούρμπη και οι βινιέτες πρωταγωνιστών, όπως ο Χάρης Ανδριανός ως πολυτελής Γιαμαντόρι, απλώς δεν επαρκούν! Γιατί;
